Trump’ın 28 Maddelik Ukrayna Planı Sızdı

Sızan taslağa göre dondurulan Rus varlıklarının bir kısmı Ukrayna’nın yeniden inşasında ve Rus-Amerikan yatırımlarında kullanılacak. ABD yeniden inşadan elde edilecek kârın yüzde 50’sini alacak. Ukrayna’ya güvenlik garantileri için de tazminat alacak. Rusya ile NATO arasında ABD arabuluculuğunda “diyalog” kurulacak.

ABD Başkanı Donald Trump’ın Rusya-Ukrayna savaşını sonlandıracak planı ABD ve Ukrayna tarafından resmen doğrulandı. Önceki gün ABD ve İngiltere basınının duyurduğu 28 maddelik planın ayrıntıları da ortaya çıktı.

Ukrayna ABD’den taslak planı aldığını doğruladı. Dün ABD Kara Kuvvetleri Genel Sekreteri Daniel Driscoll ile Kiev’de bir araya gelen Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy öneriler üzerine çalışacaklarını açıkladı.

Beyaz Saray da planı resmen doğruladı ve “Bu plan hem Rusya hem de Ukrayna için iyi bir plan ve her iki taraf için de kabul edilebilir olması gerektiğini düşünüyoruz” açıklamasını yaptı.

Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov Rusya’dan bir gazeteciye yaptığı açıklamada henüz Moskova’ya Kiev’in ABD’de hazırlanan planla ilgili müzakereleri kabul ettiğine dair bilgi iletilmediğini söyledi. Peskov önceki gün ABD’nin batı basınına yansıyan planına ilişkin gazetecilerin sorusuna Alaska’daki Trump-Putin görüşmesinde yapılan değerlendirmeler dışında yeni bir şey olmadığı yanıtını vermişti.

‘ABD Zelenskiy’in 27 Kasım’a dek imzalamasını bekliyor’

İngiliz Financial Times gazetesi ABD’li bürokratların Zelenskiy’in planı önümüzdeki hafta şükran gününün kutlanacağı 27 Kasım Perşembe gününden önce imzalamasını beklediklerini yazdı.

Gazetenin Ukraynalı bürokratlara dayandırdığı haberinde, ABD’li yetkililerin daha sonra bu ayın sonunda planı Moskova’ya sunmayı ve Aralık başında da süreci tamamlamayı öngördükleri belirtildi. Ancak gazete bu beklentinin gerçekleşmesinin düşük ihtimal olduğu, Ukrayna’nın planın bazı maddelerine kesinlikle karşı olduğu ve ABD’ye sunmak üzere karşı teklifler hazırladığını aktardı.

Ukraynalı muhalif vekil taslağı sızdırdı: ABD Kırım, Lugansk ve Donetsk’i ‘de facto’ Rus toprağı olarak tanıyacak

Ukraynalı muhalif milletvekili Aleksey Gonçarenko, ABD’nin bu hafta Ukrayna’ya sunduğu 28 maddelik taslak plan olduğunu belirttiği Ukraynaca bir elektronik belgeyi Telegram hesabından paylaştı.

Gonçarenko’nun paylaştığı metin, önceki gün batı basınına yansıyan Ukrayna’nın Donbas’ın kontrolünden vazgeçmesi, ABD’nin Kırım, Lugansk ve Donetsk’te Rusların fiili kontrolünü tanıması, ordu mevcudiyetini yarıya indirmesi gibi şartların yanısıra Herson ve Zaporijya’da temas çizgisinin dondurulması ve bu hattın “fiili” sınır olarak tanınmasını öngörüyor.

Rusya’nın bu 5 bölge dışındaki diğer topraklardan vazgeçeceği belirtilen planda toprak düzenlemeleri konusunda gelecekte anlaşmalara varılacağı ifade ediliyor.

NATO’nun Ukrayna’ya birlik konuşlandırmamasını, Ukrayna’ya ABD’nin güvenlik garantileri vermesini ve bunun karşılığında tazminat almasını öngörüyor.

