The Economist’te yazdığı yazıda, küresel ekonomide büyük bir çöküş yaşanabileceğini belirten eski IMF Başekonomisti Gopinath, ABD’ye olan sermaye bağımlılığının en büyük risk olduğunu kaydetti. Gopinath, ABD’de 20 trilyon dolar, yabancı yatırımcıların ise 15 trilyon dolar kaybedebileceğini vurguladı
Eski IMF Başekonomisti Gita Gopinath, The Economist’te yayımlanan makalesinde ABD piyasalarında, 2000 krizine benzer bir çöküş uyarısı yaptı. Amerikan kurumlarına, piyasalarına ve dolara olan güvensizliğin yersiz olmadığını dile getiren Gopinath, söz konusu krizin; ABD’de Amerikan gayri safi yurt içi hasılasının yüzde 70’ine denk gelecek bir şekilde 20 trilyon doların üzerinde bir kayba yol açabileceğini belirtti. Gopinath’a göre ABD piyasalarındaki yabancı yatırımcıların kaybı da 15 trilyon dolar olacak.
Gopinath, en büyük riskin ABD’ye olan aşırı sermaye bağımlılığı olduğunu dile getirdi. Gopinath, “Son on beş yılda, Amerikan haneleri, güçlü getiriler ve Amerikan teknoloji şirketlerinin hakimiyetinin teşvikiyle borsadaki varlıklarını önemli ölçüde artırdı. Özellikle Avrupalı yabancı yatırımcılar, aynı nedenlerle Amerikan hisse senetlerine sermaye yatırırken, aynı zamanda doların gücünden de yararlandılar. Bu artan iç içe geçmişlik, Amerikan piyasalarındaki herhangi bir sert düşüşün tüm dünyaya yansıyacağı anlamına geliyor.” ifadelerini kullandı.
2000 KRİZİNDEN BÜYÜK
Olası krizin, 2000’lerin başındaki krizde yaşanan kayıplardan birkaç kat daha büyük olacağını vurgulayan Gopinath, “Tüketim üzerindeki etkileri ciddi olacaktır. Bu büyüklükte bir şok, tüketimi 3,5 puan düşürebilir ve bu da yatırımlardaki düşüşler hesaba katılmadan önce bile toplam GSYİH büyümesine iki puanlık bir darbe anlamına gelebilir.” diye yazdı.
Küresel etkisinin de şiddetli olacağına işaret eden Gopinath, yabancı yatırımcıların 15 trilyon doları aşan, yani dünya GSYİH’sinin yaklaşık yüzde 20’sine denk gelen servet kayıplarıyla karşı karşıya kalabileceği uyarısını yaptı.
Amerikan gümrük vergilerinin ve Donald Trump dönemi genişlemeci maliye politikasının doları güçlendireceği yönündeki beklentilere rağmen doların çoğu büyük para birimi karşısında değer kaybettiğini anımsatan Gopinath, “Bu, doların hakimiyetinin sonu olmasa da yabancı yatırımcılar arasında doların seyrine dair artan huzursuzluğu yansıtıyor. Giderek artan bir şekilde dolar riskine karşı korunmaya çalışıyorlar; bu da güvenin azaldığının bir işareti.” değerlendirmesini yaptı.
‘ABD VARLIKLARINA GÜVEN DAHA DA AZALACAK’
Bu tedirginliğin yersiz olmadığının altını çizen Gopinath, Amerikan kurumlarına endişeler derinleşirse dolara ve genel olarak Amerikan finansal varlıklarına olan güvenin daha da azalacağını kaydetti. Gopinath, şöyle devam etti:
“2000’den farklı olarak, büyüme, Amerika’nın gümrük vergileri, Çin’in kritik mineral ihracat kontrolleri ve küresel ekonomik düzenin nereye gittiğine dair artan belirsizlik nedeniyle güçlü karşı rüzgarlarla karşı karşıya. Devlet borç seviyeleri rekor seviyelere ulaştığında, 2000 yılında ekonomiyi desteklemek için yapıldığı gibi mali teşvik kullanma imkânı sınırlı olacaktır.
“Durumu daha da kötüleştiren ve genel riski artıran şey, gümrük savaşlarının tırmanmasıdır. Amerika ve Çin arasında daha fazla misilleme gümrük vergisi, sadece ikili ticaretlerine değil, küresel ticarete de zarar verecektir; zira neredeyse tüm ülkeler, karmaşık tedarik zincirleri aracılığıyla dünyanın en büyük iki ekonomisine maruz kalmaktadır.”/aydınlık