SOYKIRIMCININ SUÇUNA ORTAK OLMAYIN

İsrail'le ticareti her fırsatta reddeden Ankara'ya bu kez BM raportöründen dikkat çekici çağrı geldi. BM Raportörü Francesca Albanese, İsrail ordusuna çelik taşıdığı öne sürülen VELA gemisinin Türkiye limanlarına yanaştığını söyleyerek, Ankara'nın gemiyi durdurmasını ve soykırımcının suçuna ortak olmamasını istedi. Raportör, "İsrail'in suçlarını durdurmak için devletlerin ticari ve diplomatik ilişkilerini kesmeleri gerekiyor. Türk yetkilileri soruşturma yapmaya ve doğrulanması halinde bu geminin ve yasa dışı kargosunun İsrail'e ulaşmasını engellemeye çağırıyorum" dedi.

ÇELİK YÜKLÜ GEMİNİN HEDEFİ AŞDOD

İsrail ordusuna çelik götüren geminin 4 Haziran'da Barselona'dan yola çıktığı belirlendi. Mersin Limanı'na demirleyen geminin İsrail'in en büyük mühimmat üreticisi olan İsrail Askeri Endüstrileri’ne teslim edilmek üzere 15 konteyner çeliği Aşdod Limanı’na götüreceği iddia edildi. Gemi, Avustralya’da da liman işçileri tarafından protesto edilmişti. ÇHD, VELA için başsavcılığa suç duyurusunda bulunurken, milletvekili Mustafa Yeneroğlu, “Türkiye, soykırım suçunu işleyen bir devlete silah sevkiyatına aracılık ederek bu suça destek veremez. Gemi derhal durdurulmalı" tepkisini gösterdi.

MADLEEN’E BASKIN SONRASI BM RAPORTÖRÜ’NDEN ANKARA’YA VELA ÇAĞRISI: İSRAİL’E ‘SİLAH TAŞIYAN’ BU GEMİYİ ENGELLEYİN

Gazze’ye bebek maması ve ilaç taşıyan Madleen yelkenlisinin Doğu Akdeniz’de İsrail haydutluğuna uğradığı gün Mersin Limanı’na yanaşan Vela adlı konteyner gemisi tepki çekti. Filistin Eylem Komitesi, geminin fotoğrafını paylaşarak Ankara’ya sevkiyatın engellenmesini istedi. Komite’nin paylaşımını alıntılayan BM Filistin Raportörü Albanese de benzer çağrı yaptı. ‘Türkiye İsrail ordusuna çelik taşıyan VELA gemisi limandan gönderilsin, suça ortak olunmasın’ dedi.

İtalya’nın Sicilya Adası’ndan 1 Haziran’da demir alan ‘Özgürlük Filosu Koalisyonu (FFC)’ gemilerinden Madleen adlı yelkenli 9 Haziran’da Mısır açıklarında uluslararası sulardayken İsrail saldırısına uğradı. 7 ülkeden 12 aktivistin olduğu gemiye uluslararası hukuku çiğneyerek el koyan İsrail ordusu, yardım gönüllülerini de Tel Aviv’re götürdü. Bu olayın yaşandığı gün 4 Haziran’da Berselona’dan yük alan konteyner gemisi Türkiye’de dudu. İsrail Asker Endüstrileri’ne (MI) teslim etmek üzere 15 konteyner çelik taşıdığı belirtilen VELA adlı gemi, Hayfa’ya gitmeden önce yük almak ve indirmek için Mersin Limanı’na yanaştı.

BM’DEN MÜDAHALE ÇAĞRISI

Ancak VELA’nın Madleen’e müdahale olduğu gün Türkiye’ye yanaşması tepki çekti. Türkiye’de faaliyet gösteren Filistin Eylem Komitesi, Taksim Tünel Meydanı’nda toplanarak geminin durdurulmasını istedi. KARAR’ın da daha önce Türkiye limanlarını kullanıp İsrail’e mühimmnat veya malzeme taşıyan gemiler arasında olmayan Yunan gemisi için Birleşmiş Milletler Filistin Özel Raportörü Francesca Albanese da Türkiye’ye dikkat çekici bir çağrıda bulundu. Sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda Albanese, Türkiye limanlarına yanaşan ve İsrail ordusu için malzeme taşıdığı öne sürülen ‘VELA’ isimli gemiye müdahale edilmesini istedi.