Öte yandan Ukraynalı milletvekilinin paylaştığı taslak planda ABD basınına yansıyan haberlerin aksine Kiev’in Ukrayna Ortodoks Kilisesi’nin resmi statüsünün tanınması şartına doğrudan bir atıf yer almadı. Buna karşın sızan metinde Ukrayna’nın “dini hoşgörü ve dilsel azınlıkların korunması konusunda AB kurallarını benimsemesi” ifadeleri yer alıyor. Sızan metinde ayrıca tüm Nazi ideolojisi ve faaliyetlerinin yasaklanması ifadeleri yer aldı.

Dondurulan Rus varlıkları Ukrayna’nın yeniden inşa ve yatırımına: ABD yüzde 50 kâr alacak

Sızan taslak metin Rusya’nın ülke dışındaki dondurulan varlıklarının kullanımını da belirliyor. Buna göre 100 milyar dolarlık dondurulmuş Rus varlığı, Ukrayna’da ABD öncülüğündeki yeniden yapılanma ve yatırım çalışmalarına yatırılacak. ABD, bu girişimden elde edilen kârın yüzde 50’sini alacak. Avrupa, Ukrayna’nın yeniden inşası için mevcut toplam yatırımı artırmak amacıyla 100 milyar dolar daha ekleyecek. Dondurulmuş Avrupa varlıkları çözülecek. Kalan dondurulmuş Rus varlıkları, belirlenecek alanlarda ortak Amerikan-Rus projelerini hayata geçirecek ayrı bir Amerikan-Rus yatırım aracına yatırılacak. Bu fon, çatışmaya geri dönmemek için güçlü bir motivasyon yaratmak amacıyla ikili ilişkileri güçlendirmeyi ve ortak çıkarları artırmayı amaçlayacak.

Ukrayna NATO’ya katılmayacağını anayasaya ekleyecek

Sızan taslak plan, Ukrayna’nın NATO’ya katılmayacağını anayasasına eklemesini, NATO’nun da tüzüğüne Ukrayna’yı üye kabul etmeyeceğini eklemesini öngörüyor. Rusya ise “Avrupa’ya karşı saldırmazlık politikasını” yasal olarak güvenceye alacak.

Rusya ile NATO arasında ABD arabuluculuğunda bir diyalog yürütülmesi de planda yer alıyor.

Rusya’ya karşı yaptırımlar kademeli olarak kaldırılacak, ABD-Rusya arasında uzun vadeli ekonomi anlaşması imzalanacak

Taslak plan ayrıca Rusya’nın “küresel ekonomiye entegre edilmesini”, yaptırımların kademeli olarak kaldırılmasını ve Rusya’nın G8’e yeniden davet edilmesini içeriyor. Planda ABD ile Rusya arasında Arktik’teki nadir toprak elementleri dahil başta enerji olmak üzere bir dizi konuda uzun vadeli ekonomik işbirliği anlaşması yapılması da yer alıyor.

Ukrayna 100 gün içinde seçime gidecek

Planda Trump’ın başkanlık edeceği bir Barış Konseyi’nin ateşkesi denetleyeceği belirtilirken, Ukrayna’nın anlaşma imzalandıktan sonra 100 gün içinde seçime gitmesi koşulu yer alıyor.

Sızan 28 maddelik plan

Ukraynalı muhalif milletvekilinin sızdırdığı 28 maddelik taslak planın maddeleri özetle şöyle:

Ukrayna’nın egemenliği teyit edilecek.

Rusya, Ukrayna ve Avrupa arasında imzalanacak saldırmazlık anlaşmasıyla son 30 yılın tüm belirsizlikleri giderilmiş sayılacak.

Rusya’nın komşu ülkeleri işgal etmeyeceği ve NATO’nun daha fazla genişlemeyeceği beklenmektedir.

ABD’nin arabuluculuğunda Rusya ve NATO arasında, güvenlik sorunlarını çözmek, küresel güvenliği sağlamak, gelecekteki ekonomik kalkınma fırsatlarını artırmak amacıyla bir diyalog yürütülecek.

