Trump’ın önce aralarında Türkiye’nin de olduğu 8 Müslüman ülkeye, ardından Netanyahu’ya onaylattığı 20 maddelik Gazze Planı büyük tepki uyandırdı. Soykırımı sona erdirmesi mümkün görünmeyen ve iki devletli çözümü devreden çıkaran plan İsrail’in elini rahatlatacak maddelerden oluşması nedeniyle ‘tuzak’ olarak nitelendirildi.
ABD Başkanı’nın Netanyahu’yla birlikte açıkladığı Gazze planı tartışmalara yol açtı. Hamas’a 3-4 gün süre veren Trump “Ya kabul edin ya da sonuçlarına katlanırsınız” diye tehdit etti. Filistin devletini birçok şarta bağlayan plan, Gazze’deki işgali de muğlak bıraktı. Netanyahu ise ‘Gazze’den çekilmeyeceğiz. Filistin devletini güç yoluyla da olsa engelleyeceğiz” dedi.
TÜRKİYE DE ARABULUCU MASASINDA
ABD Başkanı ile 66 bin masumun katili Netanyahu Beyaz Saray’daki toplantıda Gazze Barış Planı üzerine anlaştıklarını dünyaya duyurdu. İsrail Trump’ın önerisini kabul ettiğini açıklarken bile Gazze’de 160 noktaya saldırı düzenlendi. Akşam planı kabul eden soykırımcı, sabah işgali sürdüreceğini ve Filistin devletinin kurulmayacağını söyledi. Trump’ın ‘Orta Doğu’ya ebedi barış getirecek’ dediği 20 maddelik plan, Katar aracılığıyla Hamas’a iletildi. Katar’da MİT Müsteşarı İbrahim Kalın’ın da katıldığı toplantıda Hamas’ın ikna edilmesi bekleniyor.
İKİ DEVLETLİ ÇÖZÜM UZAK HAYAL
BM üyesi 157 ülkenin Filistin’i devlet olarak tanıma kararına rağmen Trump’ın Gazze Planı’nda iki devletli çözüm ‘ihtimali’ muğlak ifadelerle yer aldı. Filistin devletinin ihtimali için bile bir dizi şartlar getiren plan için dünya kamuoyu ‘tuzak’, ‘büyük tiyatro’ ve ‘uydurma’ yorumları yaptı. ABD planında “İsrail Gazze’yi işgal ya da ilhak etmeyecek” denilse de bölgenin Filistinlilerin kontrolünde olacağı taahhüt edilmiyor. İsrail’in Gazze’nin “güvenlik çemberinde” güçlerini bulundurmaya devam etmesi de anlaşmayı zora sokacak maddeler arasında yer alıyor.
ÇELİŞKİLİ PLAN İÇİN 3-4 GÜN SÜRE VERDİ
Dünya önceki akşam geç saatlere kadar ABD Başkanı Donald Trump ile İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun Beyaz Saray’daki toplantısından Gazze’deki soykırımı sona erdirecek bir anlaşma çıkmasını bekledi. Görüşmenin uzaması dikkat çekerken sonunda 1.5 saat gecikmeli olarak kameraların önüne geçen ikili 20 maddelik bir Gazze planı üzerinde anlaştıklarını duyurdu. Ancak planın içerdiği maddeler tartışmalara yol açtı. BM üyesi 157 ülkenin Filistin’i devlet olarak tanıma kararına rağmen Trump’ın Gazze Planı’nda iki devletli çözüm ‘ihtimali’ muğlak ifadelerle yer aldı. Filistin devletinin ihtimali için bile bir dizi şartlar getiren plan için dünya kamuoyu ‘tuzak’, ‘büyük tiyatro’ ve ‘uydurma’ yorumları yaptı. ABD planında “İsrail Gazze’yi işgal ya da ilhak etmeyecek” denilse de bölgenin Filistinlilerin kontrolünde olacağı taahhüt edilmiyor. İsrail’in Gazze’nin “güvenlik çemberinde” güçlerini bulundurmaya devam etmesi de anlaşmayı zora sokacak maddeler arasında yer alıyor.
