Siyonist İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun gelecek haftaki Washington ziyaretinden önce Gazze'de ateşkes olasılığı yeniden gündemin ilk sırasına doğru tırmanıyor. ABD Başkanı Donald Trump, “İsrail’in HAMAS ile 60 günlük ateşkesi sonuçlandırmak için gerekli koşulları kabul ettiğini” ileri sürdü. Netanyahu’ya karşı “çok net ve kararlı” olacağını da iddia etti.

Trump, Truth Social'da yaptığı açıklamada, iki ay sürecek geçici ateşkes sırasında tüm taraflarla çalışacaklarını, nihai teklifin Katar ve Mısır tarafından, HAMAS’a iletileceğini söyledi. “Orta Doğu’nun iyiliği için umuyorum ki HAMAS bu anlaşmayı kabul eder çünkü bundan daha iyi bir teklif olmayacak ve durum sadece daha kötüye gidecek.” diye ekledi.

Başkan bu açıklamaları yapmadan önce ABD’li üst düzey yetkililer, Washington’da Netanyahu'nun en güvendiği isimlerden Stratejik İşler Bakanı Ron Dermer ile bir araya geldi.

Başkan bu açıklamaları yapmadan önce ABD’li üst düzey yetkililer, Washington’da Netanyahu'nun en güvendiği isimlerden Stratejik İşler Bakanı Ron Dermer ile bir araya geldi.

İLK DÜĞÜM: KALICI ATEŞKES

İsrailli yetkililer, Trump’ın ateşkes açıklamalarına ilişkin henüz bir yorumda bulunmadı. Başkan'ın söz ettiği önerinin, son aylarda tartışılan geçici ateşkes planı olduğu değerlendiriliyor. Bu müzakereler, özellikle ateşkesin ardından ne olacağı konusunda yaşanan anlaşmazlık nedeniyle çıkmaza girmişti. İsrail, çatışmaları yeniden başlatma hakkını elinde tutmak isterken, HAMAS ise geçici ateşkesin kalıcı hale gelmesini talep ediyor.

'SİLAH TAŞIYAN HERKESİ ÖLDÜRMEMİZ LAZIM'

İsrail medyasında Netanyahu’nun taviz vermeye hazır olup olmadığı konusunda çelişkili haberler yayınlanıyor. Kanal 12, Netanyahu’nun bazı konularda geri adıma hazır olduğunu iddia ederken, ülkenin en çok izlenen televizyonlarından Kanal 13, Başbakan'ın bu hafta başında güvenlik kabinesinde yaptığı konuşmada, “Silah taşıyan herkesi öldürmemiz lazım. Bundan aşağısı olmaz.” dediğini aktardı.

Arabulucu ülkelerden birinin yetkilisi Times of Israel gazetesine yaptığı açıklamada, büyük pürüzlerin devam ettiğini belirtti.

Üst düzey bir İsrailli yetkili ise Axios sitesine, "Gazze kentine ve merkez mülteci kamplarına Refah'a yaptığımızı yapacağız. Her şey küle dönecek. Bu bizim tercih ettiğimiz seçenek değil, ancak esir değişimi anlaşmasına doğru bir hareket olmazsa başka seçeneğimiz kalmayacak." dedi.

İŞTE WITKOFF REÇETESİ

Müzakereler ABD adına Orta Doğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff tarafından yürütülüyor. Times of Israel’e konuşan iki kaynağa göre Witkoff’un son teklifi, HAMAS'ın 60 günlük ateşkes sürecinde Gazze’de tuttuğu 10 canlı İsrailli rehineyi iki parti halinde serbest bırakmasını, ayrıca 18 rehinenin cansız bedenlerini teslim etmesini öngörüyor. Kalıcı bir ateşkes sağlanması halinde, geriye kalan rehineler de serbest bırakılacak.

BALTALAMAYA KARŞI ÖNLEM

HAMAS yetkilileri ise Suudi gazetesi Şarkul Avsat'a, Witkoff’un teklifine genel olarak olumlu yaklaştıklarını ancak bazı şartlarının olduğunu bildirdi. Times of Israel’in kaynaklarına göre teklif, 60 günlük ateşkes sonunda kalıcı ateşkes müzakereleri tamamlanmazsa İsrail'in savaşı yeniden başlatmasını zorlaştıracak bir madde içeriyor. HAMAS, İsrail'e bu imkanın verilmesini istemiyor. Ayrıca rehinelerin serbest bırakılmasının ABD önerisinde olduğu gibi ilk ve yedinci gün toplu şekilde yapılması yerine ateşkes süresine yayılmasını talep ediyor.

Kaynaklara göre bu düzenleme, Netanyahu'nun rehineler serbest bırakıldıktan sonra kalıcı ateşkes müzakerelerini sabote etmesini veya tamamen reddetmesini engellemeye yönelik.

HAMAS'IN GELECEĞİ

İsrailli kaynaklar Jerusalem Post gazetesine, savaşı nihai olarak sona erdirecek herhangi bir anlaşmanın anahtarının, HAMAS olmadan Gazze'nin nasıl yönetileceği ve hareketin yeniden iktidara gelmesini önlemek için hangi güvenlik düzenlemelerinin yapılacağını tanımlayacak olan "ertesi gün" planı olacağını vurguladı. Bu şartlar garanti altına alınmadan Netanyahu'nun nihai bir ateşkese yanaşmayacağı ifade ediliyor.

HAMAS daha önce Gazze'yi yönetmekten vazgeçebileceğini ancak Filistin topraklarında İsrail işgali sürdüğü müddetçe silahlı direnişin meşru olmaya devam edeceğini vurgulamıştı.

Aşırılıkçılar mevzileniyor

Gazze'de ateşkes olasılığı belirince İsrail hükümetinin aşırılıkçı koalisyon ortakları derhal harekete geçti. Jerusalem Post'a göre Yahudi Gücü Partisi lideri Itamar Ben-Gvir, Dini Siyonizm Partisi lideri Bezalel Smotrich’e ateşkesi de kapsayan rehine takasına birlikte karşı çıkma çağrısı yaptı.

Ben-Gvir, iki partinin siyasi gücünü birleştirerek Netanyahu’nun anlaşmayı ilerletmesini engelleyebileceğini düşünüyor. Smotrich de pazartesi günü yaptığı açıklamada Gazze’deki çatışmaları tamamen sona erdirecek her türlü anlaşmaya karşı çıkacağını duyurdu.

Ben-Gvir, bu yıl yapılan ilk ateşkes sonrası bakanlarıyla birlikte koalisyondan çekilmiş, Netanyahu'nun savaşı yeniden başlatmasıyla geri dönmüştü.

Muhalefet lideri ve Gelecek Var Partisi Başkanı Yair Lapid ise, “Netanyahu, Ben-Gvir ve Smotrich’in 13 oyu karşısında benim 23 oyum sana rehineleri kurtarma anlaşması için güvence sağlıyor. Tüm rehineleri şimdi eve getirmeliyiz.” Dedi/aydınlık