Ukrayna sağlam güvenlik garantileri alacak.

Ukrayna Silahlı Kuvvetleri’nin büyüklüğü 600 bin personelle sınırlanacak.

Ukrayna, anayasasına NATO’ya katılmayacağını ve NATO da tüzüğüne gelecekte Ukrayna’yı kabul etmeyeceğine dair bir hüküm eklemeyi kabul eder.NATO, Ukrayna’ya asker konuşlandırmamayı kabul eder.

Avrupa savaş uçakları Polonya’da konuşlandırılacak.

ABD Garantileri: ABD, garanti karşılığında tazminat alacak. Ukrayna, Rusya’yı işgal ederse, garantiyi kaybedecek. Rusya, Ukrayna’yı işgal ederse, kararlı ve koordineli bir askeri müdahalenin yanı sıra, tüm küresel yaptırımlar yeniden yürürlüğe girecek, yeni bölgelerin tanınması ve bu anlaşmanın diğer tüm avantajları iptal edilecek. Ukrayna, sebepsiz yere Moskova veya Saint Petersburg’a füze fırlatırsa, güvenlik garantisi geçersiz sayılacak.

Ukrayna, AB üyeliği hakkını koruyacak ve konu değerlendirilirken Avrupa pazarına kısa vadeli tercihli erişim elde edecek.

Ukrayna’nın yeniden inşası için güçlü bir küresel önlem paketi, bunlarla sınırlı olmamak üzere: a. Teknoloji, veri işleme merkezleri ve yapay zeka dahil olmak üzere yüksek büyüme sektörlerine yatırım yapmak üzere bir Ukrayna Kalkınma Fonu’nun oluşturulması. b. ABD, Ukrayna ile boru hatları ve depolama tesisleri de dahil olmak üzere Ukrayna’nın gaz altyapısının ortak yeniden inşası, geliştirilmesi, modernizasyonu ve işletimi konusunda işbirliği yapacak. Savaştan etkilenen bölgelerin restorasyonu için ortak çabalar, şehirlerin ve yerleşim alanlarının yeniden inşası ve modernizasyonu da dahil olmak üzere. d. Altyapı geliştirme. e. Maden ve doğal kaynakların çıkarılması. f. Dünya Bankası, bu çabaları hızlandırmak için özel bir finansman paketi geliştirecek.

Rusya küresel ekonomiye yeniden entegre edilecek: a. Yaptırımların kaldırılması kademeli olarak ve bireysel olarak görüşülecek ve kararlaştırılacak. b. ABD enerji, doğal kaynaklar, altyapı, yapay zeka, veri işleme merkezleri, Arktik’teki nadir toprak madenciliği projeleri ve diğer karşılıklı olarak faydalı kurumsal fırsatlar alanlarında karşılıklı kalkınmayı amaçlayan uzun vadeli bir ekonomik iş birliği anlaşması imzalayacak. c. Rusya, G8’e geri dönmeye davet edilecek.

Dondurulmuş varlıklar şu şekilde kullanılacak: 100 milyar dolarlık dondurulmuş Rus varlığı, Ukrayna’da ABD öncülüğündeki yeniden yapılanma ve yatırım çalışmalarına yatırılacak. ABD, bu girişimden elde edilen kârın yüzde 50’sini alacak. Avrupa, Ukrayna’nın yeniden inşası için mevcut toplam yatırımı artırmak amacıyla 100 milyar dolar daha ekleyecek. Dondurulmuş Avrupa varlıkları çözülecek. Kalan dondurulmuş Rus varlıkları, belirlenecek alanlarda ortak Amerikan-Rus projelerini hayata geçirecek ayrı bir Amerikan-Rus yatırım aracına yatırılacak. Bu fon, çatışmaya geri dönmemek için güçlü bir motivasyon yaratmak amacıyla ikili ilişkileri güçlendirmeyi ve ortak çıkarları artırmayı amaçlayacak.

Anlaşmanın tüm hükümlerinin yerine getirilmesi için güvenlik konularında ortak bir Amerikan-Rus çalışma grubu kurulacak.

