Fransa, Senegal'deki askeri yerleşkelerinden 2'sini
yetkililere teslim etti.
Fransa'nın Dakar Büyükelçiliğinden yapılan yazılı
açıklamada, Dakar'daki "Marechal" ve "Saint-Exupery" isimli
yerleşkelerin, daha önce varılan karar doğrultusunda Senegal tarafına devredildiği
duyuruldu.
Fransa'nın ülkedeki diğer 3 askeri yerleşkesinin teslim
tarihi de Fransa-Senegal Karma Komitesi tarafından belirlenecek.
Senegal Cumhurbaşkanı Bassirou Diomaye Faye, yeni yıl
dolayısıyla yaptığı konuşmada, ülkede bulunan yaklaşık 350 Fransız askerinin bu
yıl içinde ülkesinden ayrılacağını açıklamıştı.
Fransa, son askeri üssünü de Çad ordusuna devrederek
ülkedeki askeri varlığına tamamen son verdi.
Çad Genelkurmay Başkanlığından yapılan açıklamada, Çad'ın
başkenti Encemine'de bulunan Adji Kossei Üssü'nün kontrolünün Fransız
askerlerinden devralındığı bildirildi.
Açıklamada, "Adji Kossei Üssü'nün devralınması, Fransız
güçlerinin Çad'daki varlığının tamamen sona ermesini sağlamıştır. Bu devir
teslim, üst düzey yetkililerin iradesine, özellikle Cumhurbaşkanı Muhammed
İdris Debi İtno ve Çad halkının taleplerine uygun şekilde
gerçekleştirilmiştir." ifadeleri kullanıldı.
Çad hükümeti, 28 Kasım 2024'te Fransa ile imzalanan savunma
sanayisi ve güvenlik alanındaki işbirliğini güçlendirmeyi amaçlayan anlaşmayı
iptal etme kararı aldığını duyurmuştu.
Ardından Fransız savaş uçakları ve askeri birliklerinin
ülkeyi terk etmeye başladığı belirtilmişti.
Fransız askerlerinin konuşlu olduğu Faya Askeri Üssü 26
Aralık 2024'te, Abeche Askeri Üssü ise 12 Ocak'ta Çad ordusuna teslim
edilmişti.
Fransa, Fildişi Sahili'ndeki Port-Bouet askeri üssünü
Fildişi ordusuna teslim etti.
Üstte düzenlenen devir teslim törenine, Fildişi Sahili
Başbakanı Robert Beugre Mambe, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Meyliet Kone, Savunma
Bakanı Tene Birahima Ouattara ve Fransa Savunma Bakanı Sebastien Lecornu
katıldı.
Fildişi Sahili Savunma Bakanı Ouattara, törende yaptığı
konuşmada, iki ülke arasındaki dostluk ve stratejik işbirliğinin yeni bir
aşamaya ulaştığının altını çizerek, üssün devredilmesi kararının ortak
alındığını kaydetti.
Fransa Savunma Bakanı Lecornu ise Fransa'nın ülkedeki varlığının
kaybolmadığını aksine dönüştüğünü belirterek, ülkede kalacak 80 askerle Fransız
mevcudiyetinin devam edeceğini söyledi.
Tören sonunda Fransa'ya ait Port-Bouet askeri üssü Fildişi
Sahili Silahlı Kuvvetleri'ne devredildi ve üsse Fildişi Sahili'nin ilk Genelkurmay
Başkanı General Ouattara Thomas d'Aquin'in adı verildi.
Fildişi Sahili Cumhurbaşkanı Alassane Ouattara, yeni yıl vesilesiyle yaptığı ulusa sesleniş konuşmasında, ülkedeki Fransız askeri üssünün ocak ayı içerisinde ülkesine devredileceğini duyurmuştu.
Port-Bouet askeri üssü, 1978'de 232 hektarlık bir alanda
kurulmuştu.
Fransa'nın 2020'de Sahraaltı Afrika'da 10 bin 700 olan asker
sayısı, son 5 yılda azalarak 2 bin 280 geriledi.
