İran ile ABD arasında 15 Haziran'da Umman'ın başkenti Maskat'ta yapılması beklenen altıncı tur nükleer görüşmeleri iptal edilmişti. Bu süreçte İsrail'in İran'a saldırmasıyla başlayan çatışmaya, ABD de dahil olmuştu.

Nükleer programa ilişkin tartışmalar devam ederken, Donald Trump yönetiminin, İran'a sivil amaçlı enerji üreten bir nükleer program inşa etmesi için 30 milyar dolara kadar yardımda bulunma, yaptırımları hafifletme ve milyarlarca dolarlık kısıtlı İran fonunu serbest bırakmaya yönelik tartışmalar yürüttüğü gündeme geldi.

Tüm bunların, Tahran'ı müzakere masasına geri getirme çabalarının yoğunlaştırıldığı bir girişimin parçası olduğu belirtildi.

CNN'e konuşan kaynaklar, ABD ve Orta Doğu'daki müttefiklerinin, son iki haftadır İran ve İsrail'de gerçekleşen askeri saldırıların yoğunluğuna rağmen gizli şekilde İran'la görüştüğünü söyledi. Kaynaklar, söz konusu görüşmelerin bu hafta ateşkes anlaşmasının sağlanmasının ardından da devam ettiğini söyledi.

İki kaynak, ABD'nin İran'a yönelik saldırısından bir gün önce, ABD Başkanı Donald Trump'ın Ortadoğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff ile Körfez ülkelerindeki ortakları arasında Beyaz Saray'da saatlerce süren gizli bir görüşme gerçekleştirildiğini aktardı.

Habere göre toplantıda, İran'a sivil amaçlı enerji üreten bir nükleer program inşa etmesi için 30 milyar dolara kadar yardımda bulunulması görüşüldü.

Bir yetkili, bahse konu paranın İran'a ABD tarafından iletilmeyeceğini, ABD ile sıkı diplomatik ilişkileri bulunan Körfez ülkeleri tarafından ödenmesinin tercih edildiğini aktardı. ABD'li yetkili, "ABD, İran ile bu görüşmelere öncülük etmeye istekli" dedi ve "Birisinin nükleer programın inşası için ödeme yapması gerekecek, ancak biz bu taahhüdü vermeyeceğiz" diye konuştu.

CNN'in aktardığı taslağa göre, diğer teşvikler arasında İran'a yönelik bazı yaptırımların kaldırılması ve Tahran'ın şu anda serbestçe kullanması yasaklanan yabancı banka hesaplarında bulunan 6 milyar dolara erişmesine izin verilmesi de yer alıyor.

Yetkililer, geçtiğimiz hafta ortaya atılan ve şu anda değerlendirilen bir diğer fikrin de Körfez'deki ABD destekli müttefiklerin, ABD'nin saldırı düzenlediği Fordo nükleer tesisini zenginleştirme dışı programla değiştirmek için ödeme yapması olduğunu bildirdi.

Tartışmalara yakın kaynaklardan biri ise CNN'e yaptığı açıklamada, "Farklı kişiler tarafından ortaya atılan birçok fikir var ve birçoğu yaratıcı olmaya çalışıyor" diye konuştu.