Rusya, Avrupa ve Ukrayna’ya karşı saldırmazlık politikasını yasal olarak güvence altına alacak.

ABD ve Rusya, START-1 de dahil olmak üzere nükleer silahların yayılmasının önlenmesi ve silah kontrolüne ilişkin anlaşmaların geçerliliğini uzatma konusunda anlaşacak.

Ukrayna, nükleer olmayan bir devlet olarak kalmayı kabul edecek.

Zaporijya Nükleer Santrali, UAEA gözetiminde yeniden faaliyete gecek ve üretilen elektrik Rusya ve Ukrayna arasında eşit olarak paylaşılacak.

Rusya ile Ukrayna okullarda ve toplumda farklı kültürlere karşı anlayışı teşvik eden ırkçılığın ortadan kaldırılmasını sağlayan eğitim programları uygulamayı taahhüt edecek. a. Ukrayna, dini hoşgörü ve dilsel azınlıkların korunması konusunda AB kurallarını benimseyecek. b. Her iki ülke de tüm ayrımcı önlemleri kaldırmayı, Ukrayna ve Rus medya ve eğitim haklarını garanti altına almayı kabul eder. c. Tüm Nazi ideolojisi ve faaliyetleri reddedilmeli ve yasaklanmalı.

Topraklar: a. Kırım, Lugansk ve Donetsk, ABD de dahil olmak üzere fiilen (de facto) Rus olarak tanınacak. b. Herson ve Zaporijya temas çizgisi temas hattı boyunca “dondurulmuş” olacak, bu da temas hattının fiilî sınır olarak tanınması anlamına gelecek.
 c. Rusya, kontrol ettiği ancak beş bölgenin dışında kalan diğer topraklardan vazgeçecek.
 d. Ukrayna güçleri şu anda kontrol ettikleri Donetsk oblastının bir kısmından çekilecek; bu çekilme bölgesi tarafsız bir silahtan arındırılmış tampon bölge olarak kabul edilecek ve uluslararası olarak Rusya’ya ait toprak olarak tanınacaktır. Rus birlikleri bu silahtan arındırılmış bölgeye girmeyecek.

Gelecekteki toprak düzenlemeleri üzerinde anlaşmaya varıldıktan sonra, hem Rusya Federasyonu hem de Ukrayna bu düzenlemeleri güç kullanarak değiştirmemeyi taahhüt eder. Bu taahhüdün ihlali durumunda hiçbir güvenlik garantisi geçerli olmayacak.

Rusya, Ukrayna’nın Dinyeper Nehri’ni ticari amaçlarla kullanmasını engellemeyecek ve Karadeniz üzerinden tahılın serbestçe taşınması konusunda anlaşmalara varılacak.

Mevcut sorunları çözmek üzere bir insani komite kurulacak: 
a. Tüm kalan esirler ve cenazeler takas edilecek.
 b. Çocuklar dahil tüm sivil tutuklular ve rehineler geri gönderilecek. 
c. Bir aile birleşimi programı uygulanacak. d. Çatışma mağdurlarının acılarını hafifletmek için önlemler alınacak.

Ukrayna, anlaşma imzalandıktan 100 gün sonra seçim yapacak.

Çatışmaya dahil tüm taraflar, savaş sırasında işlenen eylemler için tam af alacak ve gelecekte herhangi bir talepte bulunmamayı veya şikayet peşinde koşmamayı taahhüt edecek.

Bu anlaşma hukuken bağlayıcı olacak. Uygulanması, Başkan Trump’ın başkanlığında bir Barış Konseyi tarafından izlenecek ve garanti altına alınacak. İhlal durumunda önceden belirlenmiş yaptırımlar uygulanacak.

Tüm taraflar bu mutabakatı kabul edip imzaladıktan sonra, ateşkes her iki tarafın da anlaşılmış pozisyonlara çekilmesinin hemen ardından yürürlüğe girecek ve böylece anlaşmanın uygulanmasına başlanabilecek/sol