Reuters'in Avrupalı ve İranlı diplomatik kaynaklardan
aktardığı haberde, İran ve İngiltere, Fransa ve Almanya'dan oluşan Avrupa
Üçlüsü temsilcilerinin 16 Mayıs'ta İstanbul'da nükleer programla ilgili
görüşmelerde bulunmak üzere bir araya geleceği belirtildi.
İran Dışişleri Bakanlığı ise yaptığı açıklamada, Tahran’ın
ABD ile dördüncü tur istişareler tamamlandıktan sonra Avrupa Üçlüsü ile
görüşmeye hazır olduğunu belirtti. Yapılan açıklamada şu ifadeler yer aldı:
“İran, 2015 nükleer anlaşmasına taraf olan Avrupalı
ülkelerle Cuma günü İstanbul’da görüşmeler yapacak. Diplomatlar, İran’la
diyaloğun sürdürülmesinin ve yeni bir nükleer anlaşmanın parametrelerinin
netleştirilmesinin kendi çıkarlarına olduğunu belirterek bu kararı aldıklarını
bildirdi.”
İran ile Avrupa Üçlüsü’nün, 2 Mayıs'ta İran'ın nükleer
programına ilişkin istişarelerde bulunması bekleniyordu ancak ABD’nin İran’la
yapılacak dördüncü müzakere turunu ertelemesinin ardından Fransa Dışişleri
Bakanı Jean-Noel Barrot, İran'la nükleer toplantının yapılmayacağını çünkü 'bu
teknik istişarelerin ABD ile İran arasındaki üst düzey toplantıdan önce
planlandığını' söylemişti. Ardından Barrot, “Bu toplantı gerçekleşmediğinden,
istişarelerin en azından şu an için bir anlamı kalmamıştır.” ifadesini
kullanmıştı.
İran ile ABD arasında dördüncü tur görüşmeler 11 Mayıs Pazar
günü gerçekleşmişti. İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü bu turu 'zor ama yapıcı'
olarak tanımlarken, İran Dışişleri Bakanı Abbas Irakçi ise 'tarafların
pozisyonlarının bu turda birbirine yaklaştığını' ve 'görüşmelerde ilerleme
kaydedildiğini' belirtmişti. Irakçi ayrıca, İran’ın ABD ile güven inşa etmek
amacıyla uranyum zenginleştirme seviyesini yeniden düzenlemeye hazır olduğunu
ancak tamamen vazgeçmeyeceğini vurgulamıştı.
Tahran ile Washington arasındaki dolaylı görüşmelerin
birinci ve üçüncü turları 12 ve 26 Nisan tarihlerinde Umman’da, ikinci turu ise
19 Nisan’da Roma’da gerçekleşmişti.
Görüşmelerde İran’ı Abbas Irakçi, ABD’yi ise Başkan’ın özel
temsilcisi Steve Witkoff temsil ediyor. 2015 yılında İngiltere, Almanya, Çin,
Rusya, ABD, Fransa ve İran arasında imzalanan nükleer anlaşma, İran’ın nükleer
programını sınırlandırması karşılığında yaptırımların kaldırılmasını
öngörüyordu.
Ancak ABD, Başkan Donald Trump döneminde, Mayıs 2018’de
Kapsamlı Ortak Eylem Planı'ndan çekilmiş ve Tahran yönetimine yönelik
yaptırımları yeniden uygulamaya koymuştu. Buna karşılık İran, anlaşmadaki
taahhütlerini aşamalı olarak azaltacağını açıklamış ve özellikle nükleer
araştırmalar ve uranyum zenginleştirme seviyelerine ilişkin sınırlamalardan
vazgeçmişti.