143 ülkenin lehte oy kullandığı karar tasarısına Arjantin,
Çekya, Macaristan, İsrail ve ABD'nin de aralarında bulunduğu 9 ülke karşı oy
kullanırken 25 ülke de çekimser kaldı.
Kararın kabul edilmesi Genel Kurul salonunda alkışlarla
karşılandı.
Dokuz maddeden oluşan belge, Güvenlik Konseyi'ne Filistin'in
BM'ye kabulü konusunu yeniden gözden geçirmesini tavsiye etmenin yanı sıra,
'istisnai bir temelde ve emsal teşkil etmeksizin' Filistin'e BM Genel
Kurulu'nda daimi bir üyenin sahip olduğu bir dizi usuli hakkın tanınması
gerektiğine dair bir hüküm barındırıyor.
Özellikle Filistin, Orta Doğu meseleleriyle ilgili
toplantılarda kendisini konuşmacılar listesine dahil edebilecek, değişiklik
önerilerinde bulunabilecek ve bir grup ülke adına usule ilişkin teklifler
yapabilecek. Bununla birlikte, Filistin'in gözlemci devlet olarak kalacağı ve
bu nedenle Genel Kurul'da oy hakkı bulunmadığı ve temsilcilerinin BM
organlarında aday olamayacağı ifade edildi.
'Üyelik kriterlerini yerine getiriyor'
Kararda, 'Filistin'in BM Şartı'nın 4. maddesi uyarınca BM'ye
üyelik kriterlerini yerine getirdiği ve bu nedenle BM'ye üye olarak kabul
edilmesi' gerektiğine dikkati çekildi.
ABD'ye atıf yapılarak 18 Nisan'da tek bir üyenin Filistin'in
BM'ye tam üyeliğini veto etmesine tepki gösterilen kararda, 12 Konsey üyesinin
desteğinin altı çizildi.
BMGK'ye bu çerçevede 'olumlu' şekilde tekrar konuyu ele
alması tavsiyesinde bulunularak, BM üyesi ülkelerin çoğunluğunun Filistin'in
üyeliğine destek verdiği vurgulandı.
'İstisna ve emsal teşkil etmeyecek'
Filistin'in Genel Kurul oturumlarına, BM organları
tarafından düzenlenen toplantılara ve BM konferanslarına katılımını sağlayacak
şekilde bazı düzenlemelerin kabul edilmesi talep edilen kararda, bunun
'istisnai olmak kaydıyla ve emsal teşkil etmeyecek şekilde' yapılması istendi.
Ekonomik ve Sosyal Konseye, Filistin 'Konsey'in üyesi
olmadan' söz konusu düzenlemeleri uygulaması çağrısı yapılan kararda, bunun
diğer BM organları, özel ajansları ve BM sistemindeki kuruluşlar için de
geçerli olması talep edildi.
Kararda Filistin halkının kendi kaderini tayin etme ve
devlet kurma hakkı bulunduğuna atıf yapılarak, BM Genel Sekreteri'ne kararın
uygulanması için gerekli adımları atması çağrısı yer aldı.
Uluslararası toplumun gecikmeden 1967'de başlayan İsrail
işgalini sonlandırmaya ilişkin çabalarını artırması çağrısı yapılan kararda,
barışçıl ve kalıcı çözüm için uluslararası hukuk ve ilgili BM kararlarının
uygulanması gerektiği belirtildi.
'BM Genel Kurul oylamalarına katılamaz'
Karar ekinde Filistin için talep edilen düzenlemelerin
bazıları şu şekilde sıralandı:
Alfabetik sıraya göre üye ülkeler arasında oturma hakkı,
Filistin ve Orta Doğu konuları dışında düzenlenen oturumlarda konuşmacı olma
hakkı, grup adına açıklama yapma hakkı, teklif ve değişiklik sunma hakkı,
teklifleri oylamaya açma hakkı, BM Genel Kurulunun komitelerine Filistin
heyetinden üyelerin seçilmesi hakkı, BM konferansları ve uluslararası
toplantılara etkin katılma hakkı.
Karar ekinde "Filistin devleti, gözlemci üye olarak
Genel Kurul oylamalarına katılamaz ve BM organlarına aday gösteremez"
ifadesi yer aldı.
