Avrupa Birliği’nin eski dış politika şefi Josep Borrell, İsrail’in yalnızca kınanmasının yeterli olmadığını, bu ülkeye karşı somut adımların atılması gerektiğini söyledi.
Josep Borrell, bugün (Salı) Al Jazeera’ye verdiği mülakatta, Gazze’deki durumun “gerçek bir eylem” gerektirdiğini belirterek, İsrail’in uygulamalarını kınamanın “hiçbir şeyi değiştirmeyeceğini” vurguladı.
Borrell, Gazze’ye gıda ve insani yardımların ciddi biçimde kısıtlanmasına işaret ederek, aç bırakmanın bir savaş aracı olarak kullanılmasını “suç ve uluslararası hukukun açık ihlali” olarak tanımladı.
Eski AB dış politika sorumlusu ayrıca, bazı AB üyesi ülkelerin hâlâ İsrail’e silah göndermeye devam ettiğini açıkladı. Borrell’e göre bu durum, söz konusu ülkelerin “şiddetin durması gerektiği” yönündeki söylemleriyle çelişiyor.
“Tüm baskı araçları devreye sokulmalı”
Borrell, Gazze’de siyasi çözümün ilerlemesi için mevcut tüm baskı araçlarının kullanılmasının zorunlu olduğunu belirterek, mevcut durumun “ne sürdürülebilir ne de kabul edilebilir” olduğunu söyledi.
2019–2024 yılları arasında AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi olan Borrell, görev süresi boyunca İsrail’in Filistinlilere yönelik uygulamalarının en sert eleştirmenleri arasında yer aldı.
İsrail–AB ilişkilerinde artan gerilim
AB ile İsrail arasındaki tansiyon, özellikle 2023 sonbaharında Gazze savaşının başlamasıyla yükseldi. Borrell, o dönemde İsrail’in askeri tepkisini “orantısız” olarak nitelendirmişti. Bu çıkış, İsrailli yetkililerin sert tepkisine yol açmış; Borrell, İsrail tarafından “Filistin yanlısı olmakla” suçlanmıştı.
Sonraki aylarda taraflar arasındaki uçurum daha da derinleşti. Borrell, İsrail’in Gazze’ye gıda ve yakıt girişini engelleyerek “açlığı savaş silahına çevirdiğini” söylemişti. Tel Aviv yönetimi bu ifadeleri “yalan ve asılsız” olarak nitelendirmişti.
Borrell ayrıca, İsrail’in insan hakları ihlallerinin AB tarafından araştırılması gerektiğini savunmuş ve Birliğin Tel Aviv’e karşı daha sert bir tutum benimsemesini istemişti.
Kasım 2024: İlişkilerde kırılma noktası
Gerilim, Kasım 2024’te Borrell’in AB–İsrail siyasi diyalogunun askıya alınmasını önermesiyle zirveye çıktı. Öneri bazı AB ülkelerinin muhalefeti nedeniyle kabul edilmedi; ancak İsrail’in tepkisine yol açarak ilişkileri daha da gerginleştirdi. Aynı dönemde Borrell’in İsrail’e planlanan ziyareti de iptal edildi; Avrupa kaynakları Tel Aviv’in kendisini ağırlamak istemediğini belirtti.
Görev süresinin sona ermesinin ardından da Borrell eleştirilerini sürdürdü. İsrail’in Gazze’deki bazı uygulamalarını, “savaş suçu veya hatta soykırım tanımına yaklaşan eylemler” olarak nitelendirdi. İsrail yetkilileri ise bu değerlendirmelere sert tepki vererek Borrell’i “Yahudi karşıtlığı” ile suçladı.
