İran’daki seçimleri takip eden İsrail İç Güvenlik
Araştırmaları Enstitüsü’nden İran uzmanı Raz Zimmt, “Pezeşkiyan son birkaç
hafta içinde pek bilinmeyen bir adaydan, ciddi bir rakip haline geldi. Son
haftalarda bu gelişmeden bahsettiğimde birçok kişi bana bunun pek önemli
olmadığını, çünkü Said Celili'nin şansının çeşitli nedenlerden dolayı daha iyi
olduğunu söyledi, ancak gördük ki seçimi Pezeşkiyan kazandı." dedi.
Yediot Ahronot gazetesinde yayınlanan, gazeteci Lior Ben
Ari'nin yazısında, “İran tarihinde cumhurbaşkanlığı seçimi ikinci kez ikinci
tura kaldı. Daha önce 2005 yılında Mahmud Ahmedinejad ve Ekber Haşimi
Rafsancani ikinci tura çıkmıştı.
Pezeşkiyan, İran-Batı ilişkilerini geliştirmek istediğini
belirtti. Onun hükümetinin ana gündeminde büyük ihtimalle Kapsamlı Ortak Eylem
Planı (KOEP) olarak adlandırılan nükleer anlaşmayı yeniden canlandırma
olabilir.” ifadesi kullanıldı.
İsrail Kanal 11 televizyonunun websitesinde yayınlanan
"İsrail'e karşı tutum değişecek mi?" başlıklı yazıda, “Batı,
Pezeşkiyan’ın zaferini memnuniyetle karşılıyor, çünkü o, Batı ile gerilimi
azaltmak ve Tahran'ı nükleer anlaşmaya döndürmek için uzlaşmacı bir politika
izleme sözü verdi.
İran'ın yeni Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan’ın “İran, İsrail
dışındaki tüm dünya ülkeleriyle iyi ilişkiler kurmak istiyor” şeklindeki
yorumuna atıfta bulunan yazıda, İran'ın İsrail'e yönelik politikasının
Pezeşkiyan’ın zaferiyle değişmesi pek mümkün olmadığı kaydedildi.
İsrail'in en eski
günlük gazetesi olan Haaretz, İran’daki seçimler hakkında şunları yazdı:
Pezeşkiyan, 2005'ten sonra iktidara gelen ilk reformist
isim. Pezeşkiyan’ın Batı'ya yönelik pragmatik bir dış politika izlemesi ve
nükleer anlaşmayı yeniden canlandırması bekleniyor."
Yeni Cumhurbaşkanı Pezeşkiyan’ın İran liderine sadık
olduğunu yazan gazete, “O hedeflerine ulaşmaması halinde istifa edeceğini
söyledi.
Pezeşkiyan’ın seçim vaatlerine de değinen Haaretz, onun
yaptırımlar kaldırılmadan İran'da değişimin yapılamayacağına inandığını yazdı.
Siyonist İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'ya yakınlığı
ile bilinen sağcı gazete İsrael Hayom, Mesud Pezeşkiyan’ı “Batı'ya yaklaşmak
isteyen ve değişimi vaat eden bir kalp cerrahı" olarak tanımladı. Bu
gazete, Pezeşkiyan’ın zaferini İran gençliğinin ve özellikle şehirli orta
sınıfın reformunun bir sonucu olarak değerlendirdi.
İran nükleer anlaşmasının yeniden canlandırılmasının yanı
sıra internet kısıtlamaları ve kadınların başörtüsü gibi sosyal meseleleri
irdeleyen analizde, bunların Pezeşkiyan’ın karşısında en büyük sorunlar olduğu
ifade edildi.
Siyonist iş dünyası gazetesi Globe, Pezeşkiyan’ın diğer
adaylara göre dünyayl daha iyi diyalog kurabileceğini yazdı.
Bu bağlamda Globe gazetesinde yayınlanan, gazeteci Dean
Shmuel Elmas yazısında, “Pezeşkiyan İran siyasetindeki önemli isimlerden destek
alıyor. Bu etkili isimlerden biri de eski dışişleri bakanı Muhammed Cevad
Zarif'tir. Zarif, Pezeşkiyan’ın seçim kampanyasında önemli bir rol oynadı ve
seçim kampanyasının son anlarına kadar konuşmalar yaptı.” ifadesi kullanıldı.
İran'da cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ikinci tura kalmasını
değerlendiren Zaman haber sitesine göre, birçok analist reformcu adayın
zaferini muhafazakar adaylar arasındaki uzlaşma eksikliğinin sonucu olarak
görüyor. Devrimci cephesi adaylarından Muhammed Bakır Galibaf veya Said Celili
ilk turdan önce yarışmadan vazgeçmiş olsaydı, belki Pezeşkiyan’ın kazandığı
ikinci tur yapılamazdı.
Pezeşkiyan’ın zaferiyle Kapsamlı Ortak Eylem Planı (KOEP)
olarak adlandırılan nükleer anlaşma, İran siyasetinin ana gündemine geri döndü.
Pezeşkiyan yaptırımları kaldırmaya istekli olduğunu ve Batı ile müzakere
yapacağını söyledi. Bu konu onun konuşmalarının ve rakiplerinin temel ayırt
edici özelliği haline geldi.