Soykırımın ve yaşanan insani dramın sona erdirmesi konusunda somut önlemler içermeyen, iki devletli çözümü devreden çıkaran plan İsrail’in elini rahatlatacak maddelerden oluşması nedeniyle ‘tuzak’ olarak nitelendirildi. Nitekim Netanyahu’nun ertesi gün yaptığı açıklamalar da şüpheleri haklı çıkaracak cinstendi. İsrail Başbakanı, Telegram kanalından yayımladığı video mesajında, Trump ile üzerinde çalışılan plana göre İsrail ordusunun (IDF) “bölgenin büyük bir kısmında” kalacağını belirtti ve İsrail’in bir Filistin devletini kesinlikle kabul etmeyeceğini ve güç yoluyla da olsa engelleyeceğini söyledi. Netanyahu, ziyaretin “tarihi” olduğunu savunarak, “Hamas’ın bizi izole etmesine izin vermek yerine durumu tersine çevirdik ve Hamas’ı izole ettik” ifadelerini kullandı. Böylece kendi üzerindeki baskıyı artık Hamas’a yönelttiğini ima etti. İsrail’e son dönemde uluslararası izolasyon olduka artmış ve BM’deki genel kurul toplantılarında art arda çok sayıda ülke Filistin devletini tanımıştı. Trump da Hamas’a baskıyı artırarak 20 maddelik plana yanıt vermesi için “üç ila dört gün” süresi olduğunu açıkladı. Trump, Hamas’ın anlaşmayı reddetmesi halinde İsrail’e “yapması gereken her şeyi yapmak için tam destek” vereceğini söyledi.
DÜNYADAN DESTEK AÇIKLAMALARI
Filistin, Gazze planını memnuniyetle karşıladı ve bir anlaşmaya varılması için ABD, bölge ülkeleri ve diğer ortaklarla çalışmaya hazır olduğunu belirtti.
Türkiye, Ürdün, Birleşik Arap Emirlikleri, Endonezya, Pakistan, Suudi Arabistan, Katar ve Mısır Dışişleri Bakanları ortak bir açıklama yayımlayarak “Gazze’deki savaşı sona erdirmeye yönelik samimi çabalarının memnuniyetle karşılandığını” söyledi.
BM, Trump’ın Gazze planının tarafı olmadığını ancak barış planlarını desteklemeye hazır olduğunu belirtti
İngiltere, Trump’ın Gazze planını memnuniyetle karşıladı
Fransa: iki devletli çözüm temelinde kalıcı bir barışın önünü açmalaı.
AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen: Katkı vermeye hazırız.
Çin: Filistinlileri Filistin’in yönetmesi ilkesini savunuyor ve iki devletli çözümü destekliyoruz. Adil, kapsamlı ve kalıcı bir çözüm için çalışmaya hazırız
İspanya Başbakanı Sanchez: “ABD destekli Gazze barış önerisine destek veriyoruz.
Almanya: Trump’ın Gazze planı korkunç savaşı sona erdirmek için eşsiz bir fırsat sunuyor.
HAMAS: İNCELEYECEĞİZ
TÜRKİYE DE ARABULUCU MASASINDA
Netanyahu’nun “kabul ettiği” 20 maddelik Gazze barış planı Hamas’a da sunuldu. Katar Dışişleri Bakanlığı örgütün planı “sorumluluk içinde” değerlendirdiğini açıkladı. Hamas’ın üst düzey bir yetkilisi, Mısırlı ve Katarlı arabuluculardan öneriyi aldıktan sonra, grubun diğer fraksiyonlarla birlikte “bugün (dün) planı incelemeye başlayacağını” söyledi. Katar Dışişleri Bakanlığı ayrıca dün yaptığı açıklamada Türkiye’nin de dün arabuluculuk ekibi görüşmesinde yer aldığını bildirdi. Milli İstihbarat Teşkilatı Başkanı İbrahim Kalın’ın bu amaçla Katar’a gittiği belirtildi. Türkiye, son iki yıldır Gazze savaşını bitirmeye yönelik görüşmelerde kilit bir arabulucu olarak yer almamıştı/karar
