11 Eylül olayı, Amerikalıların Batı Asya'nın kontrolünü ele
geçirebilmek amacıyla Afganistan'ı işgal
etmek için bir bahaneydi.
Asıl soru şu ki, ABD’liler bu şüpheli olaylardan 20 yıl
sonra neden 1 trilyon dolar maliyetle Afganistan’dan çekildi.
ABD'nin Georgetown Üniversitesi’nin öğretim üyesi Prof.
Şirin Hunter, Mehr Haber Ajansı’na verdiği demeçte, ABD’lileri Afganistan’daki
yenilgisinin birçok nedeni olduğunu belirterek, onların Afganistan’da ulus
inşası gibi hedeflerinde başarısız kaldığını söyledi.
- ABD, ulus inşası
projesi ve terörizmle mücadele bahanesiyle 20 yıl boyunca Afganistan’da
bulundu. Çoğu uzmanlar ABD’nin Afganistan’daki hedeflerinde ulaşamadığını
söylüyor. Sizce ABD’nin yenilgisinin sebebi nedir?
ABD bazı hedeflerine ulaştı. Örneğin, modern eğitim
Afganistan'da gelişmiştir ve kadınlar bu ülkede ilerlemiştir. Ancak bunlara
rağmen ABD, ulus inşası gibi hedeflerde başarısız oldu.
ABD’nin başarısızlığının bir nedeni Afganistan’daki etnik ve
mezhepsel bölünmelerdir. Afgan liderler arasındaki anlaşmazlıklar ve Kabil
hükümetindeki yaygın yolsuzluk bu başarısızlığın diğer nedenidir.
- ABD’nin
Afganistan'dan aceleyle ve sorumsuzca çekilmesi, bu ülkenin müttefikleri ve
ortaklarının eleştirileriyle karşılaştı. Siz bu konu hakkında ne düşünüyorsunuz?
Amerika'nın müttefikleri, özellikle Avrupalılar,
güvenliklerini korumak için uzun süre ABD’ye bağlıydı. Bu ülkeler aynı zamanda
ABD'yi şiddetle eleştiriyor. Bu ülkeler, aslında ABD'nin artık onların güvenlik
yüklerini taşımaya istekli olmayacağından endişeli oldukları için Washington’u
eleştiriyorlar.
Açıkçası, Taliban'ın Afganistan'da iktidara gelmesi, ABD'nin
uluslararası yerine bir darbedir. Ancak Amerikalıların hem kendi ülkelerinde
hem de uluslararası düzeyde başka öncelikleri var ve Afganistan'da kalmak artık
onlar için geçerli bir seçenek değildi.
- ABD’nin çekilmesinin
ardından Washington’un Afganistan ordusuna verdiği silahlar Taliban’a kaldı.
Sizce bu konu bölge için nasıl sonuçlara neden olabilir?
Bu, Taliban'ın Afganistan'ın komşularına karşı nasıl bir
politika benimseyeceğine bağlıdır. Komşuları karşısında barışçıl bir şekilde
karar verirlerse bunun çok zararlı sonuçları olmaz. Ancak düşmanca bir tutum
sergilerse bu durumda çatışma olasılığı artar.