Bazı İsrailliler, dün Kudüs'ün Eski Şehri'nin ara sokaklarında yürürken, 1967 savaşından sonra İsrail'in Doğu Kudüs'ü işgalini ve ilhakını anmak için Müslüman mahallesinden geçerek "Kudüs Günü"nü kutlarken "Araplara ölüm" ve "Köyünüz yansın" sloganları attılar.

Yerleşimciler düzenli olarak Müslüman mahallesindeki Filistinlilere ve dükkanlara saldırdıkları ve taciz ettikleri için bölgede öncesinde binlerce ağır silahlı polis ve sınır polisi görevlendirildi. Yerleşimciler, uluslararası hukuka göre yasadışı olan işgal altındaki Batı Şeria ve Doğu Kudüs'teki yerleşim yerlerinde ve karakollarda yaşıyorlar.

Dün bazıları İsrail bayrağı taşıyan genç gruplar Filistinli esnaf, yoldan geçenler ve çocuk öğrencilerin yanı sıra İsrailli hak savunucuları ve polisle karşı karşıya geldi. Fanatik gruplar, zaman zaman insanlara tükürdü, hakaretler savurdu ve evlere zorla girmeye çalıştı.

Olay yerindeki AFP gazetecilerine göre, polis en az iki genci gözaltına aldı.

İsrailli milletvekilleri de alandaydı

Aralarında bir İsrailli milletvekilinin de bulunduğu mitinge katılan küçük bir grup da, Filistinli mülteciler için kurulan BM ajansı olan UNRWA'ya ait Doğu Kudüs'teki bir yerleşkeye baskın düzenledi.

İsrail, ajansın işgal altındaki Filistin topraklarında ve İsrail'de çalışmasını yasaklamıştı. Bu durum, kuşatma ve bombardıman altındaki Gazze Şeridi'ni de içeren bölgelerde 70 yıldan uzun süredir yürüttüğü hayat kurtarma çalışmalarını etkiledi.

UNRWA Batı Şeria koordinatörü Roland Friedrich, UNRWA'yı yasaklayan bir İsrail yasasını destekleyen milletvekillerinden biri olan Yulia Malinovskiy de dahil olmak üzere yaklaşık on İsrailli protestocunun, İsrail polisinin gözü önünde yerleşkeye girerek ana kapısına tırmandığını aktardı.

Geçtiğimiz yıl, İsrail'in Gazze'ye saldırısının ilk yılında düzenlenen yürüyüşte, aşırı milliyetçi İsrailliler Eski Şehir'de bir Filistinli gazeteciye saldırmış ve Filistinlilere karşı şiddet çağrısında bulunmuştu. Dört yıl önce de, yürüyüşte İsraillilerin saldırıları sonucu yaşanan çatışmalar, Gazze'de 11 günlük bir savaşın patlak vermesinin başlıca nedenlerinden biri olmuştu.

Faşist bakan Ben-Gvir saldırgan kalabalık içindeydi

Dün erken saatlerde, İsrail'in faşist ulusal güvenlik bakanı Itamar Ben-Gvir ve diğer politikacılar da, Mescid-i Aksa kompleksine ve çevresine saldıran 2 binden fazla İsrailli arasındaydı.

Ben-Gvir, X hesabından alandan çekim yaptığı bir video yayınladı ve "savaşta zafer, tüm rehinelerin geri dönmesi ve Şin Bet'in yeni atanan başkanı Tümgeneral David Zini'nin başarısı için dua ettiğini" söyledi.

Negev ve Celile Kalkınma Bakanı Yitzhak Vaserlauf ve Knesset (İsrail Parlamentosu) üyesi Yitzhak Kreuzer de, aşırı milliyetçi bakana eşlik edenler arasındaydı.

   

Silahlı polisin desteğiyle, Ben-Gvir daha önce de İsrail'in Gazze'ye karşı savaşının hassas anlarında, artan askeri baskıyı savunmak ve Gazze'ye giren tüm insani yardımları engellemek için benzer kışkırtıcı hareketlerde bulunmuştu.

Müslümanlar tarafından El Haram el Şerif (Asil Sığınak) olarak bilinen Mescid-i Aksa kompleksini denetleyen İslami idare olan Kudüs Vakfı, Ben-Gvir ve Knesset'in diğer üyeleri tarafından kompleksin basılmasını kınadı ve bölgedeki tüm "provokatif faaliyetlerin" durdurulması çağrısında bulundu.

Netanyahu, Mescid-i Aksa'nın altındaki tünelden video paylaştı

Bu arada İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu da, Mescid-i Aksa’nın altında İsrail tarafından kazılan yer altı tünelinden bir video paylaştı.

Netanyahu, videoda tünelin, İsrail’in “güvenliğini sağlama kararlılığı”nı gösterdiğini öne sürdü.

İsrail yer altı tünellerini neden kazıyor?

İsrail’in Mescid-i Aksa çevresindeki tünel kazıları, görünürde arkeolojik ve turistik olsa da, dini sembollerin çatıştığı bir bölgede ciddi siyasi ve dini anlamlar taşıyor. Bu nedenle yapılan her kazı, Kudüs’teki gerilimi artırma potansiyeline sahip.

İsrail, özellikle Batı Duvarı (Ağlama Duvarı) çevresinde arkeolojik çalışmalar iddiasıyla bu bölgeyi kazmaya başlamıştı. İsrailli yetkililere göre, tünel, Ağlama Duvarı'nın yer altına uzanan kısmını gün yüzüne çıkarmayı amaçlıyor.

Bununla birlikte, Mescid-i Aksa'nın güneyindeki Silvan bölgesinde de "Davud’un Şehri" olarak bilinen alanda da kazı çalışmaları yürütülüyor.

Kazı alanları, özellikle Harem-i Şerif’in (Mescid-i Aksa ve Kubbetü’s-Sahra’nın bulunduğu alan) altına doğru uzanabilen tüneller şeklinde genişletiliyor.

İsrail, bu bölgedeki kazıların "antik Yahudi tarihi"ni ortaya çıkarmaya yönelik olduğunu iddia ediyor. Buna göre, amaçlardan biri, Yahudiliğin bu bölgede binlerce yıl öncesine dayanan geçmişi olduğunu kanıtlamak. Örneğin Süleyman Tapınağı'nın kalıntılarının da burada olduğu öne sürülüyor.

Bir yandan, Mescid-i Aksa’nın altında kazılar yapılması, Harem-i Şerif’in yapısal bütünlüğünü tehlikeye atabilecek bir girişim. Bu faaliyetler, İsrail’in Mescid-i Aksa üzerinde egemenlik kurma amacı taşıdığı yönündeki endişeleri artırıyor. Filistinliler, bu tünellerin zamanla Mescid-i Aksa’yı temelden zayıflatıp bir çökme ya da müdahale zeminine hazırlık olabileceğini vurguluyor.

sol