Siyonist rejimin Gazze Şeridi'ne karşı yaklaşık 15 aydır
sürdürdüğü soykırım ve savaşın ardından, dün gece Mısır ve Katar'ın
arabuluculuğunda resmen ateşkes anlaşması ilan edildi.
İşgalcilerin Gazze'den Geri Çekilmesine İlişkin Madde
Lübnan merkezli Al Mayadeen haber sitesi Siyonist İsrail ve
Hamas arasındaki ateşkes anlaşmasının metnini yayınladı. Pazar günü yürürlüğe
girecek anlaşma, işgalci İsrail ordusunun geri çekilmesi, tutukluların
değişimi, Refah Sınır Kapısı'nın açılması ve insani yardımların ulaştırılmasını
içeriyor.
İşgal ordusu, Gazze Şeridi sınırı boyunca nüfus yoğunluğunun
olduğu bölgelerden doğuya doğru çekilecek. Bu, Gazze Vadisi'ni (Netzarim
Koridoru ve Kuveyt Meydanı) de kapsıyor.
Filistinli Esirlerin Serbest Bırakılması
Anlaşmanın ilk aşamasına göre, 2011'deki esir değişim
anlaşmasıyla serbest bırakılan ve daha sonra işgalciler tarafından tekrar
gözaltına alınan Filistinli esirlerin tamamı serbest bırakılacak. Siyonist
rejim ayrıca her bir siyonsit esire karşılık 30 Filistinli esiri, her bir
İsrailli kadın askeri tutukluya karşılık ise 50 Filistinli tutukluyu serbest
bırakıyor.
Anlaşmanın ilk aşamasında ayrıca İsrail rejimi, 250'si
müebbet hapis cezasına çarptırılmış olmak üzere yaklaşık 2 bin Filistinli esiri
serbest bırakacak. Anlaşmada, ömür boyu hapis ve uzun süreli hapis cezasına
çarptırılan yüzlerce mahkumun serbest bırakılması ve işgal rejimin
cezaevlerinin tüm kadın mahkumlar ile19 yaş altı çocuklardan temizlenmesi de
yer alıyor.
Yerinden Edilenlerin Dönüşü ve Yıkımın Yeniden İnşası
Anlaşma, yerinden edilmiş tüm insanların yaşadıkları
bölgelere geri dönmelerini ve Gazze Şeridi'nin tamamında hareket özgürlüğünü
garanti altına alıyor.
İşgal, Gazze üzerindeki askeri hava faaliyetlerini geçici
olarak günde 10 saat, tutuklu ve esirlerin serbest bırakıldığı günlerde ise 12
saat askıya alacak.
Siyonistler, çekilme ve tahliye planlarına göre bölgeyi
boşaltacak, yardımların engellenmeden ulaştırılmasını sağlayacak. Refah Sınır
Kapısı yedi gün içinde açılarak günde 600 kamyon insani yardım ve yakıt sevk
edilecek.
Ayrıca tüm hastanelerin yeniden inşa edilmesi, sahra
hastanelerinin kurulması, sağlık ve cerrahi ekiplerin Gazze Şeridi'ne girmesine
izin verilmesi ve yaralıların tedavi için Gazze dışına nakledilmesinin
sağlanması konusunda mutabakata varıldı.
Ateşkes sürecine yakın kaynaklar, Katar, Mısır ve ABD'nin
anlaşmanın uygulanmasını garanti altına alacağını bildirirken, Siyonist medya
da ateşkes anlaşmasının Tel Aviv’de oy çokluğuyla onaylandığını bildirdi.
Anlaşmanın Aşamaları
Anlaşmanın ilk etabı 6 hafta sürecek ve aralarında esirlerin
ve ölen esirlerin naaşlarının da bulunduğu 33 İsrailli teslim edilecek. İkinci
ve üçüncü etapta ise kalan 66 siyonist esirin teslim edilmesi için görüşmeler
tamamlanacak.
