İsrail'de kapalı kapılar arkasında yapılan gergin görüşmeler
basına sızdırılmaya devam ediyor. Savunma Bakanı Yoav Galant'a göre
"Rehinelerin kaderi önümüzdeki iki hafta içinde bir anlaşma yapılıp
yapılmamasına bağlı.” Galant ateşkes için koşulların olgunlaştığını ancak
Binyamin Netanyahu'nun koalisyondaki iki aşırılıkçı bakan Itamar Ben Gvir ve
Bezalel Smotrich'i kaybetmemek için zorluklar çıkardığını ilan ediyor.
Kazan kaldıran üst düzey yetkililer arasında Mossad Başkanı
David Barnea, Şin Bet Şefi Ronen Bar ve Genelkurmay Başkanı Herzi Halevi de
var. Üçü de kayıtlarda, Netanyahu'nun yeni planının anlaşmaya varmayı
zorlaştıracağını söylüyor. İsrail Başbakanı iki hafta kadar önce ateşkes
görüşmelerinin başlamasına saatler kala dört maddelik “müzakere edilemezler”
listesi açıklamış, daha sonra bunlara Gazze-Mısır sınırını İsrail'in
kontrolünde tutma talebini de eklemişti. Tüm bu girişimler, Netanyahu'nun
müzakereleri baltalama faaliyetleri olarak değerlendirilmişti.
SABOTAJ MALZEMELERİ
Başbakan'a yapılan itirazlar arasında olası anlaşmanın
parçası olarak kuzeye geri dönecek Gazzelileri denetleme planı da yer alıyor.
Netanyahu, yerinden edilen erkek sivillere atıfta bulunarak, "silahlı
teröristlerin" kuzeye geri dönmesini reddedeceğini söylüyor. Kapalı
toplantıda bu konuya itiraz eden güvenlik yetkilileri tüm silahların ve HAMAS
savaşçılarının yer altında olduğunu belirterek, "denetimin müzakerelerde
zorluk çıkartmak dışında hiçbir anlam taşımadığını” vurguluyor.
Netanyahu'nun Selahaddin (Philadelphi) Koridoru olarak da
bilinen Gazze-Mısır sınır bölgesini kontrol altında tutma ısrarı da işleri
çığrından çıkaran bir başka sebep. Genelkurmay Başkanı ile Savunma Bakanı
toplantıda “sınırdan çekilmeyi engelleyen herhangi bir güvenlik engelinin
bulunmadığının” altını çiziyor. Ynet haber sitesinde konuya dair şu ifadeler
kullanılıyor:
'AMERİKALILARI PEŞİNE DÜŞÜRMEK İSTİYOR'
“Müzakere ekibine göre anlaşma bir hafta önce
imzalanabilirdi, zira perde arkasında Katar Başbakanı'nın arabuluculuğu ve
Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin onayıyla bir ilerleme kaydedildi.
Peki, her şeye rağmen imzalanmasını engelleyen neydi? Ben Gvir olumlu
ilerlemeyi gördü ve Netanyahu'yu bilgilendirdi: 'Eğer bir anlaşma olursa biz
yokuz.' Hemen ardından Smotrich ona da katıldı. Netanyahu koltuğunu
kaybetmekten korkuyor.”
Başbakan ise “esirlerin bekleyebileceğine inandığını”
söylüyor. İsrail basınındaki varsayımlara göre Netanyahu bir hafta sonra
ziyaret edeceği ABD'ye elinde bir anlaşmayla gitme niyetinde değil. Onun yerine
Amerikalıları peşine düşürmek, Kongre'yi karıştırmak istiyor.
Bloomberg'e konuşan kaynaklar ise yukarıda söz
ettiklerimizin dışında ilk aşamada kaç rehinenin serbest bırakılacağı ve
bunların kimlerin olacağı konusunda da önemli sorunlar olduğunu kaydetti. Ve
tabii her şeyin dönüp dolaşıp geldiği ana düğüm noktası, İsrail'in ateşkesi ilk
altı haftadan sonra müzakere etmeksizin uzatmayı reddetmesi. Netanyahu, sadece
tüm savaş hedeflerine ulaşana kadar savaşın süreceğini söylemiyor ayrıca bunun
uzun süre alacağını da belirtiyor. Kendisi anlaşmaya dair umutlar yeşermeden
önce “zafere sadece bir adım kaldığını” iddia ediyordu.
RAMALLAH'A AHLAKSIZ TEKLİF
Tel Aviv bırakın HAMAS ile anlaşmayı daha kendi içinde bile
mutabakata varamıyor. Masada elde edilen her kazanım daha sonra Netanyahu
tarafından baltalanıyor, bunun sonucu olarak da hep aynı noktaya geri
dönülüyor. Nitekim bu hafta Kahire'de başlaması beklenen görüşmeler ertelendi.
Yeni bir tarih de açıklanmadı. Farklı Arap basın kuruluşları, Selahaddin
Koridoru meselesinde ilerleme kaydedilmeden masaya geri dönülmeyeceğini
söylüyor.
Axios sitesine göre İsrail, Filistin Yönetimi ve ABD
yetkilileri, Mısır ile Gazze arasındaki Refah sınır kapısının yeniden açılması
konusunu görüşmek üzere geçen hafta Tel Aviv'de gizli bir toplantı yaptı.
Zirveye, ABD'nin Orta Doğu Koordinatörü Brett McGurk, Şin Bet Başkanı Ronen Bar
ve Filistin Yönetimi Başkanı Mahmud Abbas'ın üst düzey danışmanları katıldı.
Haberde, Netanyahu'nun Filistin Yönetimi'nin sınırın
işletilmesinde doğrudan müdahil olmasına karşı olduğunu vurgulanıyor. Bunun
yerine Ramallah'ın “resmi olmayan bir şekilde katılımını” talep ediyor.
Filistin Yönetimi ise bunu reddediyor.
Axios'a göre ABD'li yetkililer Tel Aviv'e, Filistin
Yönetimi'nin Gazze'ye "ayak basma" önerisini dikkate alması
gerektiğini belirtiyor.
CEBİNE BELGEYİ KOYDU
İsrail parlamentosu (Knesset) çarşamba akşamı Filistin
Devleti'nin kurulmasına karşı karar tasarısını kabul etti. 68 üye destek
verirken, sadece dokuz üye karşı çıktı.
Belgede, “İsrail'in kalbinde bir Filistin Devleti'nin
kurulmasının İsrail için varoluşsal bir tehdit oluşturacağı, çatışmanın
sürmesine ve bölgenin istikrarsızlaşmasına yol açacağı” iddiasında bulunuluyor.
Kararın tam da Netanyahu'nun ABD yolculuğundan önce alınmış olması dikkat
çekiyor. Edinilen bilgiye göre İsrail Başbakanı, iki devletli çözüm isteyen
Amerikalı siyasetçileri köşeye sıkıştırmak istiyor/aydınlık