Babası İmam Ali (a.s), annesi Hz. Fatıma'dır (s.a). Hicretin 5. (M.626) yılında Cemadiyulevvel ayının 5. gününde Medine'de dünyaya gelmiştir. “Akile-i Benî Haşim”, “Akile-i Talibiyyin”, “Muvassaka”, “Arife”, “Âlime”, “Muhaddese”, “Fazıla”, “Kamile”, “Abide-i Âl-i Ali” başlıca lakaplarıdır.

   "Ziynet" (süs) ve "Eb" (baba) sözcüklerinin tamlamasından oluşan "Ziynetu'l-Eb" kelimesinin hafifletilerek "babasının ziyneti/ süsü" anlamında "Zeyneb" dendiğini savunanlar da olmuştur.

İmam Hüseyin'in (a.s), Hz. Zeyneb'e (s.a) özel bir saygısı vardı. O geldiğinde ayağa kalkar ve saygısını ifade ederdi.

   Hz. Zeyneb (s.a), dedesi Hz. Resulullah'tan (s.a.a), babası İmam Ali'den (a.s) ve annesi Hz. Fatıma'dan (s.a) hadis rivayet etmiştir. [1]

   Sebatı, ilmi, belagati, cesareti, takvası, zühdü ve iffetiyle göz dolduran Hz. Zeyneb (s.a), amcasının oğlu Abdullah b. Cafer ile evliydi. Bu evlilikten “Muhammed” ve “Avn” adında iki oğlu olmuş; ikisi de Kerbela'da şehit olmuşlardı.

   İmam Hüseyin (a.s) Yezid'e biat etmeyerek Medine'den Mekke'ye doğru hareket edince, Hz. Zeyneb (s.a) de bu iki oğlunu yanına alarak İmam'la (a.s) birlikte yola koyulmuştu.

   Aşura hareketi süresince çok büyük fedakârlıklar gösteren Hz. Zeyneb (s.a), Ehlibeyt (a.s) esirlerinin öncüsü, İmam Zeynelabidin'in (a.s) koruyucusu ve okuduğu hutbelerle Emevîlerin kâbusuydu. Şehit kızı, şehit kardeşi, şehit annesi ve şehit halası olma özelliğini de taşıyordu.

Medine'ye döndüklerinde Kerbela şehitleri için düzenlenen meclislerde yaptığı konuşmalarla halkı aydınlatıyordu. “Sabır Kahramanı” unvanıyla meşhur olmuştu. Hicrî 63 (M.682) yılında, bir nakle göre de 65 (M.684) yılında dünyaya gözlerini kapadı. Kabr-i şerifi, bugünkü Suriye'nin başkenti Şam'daki Zeynebiyye'dedir.

Bazı tarihçiler kabrinin Mısır'da olduğunu ileri sürmüşlerdir. Nitekim “Hayratu'l-Hisan” kitabında şöyle geçer: Medine'de kıtlık çıktı. Bunun üzerine Hz. Zeyneb (s.a), kocası Abdullah ile birlikte Şam'a göç etti. Burada arazileri vardı. Hicretin 65. (M.684) yılında, aynı yerde vefat etti ve yine buraya defnedildi.

----------

[1]- el-Hüseyin fi Tarikihi ile'ş-Şehade, s.65.

Turgut Atam/kevser