İsrail medyasında dün çıkan haberlere göre, Suudi Krallığı
İsrail ile ilişkilerini normalleştirecek sıradaki Arap devleti olmak istiyor.
Buna göre Dışişlerinden Sorumlu Devlet Bakanı Abdül el Cubeyr, üst düzey
Amerikalı Yahudi liderlere, 'normalleşmenin biraz zaman alacak olsa da eninde
sonunda gerçekleşeceğini' söyledi. Fiili kral konumundaki Veliaht Prens ve
Başbakan Muhammed bin Selman (MbS) da Riyad'ı ziyaret eden ABD heyetine,
'anlaşmaya katılmak için Washington'dan 3 ana taleplerinin olduğunu' belirtti.
MbS, 3 ana talebi şöyle sıraladı:
1) Resmileştirilmiş ABD-Suudi ittifakı
2) NATO ittifakında olmakla eşdeğer miktarda ABD'den silah
tedariki
3) Küçük çaplı Suudi sivil nükleer enerji programının
onaylanması
Buna göre Suudi taleplerinde, İsrail ordusunun işgali
altındaki Batı Şeria'daki Ürdün Vadisi'nin İsrail tarafından ilhakını ekarte
eden ve İsrail-Filistin ihtilafının çözülmesi gerekliliğinden söz eden İbrahim
Anlaşmalarının hedefindeki Filistinlilerle ilgili herhangi bir şey yer almadı.
İsrail ile normal diplomatik ilişkileri olan 6 Arap ülkesi
var: Ürdün, Mısır, Fas, Sudan, Bahreyn, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE). Son
4'ü 2020'de İbrahim Anlaşmaları'nın parçası olarak İsrail'le normalleşti. Trump
yönetimi tüm çabasına karşın Suudi kraliyetini katılmaya ikna edemedi, ama
gizli İsrail-Suud görüşmeleri, hatta ittifakıyla ilgili haberler de kesilmedi.
Ancak bugüne dek Suudi Arabistan'ın tavrı işin resmiyete dökülmesi için
Filistin sorununun çözülmesi gerektiği yönündeydi.
Riyad'ın 3 şart öne sürmesi, Washington ile ilişkilerin dibe
vurduğu zamanda geldi. ABD Başkanı Joe Biden'ın benzin fiyatlarının düşmesi
için petrol üretiminin artırılması talebine karşın OPEC+'dan üretimi azaltma
kararı çıkartan Suudi Arabistan, bu hafta Çin Devlet Başkanı Şi Cinping'i
ağırlamaya ve Çin'le yaklaşık 30 milyar dolar değerinde 20'den fazla anlaşma
imzalamaya hazırlanıyor.
Biden ise Cemal Kaşıkçı cinayeti nedeniyle kavgalı olduğu
MbS ile yazın Suudi Arabistan ziyaretinde görüşmesi sonrası, ABD'deki Kaşıkçı
davasında MbS'nin kovuşturmaya karşı dokunulmazlık kazanmasını sağladı./sputnik