ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, pazar akşamı G7'deki
mevkidaşlarına İran ile Hizbullah'ın misillemesini 48 saat içinde
beklediklerini söyledi. Fakat “Kesin zamanlamadan habersiziz.” diye ekledi.
İsrail basınına konuşan yetkililerin büyük bölümü Blinken ile aynı fikirde.
NBC'ye demeç veren bir İsrailli yetkili ayrıca misillemenin füze, roket ve
İHA'lar eşliğinde “birkaç gün sürebileceğini” belirtti. Farklı ülkeler art arda
Lübnan'ı veya İsrail'i “terk edin” açıklamaları yapıyor.
ABD Merkez Komutanlığı (CENTCOM) Komutanı General Erik
Kurilla pazartesi günü İsrail'e gitti. Kurilla, en son 12 Nisan'da Tel
Aviv'deydi. Ertesi gün sabahın erken saatlerinde İran Devrim Muhafızları,
Hürmüz Boğazı'nda bir gemiye el koymuş, karanlık çöktüğündeyse “Gerçek Vaat”
operasyonu başlamıştı.
SONUÇLARI UMURSAMIYOR
Kulis haberleriyle ünlü Axios haber sitesine göre Blinken,
G7'deki mevkidaşlarına misillemeyi mümkün olduğu kadar hafifletmek için İran'a
diplomatik baskı kurma çağrısında bulundu. Amerikalı diplomata göre
saldırıların etkisini sınırlamak, topyekün bir savaşı önlemek için en iyi
fırsat.
Wall Street Journal (WSJ) İran'ın, Arap diplomatların
İsrail'e yönelik saldırı planıyla ilgili olarak yaptığı itidal çağrılarını
reddettiğini yazdı. WSJ'ye bakılırsa ABD ayrıca Avrupa ülkelerinden de İran’a
baskı kurmalarını talep etti. Fakat gazeteye göre Tahran, vereceği yanıtın
“geniş çaplı bir savaş çıkarma ihtimalini umursamadığını” söylüyor.
Devrim Muhafızları Komutanı General Hüseyin Selami pazartesi
günü, İsrail'in attığı adımlarla "kendi mezarını kazdığını"
vurguladı. Selami sözlerini şöyle sürdürdü: "Bir darbe aldıklarında hata
yaptıklarını fark edecekler. Hatalarının sonucunu görecekler. Yanıtlarını ne
zaman, nasıl ve nerede alacaklarını görecekler."
KARŞI ATAK
İran Dışişleri Bakanlığı, diplomatik çabaların aksine
karşılık vermenin gerekliliği konusundaki mesajı dünyaya iletmek, bunu
destekleyecek bölgesel ve uluslararası güçleri harekete geçirmek için yoğun bir
karşı diplomasi yürütüyor. Tahran, yanıttan vazgeçmenin ya da dozajını
düşürmenin daha fazla İsrail saldırısına kapı açacağını düşünüyor.
İran Dışişleri Bakanı Ali Bakıri Kani başta Körfez ülkeleri,
Mısır ve Ürdün olmak üzere birçok İslam ülkesinin dışişleri bakanlarıyla yoğun
temaslarda bulundu. İslam İşbirliği Teşkilatı (İTT) ile de görüştü. İİT
pazartesi günü, Tahran'ın Heniyye suikastı üzerine toplantı çağrısını kabul
etti ve etkinliğin 7 Ağustos'ta yapılacağını duyurdu. İran diplomasisi ayrıca
İİT'yi İsrail'e verilecek askeri tepkiyi destekleyecek ortak bir tutum
belirlemesi için ikna etmeye de çalışıyor.