'Tam üyelik anlamına gelmiyor'
Söz konusu karar Filistin'e tam BM üyeliği hakkı tanımamakla
beraber çok sayıda BM üyesinin desteğini göstermesi açısından önem taşıyor.
"Filistin devleti, gözlemci üye olarak Genel Kurul
oylamalarına katılamaz ve BM organlarına kendi ülkesinden aday gösteremez"
ifadesinin, kararın Filistin'e tam üyelik verilmediğini göstermek için
koyulduğu düşünülüyor.
Aynı zamanda kararın, 'istisnai ve emsal' teşkil etmediğinin
vurgulanmasının da daha fazla destek toplamak için karara eklendiği ifade
ediliyor.
Filistin'in üyelik başvurusu
Filistin, 2011'de de BM'ye tam üyelik başvurusu yapmış ancak
BMGK'de gereken desteği alamamıştı. Filistin 2012 yılında BM'de 'daimi gözlemci
statüsü' almıştı.
Filistin'in BM Daimi Temsilcisi Riyad Mansur, 2 Nisan'da
yaptığı açıklamada, BM Genel Sekreteri Antonio Guterres'e mektup göndererek
üyelik başvurularının yeniden ele alınması talebinde bulunmuştu. Guterres de 3
Nisan'da BMGK'ye mektup yazarak Filistin'in talebinin gündeme alınması çağrısı
yapmıştı.
BMGK ise 8 Nisan'da Filistin'in talebini Yeni Üyelerin
Kabulü Komitesi'ne iletmişti. BMGK'ye üyelikle ilgili dönüş yapması gereken
Komite, iki toplantının ardından mutabakata varamadığını duyurmuştu.
Bunun ardından Cezayir, 18 Nisan'da Filistin'in üyeliği için
BMGK'ye karar tasarısı sunmuştu. Karar tasarısı, ABD tarafından veto edilmişti.
'Dünya Filistin halkının yanında'
Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, Filistin'in bugünkü
Genel Kurul oylamasından sonra BM'ye tam üyelik için baskı yapmaya devam
edeceğini söyledi.
Abbas söz konusu kararın dünyanın Filistin halkının hak ve
özgürlüklerinin yanında olduğunu ve İsrail işgaline karşı olduğunu gösterdiğini
söyledi.
'Özgürlüğümüzü desteklemiyorsanız, barışı da
desteklemiyorsunuz demektir'
Filistin'in BM Büyükelçisi Riyad Mansur, BM Genel Kurulu'na
hitap ettiği konuşmasında, "Karşınızda 35 binde fazla Filistinli
öldürülmüş, 80 bini sakat bırakılmış, 2 milyonu yerinden edilmiş ve her şey yok
edilmiş bir ülkenin temsilcisi olarak duruyorum" dedi.
İsrail'in planı değişmediğini ifade eden Mansur, dünyanın
Filistin halkına yönelik eylemlerin acımasız ve kapsamlı doğasını yeni yeni
kavramaya başladığını ifade ettiği konuşmasında, "Evet oyu Filistinlilerin
varlığına verilen bir oydur, herhangi bir devlete karşı değildir, ancak bizi
devletimizden mahrum bırakma girişimlerine karşıdır. İsrail hükümetinin buna bu
kadar karşı çıkmasının nedeni de budur, çünkü bağımsızlığımıza ve iki devletli
çözüme tamamen karşı çıkmaktadırlar" cümlelerini kaydetti.
"Eğer özgürlüğümüzü desteklemiyorsanız, barışı da
desteklemiyorsunuz" diyen Mansur, verilecek her oyun Filistin ile
dayanışmanızın yanı sıra 'kim olduğunuz ve neyi savunduğunuz' hakkında da çok
şey ifade ettiğini belirterek, "Basit bir ifadeyle, 'Evet' oyu vermek
yapılacak en doğru şeydir ve sizi temin ederim ki, siz ve ülkeniz gelecek
yıllar boyunca bu en karanlık zamanda özgürlük, adalet ve barıştan yana
olduğunuz için gurur duyacaksınız" cümlelerini kaydetti.