İran’daki 12 üyeli seçim denetleme organı olan Anayasayı
Koruyucular Konseyi, Cumartesi günü İran'ın yaklaşan cumhurbaşkanlığı
seçimlerinde aday olabilecek 6 adayı onayladı. Onaylananlar arasında eski İran
meclis başkanı ve ülkenin önde gelen siyasi isimlerinden biri olan Muhammed
Bakır Galibaf da var.
Birkaç hafta önce yeniden meclis başkanlığına seçilen
Galibaf, 3 Haziran'da İran İslam Cumhuriyeti'nin en yüksek idari makamına
adaylığını sundu. Adaylığı, kayıt için son gün olan İslam Devrimi'nin kurucu
lideri İmam Humeyni'nin vefatının 35. yıldönümünde sunuldu.
Adaylığını kaydettikten sonra medyaya seslenen Galibaf,
İbrahim Reisi liderliğindeki önceki hükümetin yarım kalan çalışmalarını
sürdürmek için aday olmaya karar verdiğini söyledi.
Halkın karşı karşıya olduğu "sorunları çözmek için çaba
göstereceğine" söz veren Galibaf, insanların geçim yoluyla ilgili
sorunların çözülebilir olduğuna olan güvenini dile getirdi.
GALİBAF’IN HAYATI
Galibaf'ın Razavi Horasan eyaletinde öğrenciyken ülkenin en
önde gelen ve saygın siyasi figürlerinden biri olma yolculuğu hayranlık
uyandırıcıydı. 1961 yılında Meşhed yakınlarındaki Torkebe şehrinde mütevazı bir
tüccar ailenin çocuğu olarak dünyaya gelen Galibaf, eğitimini sürdürürken
çalışmaya da başladı.
Gençliğinde, İslam Devrimi'nin şafağında Meşhed'deki
Keramat, İmam Hasan Mücteba (a.s) ve Musa el-Rıza (a.s) camilerinde derslere
katıldı ve bu onun siyasi ve entelektüel yönelimini şekillendirmede uzun bir
yol kat etti. Okuldaki sınıf arkadaşlarıyla birlikte, daha sonra ulusal bir
örgüt haline gelecek olan İslami Öğrenciler Derneği’ni kurdu.
GALİBAF’İN ASKERİ VE SİYASİ KARİYERİ
1980'lerin başında İran'a yönelik savaşın patlak vermesinin
ardından 18 yaşındaki Galibaf, Devrim Muhafızları Ordusu'na (IRGC) katılarak
savaş sahasında aktif rol oynadı.
1982'de İmam Rıza Tugayı'nın, bir yıl sonra da 5. Nasr
Horasan Tümeni'nin komutanlığına atandı. Savaş sırasında General Kasım
Süleymani ile tanıştı ve ikisi, devrime olan bağlılıklarıyla tanımlanan yakın
bir bağı paylaşıyordu.
Galibaf, 1982 yılında İslami Azad Üniversitesi'nde sosyolog
ve öğretim görevlisi olan Zehra Moşiri ile evlendi. Galibaf’ın bu evlilikten 3
çocuğu var: İlyas, İshak ve Meryem.
Galibaf, İran'a karşı Batı destekli savaşın ardından Devrim
Muhafızları'nın 25. Kerbela Tümeni'ne komuta etti; bu tümen, 1990 yılında
Mencil-Rudbar depreminde hasar gören ulaşım yollarını onararak onun
liderliğinde öne çıktı.
Galibaf, yüksek öğrenimine 1990 yılında İslami Azad
Üniversitesi'nde devam ederek 1994 yılında siyasi coğrafya alanında lisans
derecesi aldı. 1994 yılında Meşhed-Sarahs demiryolunun inşaatını, 5 orta ve
batı vilayete gaz tedarikini, Fars Körfezi'ndeki limanı ve Kerhe Barajı'nı
denetleyecek Hatem el-Enbiya İnşaat Genel Merkezi'nin başına atandı.
Galibaf, çalışmalarına devam ederek 1996 yılında yüksek
lisans derecesi aldı ve 2001 yılında Terbiyet-i Müderris Üniversitesi’nde
“Çağdaş Dönemde İran'daki Yerel Kurumların Evriminin İncelenmesi” başlıklı
doktora tezini savundu.
Galibaf daha sonra Tahran Üniversitesi Coğrafya
Fakültesi'nde yardımcı doçent olarak çalıştı ve aynı zamanda Terbiyet-i
Müderris Üniversitesi'nde ders verdi.
1997 yılında Devrim Muhafızları Hava Kuvvetleri
komutanlığına atanan Muhammed Bakır Galibaf, daha sonra İran ve Fransa'daki yoğun
pilot kurslarını tamamlayarak Airbus uçaklarını uçurma lisansını aldı.
Galibaf, 2000 yılında İran polis teşkilatının şefi olarak
atandı ve ekipmanın modernleştirilmesine ve halkın kolluk kuvvetlerine olan
güveninin güçlendirilmesine odaklandı.
CUMHURBAŞKANI ADAYI OLAN MUHAMMED BAKIR GALİBAF
Galibaf, 2005 yılında siyasete katılmak için asker ve polis
görevlerinden istifa ederek o yılki cumhurbaşkanlığı seçimlerini dördüncü
sırada tamamladı. Galibaf aynı yılda Tahran Belediye Başkanı seçildi ve bu
görevi on iki yıl boyunca sürdürerek bu süre zarfında idari becerileri geniş
çapta övgüyle karşılandı.
Galibaf, 2013 ve 2017'de iki kez daha başkanlığa aday oldu,
2013'ü ikinci sırada tamamladı ve 2017'de İbrahim Reisi'nin lehine çekildi.
2020 yılından bu yana Meclis Başkanlığı görevini de yürüten
Galibaf, 3 Haziran'da yapılacak son cumhurbaşkanlığı seçimi için adaylığını
açıklayarak, halkın kendisini yarışa katılmaya çağırdığını, deneyim ve
becerinin zorlukların üstesinden gelmenin anahtarı olduğunu belirtti./mehr