BU SUÇA ORTAK OLMAYIN

İsrail’in, Gazze’ye yönelik saldırılarında on binlerce sivilin hayatını kaybettiğini ve bir halkın açlığa mahkûm edildiğini vurgulayan Albanese “Gece boyunca İsrail Madleen gemisini kaçırdı ve bebek maması taşıyan sivilleri alıkoydu. Bu gemidekiler, Gazze’de kasıtlı açlıkla yüzleşen halka yardım götürüyordu” diyerek tepkisini dile getirdi. Albanese paylaşımında, şu anda Türkiye limanında bulunan ve İsrail Askerî Sanayii’ne (IMI) çelik taşıdığı iddia edilen VELA’ya dikkat çekti. Kaynağını The Ditch adlı araştırmacı platforma dayandıran Albanese “Soykırım sürerken askeri malzeme sevkiyatı uluslararası hukukun açık ihlalidir. Türkiye bu gemiyi durdurmalı” ifadelerini kullandı. BM raportörü açıklamasında, yardımı engellemenin ve sivil desteği kriminalize etmenin insan hakları ihlali olduğunu vurgulayarak “İsrail’in bu eylemi, Gazze’deki insanlık faciasını derinleştiren sorumsuz güç kullanımının bir örneğidir. Devletler, ticaret dahil her türlü iş birliğiyle bu suça ortak olmaktan derhal vazgeçmeli” dedi.

AVUKATLARDAN SAVCILIĞA BAŞVURU

Çağdaş Hukukçular Derneği (ÇHD) İstanbul ve Mersin Şubeleri, İsrail soykırımına çelik taşıyan ‘VELA’ adlı gemi için başsavcılığa şikayet dilekçesi sundu. ÇHD, yaptığı yazılı açıklamada “15 konteyner çelikle Mersin Limanı’na gelen VELA gemisi ve taşıdığı yüke el konulmalıdır” dedi. ÇHD’nin “Siyonist soykırıma iştirak ve lojistik destek suçunu işleyenler hakkında suç duyurusunda bulunduk” başlıklı açıklaması şöyle: Gemi, Siyonist İsrail’in savaş makinesi IMI Systems’e teslim edilmek üzere, soykırımda kullanılacak silahların üretimine hizmet eden 15 konteyner çelik çubuk taşımaktadır. IMI Systems, tank mermileri, roketler ve İHA’lar üreterek Siyonist ordunun Gazze’deki katliamlarını mümkün kılmaktadır. Bu sevkiyat, Uluslararası Adalet Divanı’nın (UAD) 26 Ocak ve 28 Mart 2024 kararlarında soykırım olarak nitelenen eylemlere doğrudan katkı sağlamaktadır. Türkiye, 1948 Soykırım Sözleşmesi ve TCK Madde 13 uyarınca yükümlülüklerini yerine getirmekle, soykırıma iştirak eden kişi ve şirketleri engellemekle yükümlüdür.”

MADLEEN ÇELİŞKİSİ TEPKİ ÇEKTİ

Madleen’e yapılan müdahalenin ardından İsrail’e karşı iktidar cephesinden birçok açıklama yapılmasına karşın VELA gemisine ses çıkarılmaması yurttaşlardan tepki çekti. Sosyal medyada #VELAyıDurdur ve #StopTheVelaShip etiketleriyle duruma tepki gösterildi. Filistin İçin Uluslararası Boykot, Yatırımların Geri Çekilmesi ve Yaptırımlar Hareketi’nin (BDS) çağrısıyla birçok parti ve sivil toplum örgütü VELA gemisinin durdurulması için çağrı yaptı. BDS tarafından yapılan çağrı şöyle: “İsrail Askeri Endüstrileri şirketine çelik taşıyan VELA gemisi Mersin Limanı’na uğradı. Filistin’deki soykırıma hammadde taşıyan VELA gemisinin engellenmesi için kamuoyunu ses çıkarmaya, yetkilileri de gemiye el koymaya çağırıyoruz!”

İSRAİL’İN EN BÜYÜK MÜHİMMAT ÜRETİCİSİ

Barselona’dan 4 Haziran’da yüklenen ve İsrail Asker Endüstrileri’ne (IMI) teslim etmek üzere en az 15 konteyner çelik taşıdığı bilinen VELA, Hayfa’ya gitmeden önce yük almak ve indirmek için Mersin Limanı’na yanaştı. IMI, İsrail’in en büyük mühimmat üreticisi. Şirketin bağlı olduğu Elbt Systems ise İsrail Ordusu’nun kara ekipmanlarının yüzde 80 ve insansız hava araçlarının da yüzde 85’ini üretiyor. Öte yandan dünyada İsrail’e gidecek gemileri yüklemeyen liman işçiler var. İsveç’in Göteborg kentinde İsveç Liman İşçileri Sendikası (SDU) geçtiğimiz yılın sonunda bir referandum yaparak İsrail’e giden ya da İsrail’den gelen hiçbir gemiye yükleme/boşaltma yapmama kararı almıştı. Benzer kararı Yunanistan’daki liman işçileri de almıştı. Yunanistan merkezli Holler Shipping’in sahibi olduğu ve yine Yunanistan merkezli Costamare Shipping tarafından işletilen VELA gemisi İsrail’e mühimmat taşıdığı gerekçesiyle Avustralya’da da liman işçileri tarafından protesto edildi. İşçiler VELA’ya İsrail merkezli ZIM Lines’ın konteynerlerini yüklemeyi reddetti.