Fransa, 2020'den beri Afrika ülkeleriyle yaşadığı sorunlar
nedeniyle bu ülkelerdeki askeri operasyonlarını ya sonlandırdı ya da bölgedeki
askeri üslerini yerel yetkililere teslim etmek zorunda kaldı.
Mali, Burkina Faso ve Nijer'de gerçekleşen darbeler sonrası
bu ülkelerdeki askerlerini çekmek zorunda kalan Fransa, Çad ve Fildişi
Sahili'nde de askeri üslerini devretti.
Fransa'nın Ocak 2020'de Mali'de yaklaşık 5 bin, Nijer'de
1500, Cibuti'de 1500, Çad'da 1000, Fildişi Sahili'nde 600, Gabon'da 350,
Senegal'de 350 ve Burkina Faso'da 400 askeri bulunuyordu.
Mali, Burkina Faso ve Nijer'in askeri yönetimlerinin Fransa
ile askeri anlaşmaları feshetmesi üzerine Aralık 2023 itibarıyla söz konusu 3
ülkede Fransa'nın askeri kalmadı.
Çad yönetiminin talebiyle Ocak 2025 itibarıyla ülkedeki 3
askeri üssünü devreden Fransa, Fildişi Sahili'ndeki tek askeri üssünü de dün
itibarıyla Fildişi Sahili ordusuna bıraktı.
Çad'da görevli Fransız askerlerinin tamamı ülkeyi terk
ederken, Fildişi Sahili'nde 80 asker ülkede görev yapmaya devam edecek.
Yaklaşık 350 askerin bulunduğu Senegal'deki Fransız üssünün
de yıl sonunda kapanması bekleniyor. Sayısı henüz belli olmasa da Fransa'nın
Senegal'de de asker bırakabileceği belirtiliyor.
Fransa'nın Cibuti ve Gabon'daki asker sayısında herhangi bir
değişiklik olmadı.
Mali'de 2020'de Assimi Goita önderliğinde yapılan askeri
darbe sonrası Fransa'nın 2013'ten bu yana ülkede yürüttüğü askeri operasyonlar
tartışma konusu oldu.
Mali, Şubat 2022'de yaklaşık 5 bin Fransız askerinin görev
yaptığı Barkhane Operasyonu unsurlarının topraklarından bir an evvel
ayrılmasını talep etti ve Mayıs 2022'de de Fransa ile savunma alanındaki
işbirliklerini feshetti.
Fransa, Mali'deki Gao askeri üssünü de kapatmak zorunda
kaldı.
Burkina Faso'da da Eylül 2022'de yönetime el koyan İbrahim
Traore önderliğindeki askeri yönetim, Ocak 2023'te hem Fransa ile askeri
işbirliği anlaşmasını feshetti hem de Fransa'nın Vagadugu Büyükelçisi Luc
Hallade'yi sınır dışı etti.
Şubatta da Sabre Operasyonu kapsamında konuşlu 400 Fransız
askeri, Burkina Faso'nun talebiyle ülkeden ayrıldı.
Mali ve Burkina Faso'dan ayrılmak zorunda kalan ancak Sahel
bölgesini terk etmek istemeyen Fransa, askerlerini Nijer'de yeniden
konuşlandırsa da bu plan değişikliği Niamey'deki darbe nedeniyle uzun vadeli
olmadı.
Fransa ile yakın ilişkiler kuran dönemin Nijer Cumhurbaşkanı
Muhammed Bazum'un Temmuz 2023'te devrilmesiyle Fransa, Sahel'deki yakın
müttefiki Nijer'den de çekilmek zorunda kaldı.
Askeri yönetim, darbeden çok kısa süre sonra Ağustos 2023'te Fransa ile askeri işbirliğini sonlandırdı ve Niamey Büyükelçisi Sylvain Itte'yi "istenmeyen kişi" ilan etti.
Büyükelçi Itte, yaklaşık bir ay ülkeden gitmemek için
dirense de Aralık 2023'te Fransa, Niamey Büyükelçiliğini kapattı, yaklaşık 10
yıldır bölgede konuşlu 1500 askerin tamamını da çekti.