SOCAR Türkiye ve grup şirketlerinin 2024 değerlendirmesinin
yapıldığı, şirketin uzun vadeli stratejik yatırımlarından "Master
Plan" projesine ilişkin detayların paylaşıldığı basın toplantısı
İstanbul'da gerçekleştirildi.
Toplantıda, petrokimya alanında yatırımı öngören Master Plan
kapsamında ilk fizibilite çalışmasının tamamlandığı ve ayrıntılı teknik
analizin yapılması için mühendislik tasarımı hazırlığı aşamasına geçileceği
belirtildi.
Proje kapsamında yeni petrokimya üretim ünitelerinin
kurulumu ve mevcut tesislerin modernizasyonuna yönelik planlanmalar anlatıldı.
Söz konusu plan ve devamındaki sürecin SOCAR Türkiye'nin
petrokimya odaklı büyüme stratejisinin önemli bir parçası olacağı vurgulandı.
İsrail’in tükettiği petrolün yüzde 40’ını SOCAR karşılıyor.
Azeri petrolü Bakü-Ceyhan boru hattıyla Ceyhan’a geliyor, buradan tankerlerle
İsrail’e taşınıyor.
Azerbaycan devlet sermayesine ait SOCAR (State Oil Company
of Azerbaijan Republic) firmasının Türkiye’de İzmir Aliağa’da önemli
yatırımları mevcut. SOCAR’ın Türkiye’deki faaliyetleri, 2008 yılında
Aliağa'daki Petkim’in çoğunluk hisselerine sahip olmasıyla başlıyor. Satışın
yapıldığı dönemde Türkiye’nin tek petrokimya tesisi olan Petkim, bu tarihten
önce devlete aitti.
Özelleştirme AKP iktidarının genel bir politikası olmakla
birlikte, petrokimya devinin Azerbaycanlı şirkete devri siyasi bir karar olarak
hayata geçmişti. Bugün firmanın önemli müşterileri arasında İsrail de yer
alıyor.
SOCAR Türkiye Üst Yöneticisi (CEO) Elchin Ibadov,
toplantıdaki konuşmasında, 2008'de faaliyetlerine başlayan şirketin bugüne
kadar 18,5 milyar dolarlık yatırım yaptığını söyledi.
Ibadov, Türkiye'nin en büyük dış yatırımcısı olan şirketin
doğrudan ve dolaylı olarak 10 bin kişiye istihdam sağladığını dile getirdi.
Geçen yıl STAR Rafineri'de ilk planlı bakımın tamamlandığını
ve bu süreçte kapasite artırımına ilişkin çalışmaların yapıldığını anımsatan
Ibadov, "Rafinerinin kapasitesi yüzde 2,5 arttı. Bu artışla ham petrol
işleme kapasitemiz yıllık 13 milyon tonu geçecek" ifadesini kullandı.
Ibadov, Azerbaycan doğal gazını Türkiye ve Türkiye üzerinden
Avrupa'ya taşıyan Trans Anadolu Doğal Gaz Boru Hattı'na (TANAP) ilişkin de
"Bugüne kadar 73 milyar metreküp doğal gazı taşıdık. Bunun 30'u Türkiye'de
kaldı, Türkiye'nin ihtiyaçları için kullanıldı. Geriye kalanı ise ihraç
edilerek yurt dışına ikmal etmiş olduk" bilgisini verdi.
Bu dönemde Petkim "Master Planı" projesi için FEED
(Ön Uç Mühendislik Tasarımı) kararı aldıklarına dikkati çeken Ibadov,
"Petkim'in geleceğiyle ilgili bir karar aldık. 'Petkim'in geleceğini nasıl
kurgularız' çalışmaları üzerine bir karar aldık. Uzun yıllar bu karar üzerine
çalışıyorduk" diye konuştu.
Ibadov, projenin finansmanına dair soruya ilişkin şunları
kaydetti:
"Finansmanla ilgili de şu an ilk aşamada bizim için
önemli olan FEED'in çıkaracağı sonuç. Biz yaklaşık 7 milyar dolarlık bir
yatırım olmasını öngörüyoruz ama FEED çalışması sonucu hangi üniteler, o
ünitelerin hangi ülkelerden alınacağı gibi birçok bileşenler var. Finansmanı
aslında biraz da onlar yönlendirecek. Dolayısıyla işin finansman kısmı bizim
ikinci fazda ele alacağımız bir konu. Şu an onunla ilgili herhangi bir
tasarrufumuz yok."/sol