ABD Başkanı Donald Trump, büyük ticaret ortaklarıyla yapılan müzakerelerde daha kapsamlı bir ticaret anlaşmasına varılamaması üzerine, 1 Ağustos'tan itibaren yürürlüğe girecek şekilde Meksika ve Avrupa Birliği'nden yapılan ithalata yüzde 30 gümrük vergisi getirdi.

Trump, dün Truth Social platformunda yayınladığı iki ayrı mektupta, ABD'nin en büyük iki ticaret ortağına uygulanacak yeni gümrük vergilerini duyurdu.

Trump, bu vergilerin Meksika'nın ABD'ye kaçak göç ve yasadışı uyuşturucu akışındaki rolünden ve AB ile ticaret dengesizliğinden kaynaklandığını ileri sürdü.

Trump'ın bu hafta artırdığı gümrük vergileri

Trump, bu haftanın başlarında Japonya, Güney Kore, Kanada ve Brezilya da dahil olmak üzere 20'den fazla ülke için yeni gümrük vergilerinin yanı sıra bakıra da yüzde 50 gümrük vergisi getirildiğini açıklamıştı.

Meksika'ya dönük yeni vergiler, Trump'ın bu yılın başlarında Meksika mallarına uyguladığı yüzde 25'lik vergiden daha yüksek seviyede. Diğer yandan, ABD-Meksika-Kanada Anlaşması kapsamında ABD'ye giren ürünler muaf tutulmaya devam ediyor.

AB'ye getirilen tarife de, Trump'ın Nisan ayında açıkladığı yüzde 20'lik vergiden belirgin şekilde daha yüksek.

Yeni vergilere yanıt olarak Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, AB'nin çıkarlarını korumak için gerekli adımları atmaya hazır olduğunu, "gerekirse orantılı karşı önlemlerin alınması da dahil olmak üzere" birliğin bunu yapmaya hazır olduğunu ifade etti.

Von der Leyen yaptığı açıklamada, blokun "1 Ağustos'a kadar bir anlaşmaya varmak için çalışmaya devam etmeye" hazır olduğunu belirtti.

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ise, AB'yi "Avrupa çıkarlarını kararlı bir şekilde savunmaya" çağırdı ve iki taraf bir anlaşmaya varamazsa, AB'nin "zorlama karşıtı önlemler de dahil olmak üzere elindeki tüm araçları harekete geçirerek güvenilir karşı önlemlerin hazırlanmasını hızlandırması" gerektiğini kaydetti.

AB'nin Zorlama Karşıtı Aracı (ACI), blokun AB üyelerine politikalarını değiştirmeleri için ekonomik baskı uygulayan üçüncü ülkelere misilleme yapmasına olanak tanıyor. Önlemleri arasında kamu alımları ihalelerine erişim kısıtlamaları da yer alıyor.

Reuters haber ajansına konuşan üç AB yetkilisi, Trump'ın gümrük vergisi tehdidinin bir müzakere taktiği olduğunu savundu.

AB ülkeleri ve diğer onlarca ekonomi, bugün ABD'nin gümrük vergisi oranlarını yüzde 10'luk temel seviyeden artırmasına hazırlanıyordu. Ancak Trump, yüksek oranların yürürlüğe girmesinden sadece birkaç gün önce son tarihi 1 Ağustos'a erteledi.

27 ülkeden oluşan blok, Almanya'nın sanayisini korumak için hızlı bir anlaşma çağrısında bulunması ve Fransa gibi diğer AB üyelerinin AB müzakerecilerinin yalnızca ABD'ye fayda sağlayan tek taraflı bir anlaşmaya boyun eğmemesi gerektiğini söylemesiyle çelişkili baskılar altında.

Öte yandan Meksika hükümeti de önceki gün ABD Dışişleri Bakanlığı yetkilileriyle yaptığı üst düzey görüşmelerde Trump'ın gümrük tarifesine ilişkin mektubunun geleceği konusunda bilgilendirildiğini açıkladı. Meksika hükümetinin açıklamasına göre, heyet toplantıda Trump yetkililerine karara katılmadığını ve bunu "haksız muamele" olarak değerlendirdiğini belirtti.

Başkanlığının ilk dönemlerinde Trump'ı doğrudan eleştirmekten kaçınan Meksika Devlet Başkanı Claudia Sheinbaum, dün yaptığı bir açıklamada, ABD ve Meksika'nın "daha iyi şartlarda" anlaşacağına dair bir miktar güven duyduğunu ifade etti.

Sheinbaum, "Bu gibi durumlarda herhangi bir sorunla yüzleşmek için soğukkanlı olmanız gerektiğini her zaman söylemişimdir" dedi.

Meksika, ABD liderinin gümrük vergilerine karşı en savunmasız ülkelerden biri ve ihracatının yüzde 80'i kuzey komşusuna gidiyor.

Kanada'ya da vergi hazırlığı, Brezilya'ya tehdit

Kanada da Trump'tan, mallarına yüzde 35 gümrük vergisi getirileceğini duyuran benzer bir mektup aldı.

Trump ayrıca, Brezilya'nın 2022 seçimlerini bozmaya yönelik bir komploda rol oynadığı iddiasıyla yargılanan aşırı sağcı müttefiki eski Devlet Başkanı Jair Bolsonaro'ya karşı "cadı avı" olarak adlandırdığı davaya misilleme olarak, Brezilya'da üretilen mallara yüzde 50 gümrük vergisi uygulamakla tehdit etti.

Trump'ın Ocak ayında Beyaz Saray'a dönmesinden bu yana verdiği bir dizi tarife kararı, ABD hükümetine ayda on milyarlarca dolar yeni gelir sağlamaya başladı. ABD Hazine Bakanlığı'nın önceki günkü verilerine göre, Haziran ayına kadar olan federal mali yılda ABD gümrük vergisi gelirleri 100 milyar doları aştı.

Ancak küresel ekonomi ve piyasalar, öngörülebilir gelecekte de devam edecek gibi görünen inişli çıkışlı bir dönemden geçiyor.

Ülkede ayrıca vergilerin maliyetlerinin, ABD'li tüketicilere aktarabileceği ve ekonomik belirsizliği ve enflasyonu artırabileceği konusunda uyarılar yapılıyor.