İsrail’in en köklü gazetesi Haaretz, Tel Aviv’in İran’a karşı başlattığı savaşta belirlediği hedeflerin hiçbirine ulaşamadığını yazdı. Gazete, İsrail'in savaştaki başarısızlığını dört farklı noktada ele alıyor.

Öncelikle Başbakan Binyamin Netanyahu'nun savaşın birinci hedefini “İran’ın nükleer programını ve ülkeye yönelik varoluşsal tehdidi ortadan kaldırmak” olarak açıkladığı hatırlatılıyor. Ardından, İsrail'in saldırılarının Tahran'ın nükleer programına ne ölçüde zarar verdiğinin belirsiz olduğu vurgulanıyor.

Makale, Avrupa Birliği, Amerikan ve İsrail istihbarat servislerinin tahminlerine göre İran'ın hâlâ yüzde 60 oranında zenginleştirilmiş uranyum stokuna sahip olduğunu belirtiyor. “Donald Trump dışında kimse bu gerçeği inkâr etmiyor.” deniyor.

Batılı kaynaklar, yüzde 60 oranında zenginleştirilmiş 400 kg uranyumla on nükleer başlık üretilebileceğini öne sürüyor. Haaretz de Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) ile aynı fikirde: “Nükleer program tamamen yok edilmedi, yalnızca birkaç aylık bir gecikme yaşandı.”

DİĞER 'VAROLUŞSAL TEHDİT'

Savaşın ikinci hedefinin, Netanyahu'nun yine “varoluşsal tehdit” olarak tanımladığı İran'ın balistik füze programını yok etmek olduğu belirtiliyor. Haaretz şöyle devam ediyor:

“İsrailli yetkililer bu hedefe de ulaşılamadığını kabul etti. Üst düzey bir askeri yetkili, İran’ın balistik füze üretme kapasitesinin tamamen yok edildiği iddiasının da herhangi bir istihbarat temeli bulunmadığını itiraf etti.”

Savaş sırasında propagandanın zirveye çıktığı günlerde Netanyahu, füze rampalarıyla füzelerin üçte ikisinin yok edildiğini iddia ediyordu. Haaretz, İran'ın hâlâ binlerce balistik füze ve bunların fırlatılabileceği sistemlere sahip olduğunu vurguluyor.

DİRENİŞ CEPHESİ'NE UZANMIŞTI

Makale, Netanyahu’nun savaşın ortasında, İsrail kamuoyundaki coşku zirveye ulaşmışken İran’ın direniş gruplarına mali desteğini kesmeyi de hedef olarak açıkladığını anımsatıyor. Ancak mevcut durumda, İran'ın Yemen’deki Ensarullah, Lübnan’daki Hizbullah, Irak’taki Haşdi Şabi ve Filistin’deki HAMAS’a finansal destek sağlamasını engelleyen herhangi bir yaptırım veya kısıtlama bulunmuyor.

ALGI YÖNETİMİ VE GİZLEME POLİTİKASI

Haaretz ayrıca İsrail’in İran saldırılarında uğradığı kayıpların kamuoyundan gizlendiğini ve medya yoluyla algı yönetimi yapıldığını belirtiyor. Tel Aviv, savaş sırasında 29 vatandaşının hayatını kaybettiğini açıkladı. Ülkenin en çok izlenen televizyonlarından Kanal 13 de stratejik tesis ve üslerde oluşan hasarın “büyük kısmının” henüz kamuoyuna açıklanmadığını duyurdu. Haber kanalı, “ordu üslerinde ve stratejik tesislerde can kayıplarıyla yaralanmalar” yaşandığını da bildirdi.

TRUMP'IN İTİRAFI

Haaretz gerçek tabloyu şu ifadelerle özetliyor:

“Aslında geri adım atan biz olduk. Trump'ın sürekli iki tarafın da yıprandığını tekrarlaması boşuna değil.”

ABD Başkanı, hem Tahran hem de Tel Aviv için zafer ilan etmiş, İsrail'in çok ağır balistik füze darbeleri aldığını kabul etmişti.

SONUÇ: ŞOK

Gazeteye göre bahsi geçen nedenlerle savaşın ardından İsrail içinde “şok ve hayal kırıklığı” gitgide büyüyor. Haaretz’e konuşan, İsrail askeri istihbaratında görev yapmış emekli bir tümgeneral, “İranlıların kararlılığı ve direniş gücü karşısında şaşkınlığa uğradığını” söylüyor.

Tahran'ın masaya dönme şartları

İran Dışişleri Bakanı Abbas Erakçi, ABD ile nükleer müzakerelerin hızlı bir şekilde başlayacağını sanmadığını vurguladı. Pazartesi günü Amerikan CBS News’e yaptığı açıklamada, masaya dönmek için şu şartı koştu:

“ABD'nin görüşmeler devam ederken yeniden İran'a saldırı düzenlemeyeceğine dair bir güvence almamız gerek.”

Ayrıca zamana da ihtiyaç duyduklarını vurgulayan Bakan, yine de “Diplomasi kapıları asla tamamen kapanmaz.” ifadelerini kullandı.

'TEKNOLOJİ VE BİLGİ YOK EDİLEMEZ'

Amerikan saldırılarının İran’ın nükleer tesislerinde yarattığı hasara ilişkin soruları da yanıtlayan Irakçi, “Bir ülkenin zenginleştirme teknolojisini ve nükleer bilgisini bombalarla yok edemezsiniz.” dedi. İran’ın zarar gören tesisleri hızla onarıp kaybedilen zamanı telafi edebileceğini belirten diplomat, bunun için siyasi iradenin yeterli olacağını kaydetti.

'ZENGİNLEŞTİRMEDEN VAZGEÇMEYECEĞİZ'

Irakçi, nükleer programın geleceğine ilişkin şu değerlendirmede bulundu:

“İran’ın barışçıl nükleer programı, halkımız için bir onur ve ulusal gurur kaynağı haline geldi. Dolayısıyla, halkın zenginleştirmeden kolayca vazgeçmesini beklemek gerçekçi değil.”

Trump’ın, İran’ın uranyum zenginleştirmeye yeniden başlaması halinde yeni saldırılar düzenleyebileceği yönündeki tehditlerine ise kısa ve net bir yanıt verdi:

“İran daha fazla saldırıya hazır.”/aydınlık