Rasthaber - “Gecenin bir kısmında da uyanarak sana mahsus fazla bir ibadet olmak üzere teheccüd (gece) namazı kıl ki, Rabbin seni Makam-ı Mahmud’a ulaştırsın.” İsra, 79
‘Hucud’ uyumak manasında ve ‘teheccüd’ ise uykuyu ibadet ile bertaraf etmek anlamında kullanılır. Gece namazı, oldukça faziletli namazlardandır ve ‘Müzzemmil’ ve ‘Müddessir’ surelerinde de konu edilmiştir: “Kalk, birazı hariç olmak üzere geceyi; yarısını ibadetle geçir.” 1 Ve gece namazının fazileti hakkında rivayetlerde 30’dan fazla madde sayılmıştır ki onlardan bazılarına işaret edeceğiz:
〉〉 Tüm peygamberler gece namazı kılmışlardır. Gece namazı bedenin sağlığı ve kabrin aydınlanmasındaki nedendir. Gece namazı, ahlakta, rızıkta, sıkıntıların giderilmesinde, dini hükümlerin edasında, gözün aydın olmasında etkilidir. 2
〉〉 Gece namazı, gündüzün günahlarını mahveder ve kıyametin nurudur.3
〉〉 İmam Cafer Sadık (a.s) şöyle buyurur: “Gece namazının sevabı o denli çoktur ki; Allah şöyle buyurur: ‘Hiç kimse, yapmakta olduklarına karşılık olarak, onlar için saklanan göz aydınlıklarını bilemez.’ 4 Gece namazı kılanlar için de kararlaştırılan ödülü kimseler bilmemektedir.’ 5
〉〉 İmam Cafer Sadık (a.s) yine şöyle buyurur: “Müminin şerefi, gece namazıdır. İzzeti ise insanlara eziyette bulunmaması ve cefa etmemesindedir.”
〉〉 Ebuzer, Kâbe’nin yanında insanlara kabrin korkusundan ve yalnızlığından kurtulmak için gecenin orta vaktinde iki rekât namaz kılmalarını tavsiye ediyordu.
〉〉 Biçare, gece namazından mahrum kalan kimsedir.
〉〉 Sizin en iyileriniz ihsan edip yediren, selamını aşikâr veren ve insanların uykuyla geçirdiği zamanda namaz kılandır. Üç şey Hz. Peygamber (s.a.a)’e vacip, diğer insanlara sünnet olarak kılınmıştır. Bunlar: Gece namazı, diş fırçalamak ve sabahın ilk vaktinde kalkmaktır. 6
Ayet-i kerime de geçen ‘makamen’ sözcüğünde büyük bir azamet gizlenmiştir. (kelimenin sonundaki “en” yani tenvinden ötürü bu düşünce hâsıl olmaktadır.) Rivayetlerde ise ‘makam-ı Mahmud’tan kastedilenin şefaat olduğu yönündedir. 7
Hz. Ali (a.s) şöyle buyururlar: “Kötü davranışları olan insanın günahları ve yanlış amelleri, onu gece namazı kılmaktan mahrum bırakır.” 8
Allah günün tüm bölümlerine yemin ederek insanların dikkatini bu yöne çekmiştir: ‘ve’l fecr’ (tan yerinin ağarmasına andolsun) 9, ‘ve’s-subh’ (aydınlandığında sabaha andolsun) 10, ‘ve’ş- şems’ (güneşi açıp ortaya çıkaran gündüze andolsun) 11, ‘ve’l asr’ (ikindi vaktine andolsun) Ancak sadece seher vakti için üç defa yemin edilerek vurgu yapılmıştır. ‘Geçip giden geceye and olsun.’ 12 ‘Kararmaya yüz tutan, sona ermekte olan geceye yemin ederim.’ 13 ‘Sona ermekte olan geceye and olsun’ 14 Yani gecenin bitmesine yakın vakte olan ilahi yeminler…
Seher vaktinde af dilenmesi ve istiğfar hakkında da iki ayet nazil olmuştur: “Onlar… Seher vakitlerinde bağışlanma dilerlerdi.” 15 ve “… Allah yolunda harcayanlar ve seherlerde (Allah’tan) bağışlanma dileyenlerdir.” 16
-----------------------------------------------
1 Müzzemmil, 2
2 Sefinetu’l Bihar
3 Biharu’l Envar, c.84, s.140
4 Secde, 17
5 Tefsiru’l Mecmau’l Beyan
6 Tefsiru’l Furkan
7 Tefsiru’l Nuru’l Sakaleyn
8 Biharu’l Envar, c.87, s.145
9 Fecr, 1
10 Müddessir, 34
11 Şems, 3
12 Fecr, 4
13 Tekvir, 17
14 Müddessir, 33
15 Zariyat, 18
16 Al’i İmran, 17