1990 yılının başlarında, Ermenilerin artan toprak
taleplerine ve Sovyet yönetimine
tepkilerini göstermek isteyen binlerce Azerbaycanlı, Bakü'nün Azadlık Meydanı'na akın etti ve uzun süreli
mitinglere başladı.
Mitingleri dağıtmak amacıyla 20 Ocak'ta Bakü'nün çeşitli
bölgelerine giren 26 bin kişilik Sovyet
ordusu, aralarında kadın ve çocukların da bulunduğu 147 sivili katletti, yüzlerce kişiyi
yaraladı.
Şehitler, yüz binlerce kişinin katılımıyla gözyaşları içinde
kırmızı karanfillerle bugünkü adıyla
Şehitler Hiyabanı'na defnedildi.
Azerbaycanlılar 30 yıldır her 20 Ocak'ta, ellerinde 20
Ocak kurbanlarının simgesi haline gelen
karanfillerle şehitliğe akın ediyor.
SOVYET ORDUSUNUN BAKÜ'YE GİRMESİ
Azerbaycan tarihinin en kanlı sayfalarından biri 20 Ocak
katliamıdır.
13 Ocak 1990'da başlatılan Bakü Katliamını durdurmak iddiası
ile Sovyet Ordusu Bakü'ye girerek Azerbaycan’daki isyanı bastırmıştır. Sovyet
birlikleri, 20 Ocak 1990'da Ermenileri korumak iddiası ile Bakü'ye girmiş ve
147 kişiyi öldürmüştür.
16 Ocak 1990'da başlayan grev gözcüleri ve protestolar SSCB
liderliğini endişelendirdi. SSCB Savunma Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı ve KGB,
bir operasyon hazırladı.
Kentin sokakları ölü ve yaralı yaşlılar, kadınlar ve
çocuklarla doldu. Yaralıların hastaneye götürülmesi de engellendi.
Resmi verilere göre katliamda 147 kişi hayatını kaybetti.
638 kişi yaralandı, 400 kişi tutuklandı .
Sovyet Ordusunun sert müdahalesi Azerbaycan halkında büyük
tepkilere sebep oldu. Bu bastırma protesto eden Azerbaycanlıları
cezalandırmaktan öte, artan milliyetçi akımları ve bağımsızlık girişiminde
bulunabilecek tüm Sovyet cumhuriyetlerine bir göz dağı niteliğindeydi. Ancak bu
taktik geri tepti ve Sovyet yönetimi altındaki Azerbaycan'da, diğer Sovyet
Cumhuriyetlerinde de olduğu gibi, milliyetçilik akımını ve bağımsızlık talebini
hızlandırarak, Azerbaycan halkında Sovyet yönetiminin topluca reddine neden oldu
ve Sovyetler Birliği'nin çöküşünü hızlandırdı.