ABD Başkanı Donald Trump'ın İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu hakkında tutuklama emri çıkardığı gerekçesiyle Uluslararası Ceza Mahkemesi'ne (UCM) yaptırım uygulama kararına mahkemeye taraf ülkelerden tepki geldi.

Mahkemeye taraf olan 79 ülke, Trump'ın bu kararının ciddi suçlar için "cezasızlık riskini" artırdığını vurguladı.

Mahkemenin üyelerinin yaklaşık üçte ikisini oluşturan 79 ülkeden oluşan bir grup, yaptığı açıklamada, UCM'ye desteğini teyit etti ve Trump'ın mahkemeyi İsrail'i soruşturmaktan dolayı yaptırıma tabi tutan kararnamesinin uluslararası hukuku zayıflatacağını kaydetti.

Slovenya, Lüksemburg, Meksika, Sierra Leone ve Vanuatu'nun öncülük ettiği ortak açıklamada, "Bu tür önlemler en ciddi suçlar için cezasızlık riskini artırıyor ve küresel düzeni ve güvenliği teşvik etmek için hayati önem taşıyan uluslararası hukukun üstünlüğünü aşındırma tehdidinde bulunuyor" denildi.

İngiltere, Fransa, Almanya, Kanada, Brezilya ve Bangladeş de dahil olmak üzere onlarca başka ülke de açıklamaya dahil oldu.

"Bugün Mahkeme benzeri görülmemiş zorluklarla karşı karşıya" uyarısında bulunulan açıklamada şöyle devam edildi:

"Yaptırımlar hassas bilgilerin gizliliğini ve mağdurlar, tanıklar ve mahkeme yetkilileri de dahil olmak üzere dahil olanların güvenliğini tehlikeye atabilir, bunların çoğu bizim vatandaşımızdır. UCM'nin güçlü destekçileri olarak, Mahkemenin bağımsızlığını, bütünlüğünü ve tarafsızlığını baltalamaya yönelik her türlü girişimden dolayı üzgünüz."

'Yaptırımlar failler içindir; onları sorumlu tutmaya çalışanlar için değil'

ABD'nin bu hamlesine tepki gösterenlerden biri de İnsan Hakları İzleme Örgütü oldu.

Örgütün İsrail-Filistin direktörü Ömer Şakir, "Trump'ın Uluslararası Ceza Mahkemesi yaptırımları, ABD'yi savaş suçlularının yanında kurbanların pahasına konumlandırdı. Yaptırımlar failler içindir; onları sorumlu tutmak için çalışanlar için değil. Devletler, işini yaptığı, kimsenin kanunun üstünde olmamasını sağlamak için UMC'yi savunmalı" dedi.

Hollanda Başbakanı'ndan tepki

UMC'nin bulunduğu Hollanda'nın Başbakanı Dick Schoof, ABD'nin yaptırım kararına tepki gösterenler arasındaydı.

Schoof, ülkesinin, Lahey'de bulunan UMC'nin, ABD yaptırımlarına rağmen faaliyetlerine devam edebilmesini sağlamaya çalışacağını ifade etti.

Schoof, gazetecilere yaptığı açıklamada, "Elbette, ev sahibi ülke olarak, ceza mahkemesinin her zaman engelsiz bir şekilde işlemesini garanti altına alma sorumluluğumuz var. Ve bunu yapmaya devam edeceğiz" diye konuştu.  ABD'nin bu hamlesini "rahatsız edici bir sinyal ve çok üzücü" olarak nitelendiren Schoof, UMC'nin bağımsızlığı ve devam eden soruşturmalar için potansiyel olarak "önemli sonuçlar" doğurabileceğini söyledi.

Schoof devamında şunları söyledi:

“Hollanda Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin yanındadır. Onu desteklemeye devam edeceğiz. Biz ev sahibi ülkeyiz. Ayrıca Hollanda'dan ve Lahey'den barış ve adalet şehri olarak gurur duyuyoruz. UMC bunun açık bir parçasıdır. Ve UMC'nin görevlerini yerine getirebilmesini sağlamak için elimizden gelen her şeyi yapacağız.”

Trump'ın kararnamesi

Trump, bugün İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’yla ilgili tutuklama kararından dolayı UCM'ye yaptırım öngören başkanlık kararnamesini imzaladı.

Netanyahu'nun Washington ziyaretine denk getirilen karar İsrail Başbakanı tarafından memnuniyetle karşılandı.

Trump yönetimi, yaptırımları getiren kararnamede, bunun "Amerika'yı ve yakın müttefiki İsrail'i hedef alan gayri meşru ve temelsiz eylemler için somut ve önemli sonuçlar" getireceğini iddia etti.

Trump, UCM'ye yaptırım uygulayan ilk ABD Başkanı olsa da, Demokrat selefi Joe Biden da mahkemenin İsrail'i soruşturması nedeniyle cezalandırılması için yaptırımların kullanılmasını değerlendirmişti/sol