Ateşkesin yedinci gününde, işgal ordusunun El-Raşid
Caddesi'nden Netzarim koridorunun derinliklerine doğru çekilmesinin ardından,
Gazze Şeridi'nin güneyindeki yerinden edilmiş insanlar, herhangi bir arama
yapılmadan Gazze’nin kuzeyine geri dönebilecek. Ayrıca Gazze’nin kuzeyinde ve
güneyinde bulunan Gazzeliler El-Raşid Caddesi üzerinden rahatça dolaşabilecek.
Ateşkesin 22'inci gününde işgalci ordu Selahaddin
Caddesi'nin doğusunda kalan Netzarim koridorundan tamamen çekilecek ve Gazze
halkı hareket özgürlüğüne kavuşacak.
İşgalcilerin Gazze'de Bıraktığı Büyük Yıkım
Ancak Gazze Şeridi'nin yeniden inşası konusu ateşkes
anlaşmasının önemli konularından biridir. BM değerlendirmeleri, savaştan sonra
Gazze Şeridi'nin yeniden inşasının milyarlarca dolara ihtiyaç duyacağını
göstermektedir.
Birleşmiş Milletler (BM), geçen ekim ayında, İsrail'in
Gazze'ye yönelik bombardımanı sonucu geride kalan 42 milyon tonluk enkazın
temizlenmesinin yıllar sürebileceğini ve en az 1,2 milyar dolara mal
olabileceğini duyurmuştu. BM'nin Nisan 2024'teki tahminine göre enkazın
kaldırılması 14 yıl sürecek.
Gazze’deki Filistin Sağlık Bakanlığı, bazı şehitlerin
cenazesinin hâlâ enkaz altında ve sokaklarda olduğunu belirtiyor.
Ayrıca enkaz altında çok sayıda ceset bulunduğu yönünde
haberler yayımlanıyor.
Gazze'de Yıkılan Ev Sayısı
Birleşmiş Milletler, dünyanın, İkinci Dünya Savaşı'ndan bu
yana Gazze benzeri bir yıkıma tanık olmadığını ve çatışmanın bugün sona ermesi
halinde bile İsrail bombardımanı ve kara saldırılarında meydana gelen zararın
onarılmasının en az 2040 yılına kadar süreceğini bildirdi.
BM’ye göre Aralık 2024'te Gazze'deki binaların üçte ikisi,
yani 170 binden fazla bina yıkılmış ve yerle bir edilmiş durumda. Bu sayı,
Gazze Şeridi'ndeki tüm binaların yaklaşık yüzde 69'una denk geliyor.
Raporda, "hasarların kapsamı ve ölçeği daha önce
görülmemiş boyutlarda ve savaş devam ettiği sürece yıkım da artmaya devam
edecek" denildi.
BM İnsani İşler Koordinasyon Ofisi, Gazze'de şu anda 1,8
milyondan fazla kişinin ‘’yoksulluk’’ seviyesine düştüğünü duyurdu.
BM ve Dünya Bankası'nın hazırladığı bir rapora göre, Ocak
2024 sonu itibarıyla Gazze’de oluşan hasarın yaklaşık 18,5 milyar dolar olduğu
tahmin ediliyor. İsrail’in yıkımı sağlık, eğitim ve enerjiyi büyük oranda
etkiledi.
BM'nin güncellenen raporunda, Gazze'nin su kaynaklarının
savaş öncesine göre dörtte birinden bile daha az olduğu, kara yolu ağının en az
yüzde 68'inin ciddi şekilde hasar gördüğü belirtiliyor.
Gazze'de Tarım Arazilerinin Yok Edilmesi
BM tarafından incelenen uydu görüntüleri, Gazze’deki tarım
arazilerinin yarısından fazlasının İsrail saldırıları nedeniyle yok olduğunu
gösteriyor.
Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) ise, Gazze
Şeridi'nde yerel gıda üretiminin kısıtlı olmasının insani krizi daha da
kötüleştirdiğini bildirdi.
Filisin medyasına göre, İsrail rejiminin Gazze Şeridi'ne
yönelik yıkıcı savaşı sırasında 200'den fazla devlet binası, 136 okul ve
üniversite, 823 cami ve üç kilise tamamen yıkıldı. Uluslararası Af Örgütü de
Mayıs 2024'te Gazze Şeridi'ndeki binaların yüzde 90'ından fazlasının
yıkıldığını bildirmişti.