Bazı kaynaklara göre, Şara, bu hafta Orta Doğu gezisi
yapacak olan ABD Başkanı Donald Trump ile yüz yüze görüşmek için fırsat
kolluyor.
Şara'yla Trump arasında arabulucuk yapma niyetinde olan bir
ABD'li "aktivist", Şara'nın yaptırımların kaldırılması için çeşitli
yollar denemeye hazır olduğunu söylüyor. Buna göre, Şara, bunun için Şam'da bir
"Trump Tower" (Trump Kulesi) inşa etmeyi bile düşünüyor.
Trump-Şara görüşmesi ayarlamaya çalışıyor
Reuters'ta yer alan habere göre, 30 Nisan'da Şam'da
Suriyeli İslamcı hareket mensupları ve Körfez Arap ülkeleriyle birlikte dört
saat boyunca Şara ile görüşen Amerikalı Trump yanlısı "aktivist"
Jonathan Bass, bu hafta Trump'ın Suudi Arabistan, Katar ve Birleşik Arap
Emirlikleri ziyareti sırasında iki lider arasında tarihi bir görüşme ayarlamaya
çalışıyor.
Suriye'nin cihatçı yeni yönetimi, Beşar Esad döneminde
getirilen ABD yaptırımlarından kurtulmak için Washington tarafından belirlenen
koşulları uygulayamıyor. Bass, Trump'ı, hala ABD tarafından terörist olarak
tanımlanan Şara ile aynı odaya sokmanın, "Washington yönetiminin Şam
hakkındaki düşüncelerini yumuşatmaya ve Suriye ile İsrail arasındaki giderek
gerginleşen ilişkiyi yatıştırmaya yardımcı olabileceğini" umduğunu
söylüyor.
Bass, burada Trump'ın 2019'da Kore Demokratik Halk
Cumhuriyeti (KDHC) ve Güney Kore arasındaki silahsızlandırılmış bölgede KDHC
lideri Kim Jong Un ile bir araya gelmesi gibi, uzun süredir devam eden
"ABD dış politika tabularını çiğneme" geçmişine güveniyor.
'Şara'nın istedikleri İsrail için de iyi'
"Şara, ülkesinin geleceği için bir iş anlaşması
istiyor" diyen Bass, bunun enerji işletmesi, İran'a karşı iş birliği
ve İsrail ile angajmanı kapsayabileceğini belirtti.
Bass, "Şara bana Şam'da bir Trump Kulesi istediğini
söyledi. Komşularıyla barış istiyor. Bana söyledikleri bölge için iyi, İsrail
için iyi" dedi.
Şara'nın ayrıca Trump ile kişisel bir bağı olduğunu öne
sürdüğünü aktaran Bass, bunun nedenini şöyle paylaştı: "İkisi de
vuruldu ve hayatlarına yönelik girişimlerden kıl payı kurtuldular."
Suudi Arabistan'da bir görüşme olabilir mi?
Suriye, devlet başkanlığına göre Şara, dün Suudi
Arabistan'ın fiili hükümdarı Veliaht Prens Muhammed bin Selman ile görüştü.
Şara'ya yakın bir kişi daha sonra Suudi Arabistan'da bir
Trump-Şara görüşmesinin mümkün olduğunu ancak Şara'nın davet alıp almadığını
teyit etmeyeceğini söyledi.
Kaynak, "Görüşmenin gerçekleşip gerçekleşmeyeceği
son ana kadar bilinmeyecek" dedi.
Konuya ilişkin yapılan değerlendirmelere göre, Trump'ın
yoğun programı, öncelikleri ve Trump'ın ekibinde Suriye ile nasıl başa
çıkılacağı konusunda bir fikir birliğinin olmaması göz önüne alındığında, ABD
Başkanı'nın bölgeye yapacağı ziyaret sırasında bir Trump-Şara görüşmesi pek
olası görünmüyor.
Devam eden çalışmalara aşina bir kaynak, Trump'ın ziyareti
haftasında bölgede üst düzey bir Suriye-ABD toplantı yapılması planlanıyordu
ancak bu toplantı Trump ile Şara arasında olmayacaktı.
'Washington Şara'ya hâlâ mesafeli'
Washington şu ana kadar henüz tutarlı bir Suriye politikası
oluşturup açıklamadı. Ancak politika yapımına aşina bir ABD yetkilisi de dahil
olmak üzere üç kaynak, yönetimin Şam ile ilişkilere giderek daha fazla
"terörle mücadele" perspektifinden baktığını ifade etti.
Kaynaklardan ikisi, "Bu yaklaşım, geçen ay
Washington ile Suriye Dışişleri Bakanı Esad el Şibani arasında New York'ta
gerçekleşen ve Dışişleri Bakanlığı'ndan üst düzey bir terörle mücadele
yetkilisinin de katıldığı bir toplantıda ABD heyetinin yapısıyla örneklendi"
dedi.
Görüşmede, ABD yetkilileri, Washington'un Şam'ın attığı
adımları, özellikle de ABD'nin ordudaki üst düzey görevlerden yabancı
savaşçıları çekme ve mümkün olduğunca çoğunu sınır dışı etme talebini yetersiz
bulduğunu Şibani'ye ilettiler.
Kaynaklardan biri, ABD Hazine Bakanlığı'nın o zamandan beri
Suriye hükümetine kendi taleplerini ilettiğini ve şart sayısını ondan fazlaya
çıkardığını söyledi.
ABD Dışişleri Bakanlığı ise, toplantıya ABD tarafından
kimlerin katıldığını açıklamayı reddetti ve özel diplomatik görüşmeler hakkında
yorum yapmadı.
Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi sözcüsü James Hewitt
ise, Suriye'nin geçici yetkililerinin eylemlerinin ABD'nin gelecekteki
desteğini veya olası yaptırımların hafifletilmesini belirleyeceğini söyledi.
Şara İsrail'e tehdit olmadıklarını Trump'a göstermek
istiyor
Suriye'nin Washington'a yaptığı tekliflerin temel
amaçlarından biri, ülkenin, Beşar Esad'ı geçen yıl devrilmesinden bu yana
Suriye'deki hava saldırılarını artıran İsrail için bir tehdit oluşturmadığını
iletmek. İsrail'in kara kuvvetleri güneybatı Suriye'deki toprakları işgal
ederken, İsrail hükümet Suriye'yi merkezsiz ve izole tutmak için ABD'ye lobi
yaptı.
İsrail, bu askeri operasyonlarla Suriyeli azınlık gruplarını
korumayı amaçladığını iddia etti. Suriye yönetimi ise, İsrail saldırılarının
gerilimi tırmandırdığını vurguladı.
Şara geçen hafta, gerginliği yatıştırmak amacıyla İsrail ile
BAE üzerinden dolaylı müzakereler yapıldığını doğruladı.
Bass, Şara'nın ayrıca kendisine Suriye ile İsrail arasında
İsrailli ve Suriyeli yetkililer arasında doğrudan bir görüşmeye yol açabilecek
mesajlar iletmesini söylediğini aktardı.
Ancak İsrail, kısa süre sonra, İslamcı silahlı gruplarla
çatışmalar sırasında ülkenin Dürzi azınlığını korumak için Suriye
yöneticilerine bir mesaj olarak tanımladığı devlet başkanlığı sarayı
yakınlarındaki saldırı da dahil olmak üzere saldırıları yeniden başlattı.
Bass, "Şara İsraillilere zeytin dalı gönderdi.
İsrail füzeler gönderdi. Bu ilişkiyi çözmeye yardımcı olması için Trump'a
ihtiyacımız var" dedi.
sol