‘ASKERİ YÜK YOK, LİMANDA FİLİSTİNLİLER İÇİN GIDA DOLU KONTEYNERLER YÜKLENDİ’

VELA’ya ilişkin tepkiler sonrası İletişim Başkanlığı’na bağlı Dezenformasyonla Mücadele Merkezi (DMM), açıklama yaptı. Geminin yükleme manifestosu ve gümrük kayıtlarının titizlikle incelendiği belirtildi. İnceleme sonucunda ‘gemide İsrail Askeri Sanayii (IMI) ya da benzeri herhangi bir kurum adına kayıtlı çelik veya askeri amaçlı hiçbir eşya tespit edilmemiştir’ denildi. VELA isimli gemiden toplam 461 konteynerin tahliye edildiği, bu konteynerlerin 220’sinin boş, 241’inin dolu olduğu belirtilerek, ‘dolu konteynerlerin içeriğinde de çelik veya askeri amaçlı kullanılabilecek herhangi bir malzemenin yer almadığı’ ifade edildi. Açıklamada ayrıca gemide bulunan 1.570 konteynerin başka ülkelere gidecek transit yük niteliğinde olduğu ve Türkiye’den yüklenen 33 konteynerin kontrolleri yapılmış şekilde, alıcısı ve varış yeri Filistin olan, ağırlıklı olarak gıda malzemesi içerdiği ifade edildi. Ancak daha önce de Filistin’e gittiği belirtilen malzemelerin İsrail’e gittiği iddia edilmişti.

SOYKIRIMI DURDURUN ABLUKAYI KALDIRIN EYLEMLERİ BÜYÜTÜN

İstanbul Milletvekili Mustafa Yeneroğlu İsrail’in Gazze’deki soykırımına karşı küresel sivil direniş ve acil eylem çağrısı yaptı. TBMM’de düzenlediği basın toplantısında İsrail’in Gazze’de 613 gündür sürdürdüğü soykırıma dikkat çeken Yeneroğlu, küresel vicdanın sesini daha fazla yükseltmesi gerektiğini vurguladı. “Akdeniz’de bir değil, yüzlerce, binlerce gemi ile Gazze’ye doğru harekete geçme zamanı gelmiştir. Tüm dünyayı insanlığa karşı işlenen bu açık suçları durdurmak üzere seferber olmaya davet ediyorum” dedi. Yeneroğlu, sivil direnişin önemini ve önümüzdeki kritik eylemlere tam destek verilmesi gerektiğini vurguladı. Yeneroğlu, ayrıca Mersin Limanı’na yanaşan VELA’ya dikkat çekti. Geminin, Gazze’deki soykırımda kullanılan mühimmatı üreten IMI’e gönderilmek üzere, silah sanayiinde kullanılan en az 15 konteyner çelik çubuk taşıdığını belirten Yeneroğlu ekledi: ‘Elbette Türkiye, soykırım suçunu işleyen bir devlete silah sevkiyatına aracılık ederek bu suça destek veremez.’

MADLEEN GÖNÜLLÜLERİNE SINIR DIŞI

Gazze’ye yönelik ambargoyu aşmak amacıyla dünyaca ünlü iklim aktivisti Greta Thunberg ve İrlandalı aktör Liam Cunningham’in de olduğu 12 kişiyle yola çıkan insanî yardım yüklü Madleen yelkenlisinden gözaltına alınanların 4’ü sınır dışı edildi. İsrail Dışişleri Bakanlığı, İsveçli aktivist Greta Thunberg ve beraberindeki 3 aktivistin bir Fransız uçağı aracılığıyla İsrail’den sınırdışı edildiğini bildirdi. Dışişleri Bakanlığı X’te yaptığı bir paylaşımda Thunberg’in uçakta çekilmiş bir fotoğrafını paylaşarak Fransa’ya doğru yola çıktığını belirtti. Thunberg, savaştan zarar gören Gazze’deki insanlara yardım götüren Madleen adlı teknede bulunan 12 yolcudan biriydi. Sınır dışı belgelerini imzalamayan ‘Madleen’ gemisindeki 5 Fransız aktivist ise İsrail mahkemesinde yargılanacak. Öte yandan Dışişleri Bakanlığı, Madleen gemisindeki Türk vatandaşları için açıklama yaptı. Açıklamada “Tel Aviv Büyükelçiliğimiz yetkilileri, sözkonusu vatandaşlarımızla bu sabaha karşı görüşmüşlerdir” denildi/karar