Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Strateji ve Bütçe
Başkanlığınca hazırlanan 2025 Yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı’nın
onaylandığına dair Cumhurbaşkanı Kararı Resmi Gazete’nin 29 Ekim tarihli
mükerrer sayısında yayımlandı.
Programda emeklilik yaşının “doğuşta beklenen yaşam
süresindeki artışla uyumlu” belirlenmesi için “otomatik ayarlama mekanizmaları”
üzerine çalışmalar yapılacağı kaydedildi.
2025 programında "Sosyal Güvenlik Sistemi ve
Finansmanı" başlığı altında sıralanan “tedbir” maddelerinden biri de
emeklilik yaşına yapılacak ayarlama oldu.
Söz konusu maddede “Sosyal güvenlik sisteminin mali
sürdürülebilirliğinin sağlanması amacıyla emeklilik kriterlerinin
belirlenmesinde doğuşta beklenen yaşam süresi artışıyla uyumlu otomatik
ayarlama mekanizmalarına ilişkin çalışmalar yapılacaktır” denildi.
Çalışmaların Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Hazine ve
Maliye Bakanlığı, Strateji ve Bütçe Başkanlığı ile Sosyal Güvenlik Kurumu
tarafından yapılacağı kaydedildi.
Türkiye’de emeklilik hakkına yönelik son büyük saldırılar
1999 ve 2008 yılında “reform” adı altında yapılan düzenlemelerle yasalaşmıştı.
Bu düzenlemelerle emeklilik yaşı kademeli olarak 65’e yükseltilmiş, aylıklarsa
düşmüştü.
2008 yılında TÜİK’in açıkladığı beklenen yaşam süresi 73,6
iken bu süre son olarak 77,3 olarak açıklandı. Bu da “otomatik ayarlama
mekanizması” yürürlüğe girerse emeklilik yaşının yükselmesi anlamına gelecek.
Halihazırda milyonlarca emekli 12 bin 500 lira aylıkla
hayatta kalma mücadelesi verirken geçtiğimiz günlerde Çalışma ve Sosyal
Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan yaptığı açıklamada emeklilere “Nefes alıyorken
çalışın” çağrısında bulunmuştu.
2025 programında emekli aylığı bağlama sisteminin “kişilerin
daha çok istihdamda kalmasını teşvik edecek şekilde” yeniden düzenleneceği de
belirtildi.
İktidarın neredeyse erişilmez kılarak artık bir hak olmaktan
çıkarmak istediği emekliliği parayla satılır hale getirme yani özelleştirme
hedefi de yıllık programa yansıdı.
Programda tamamlayıcı emeklilik sistemi planları yer
alırken, otomatik katılım sisteminin (OKS) işveren katkısını da içeren ikinci
basamak emeklilik sistemine dönüşeceği duyuruldu. Yükseköğretim kurumlarına
kayıtlı 25 yaş altı öğrencilerin bireysel emeklilik sistemine (BES)
katılımlarını teşvik edecek uygulamaların hayata geçirileceği de programda yer
aldı/sol