NETANYAHU SIĞINAĞA
İsrail Başbakanı ise tehdit ederek misillemenin dozunu
düşürebileceğine inanıyor. Netanyahu pazar akşam üstü, "Hem hücum hem de
savunma anlamında her türlü senaryoya hazırlıklıyız" dedi. Başbakan
şunları kaydetti: “İsrail, İran'ın kötülük eksenine karşı çok cepheli bir
savaşta. Düşmanlarımıza tekrar ediyorum ve sesleniyorum: Karşılık vereceğiz ve
bize karşı hangi taraftan gelirse gelsin herhangi bir saldırganlık eyleminin
bedelini ağır ödeteceğiz."
Netanyahu meydan okuyadursun, İsrail Ordu Sözcüsü Daniel
Hagari, “alarm düzeyinin en üst seviyede” olduğunu aktardı. Gergin bekleyiş
sürerken, İsrail iç istihbarat servisi Şin Bet, savaş sırasında üst düzey
liderlerin uzun süre kalabileceği bir yeraltı sığınağı hazırladı. Edinilen
bilgiye göre sığınak mevcut silahlardan gelebilecek saldırılara dayanıklı ve
komuta kabiliyetine sahip. Şin Bet ayrıca liderlere kesintilere karşı uydu
telefonları da dağıttı.
ORDUDAN KÂBUS RAPORU
İsrail ordusu, 8 Ekim'den beri 200 bin kişinin tahliye
edildiği, Hizbullah operasyonlarının başlıca hedefi kuzey bölgelerindeki
belediyelere “kâbus” gibi bir savaş raporu sundu. “Güncellenmiş senaryo” adı
verilen belgede, 50 ila 500 kilo arasında değişen savaş başlıklarına sahip
yüzlerce roketle “benzeri görülmemiş” bir saldırı başlatılabileceği, askeri
hedeflerin ardından sıranın sivil bölgelere gelebileceği vurgulanıyor.
Yaylım ateşinin Tel Aviv de dahil olmak üzere Hayfa'nın
güneyindeki noktaları hedef alması, bunun da muhtemelen çok sayıda insanın Batı
Kudüs'e ve güneye tahliyesini zorlaması bekleniyor.
Raporda, bazı şehirlerde elektrik ve günlerce sürebilecek su
kesintileri, sabit telefon hatlarının sekiz saate, cep telefonu iletişiminin
ise 24 saate kadar duraklaması, yerel radyo ve internetin kesintiye uğraması
öngörülüyor. Belgede, “ülkedeki iş gücünün yaklaşık yüzde 40'ının çatışma
süresince çalışamayacağı” ve etkilenen bölgelerin dışından gelen hizmet
sağlayıcıların da çatışma süresince ulaşılamaz hale gelebileceği belirtiliyor.
Bu arada Amerika müttefikini korumak için İsrail ile
koordinasyon halinde Batı Asya'da seferber olarak bölgeye uçak gemisi saldırı
grupları ve kara tabanlı hava savunma füzeleri göndermeyi sürdürüyor. İsrailli
yetkililer oluşturulacak savunma bariyerinin iyi sonuç vermesini umuyor. Ancak
saldırının Hizbullah ve belki de Yemen'deki Ensarullah'ın katılımıyla 13
Nisan'daki Gerçek Vaat operasyonuna göre daha kapsamlı olması beklendiğinden
savunma çabalarının nasıl sonuç vereceği tam olarak kestirilemiyor.
MOSKOVA TAHRAN'A İSKENDER ISMARLADI
İsrail Kanal 14 ve bazı basın kaynaklarına göre Rusya,
İran'da 5 bin kilometreye kadar mesafedeki askeri sistemlere zarar verebilecek
gelişmiş elektronik savaş sistemleri konuşlandırıyor. Rusya'nın hafta sonunda
mühimmat ve İskender balistik füzesini taşıyan İlyuşin nakliye uçaklarını
İran'a indirdiği belirtiliyor. Ayrıca Rusya Güvenlik Konseyi Sekreteri Sergey
Şoygu'nun bir dizi temasta bulunmak üzere Tahran'da olduğu öğrenildi/aydınlık