Sol haberin İngiliz haber ajansı Reuters’dan aktardığı habere göre, Suriyeli patron örgütünün yeni yönetimden serbest piyasaya geçileceği, küresel ekonomiyle bütünleşileceği ve ülkenin dışarıdan yatırımlara açılacağı konusunda güvence aldığını duyurdu.

Suriye’de 8 Aralık sabahı HTŞ liderliğindeki cihatçıların Şam’ı ele geçirmesi ve geçiş hükümeti kurmasının ertesi günü geçiş hükümetinin ekonomi bakanı Basil Abdülaziz Suriye Ticaret Odaları Birliği Genel Merkezi’ne gitti, burada patronlarla bir araya geldi.

Suriye Ticaret Odaları Birliği ve Şam Ticaret Odası Başkanı Basil Hamevi’nin daveti üzerine yapılan toplantı sonra patron örgütü bir açıklama yayımladı, “yaşasın halk iradesi” diyerek Şam’daki cihatçı yeni yönetimi tebrik etti. Açıklamada “tüm tüccar ve sanayicilere Yüce Allah'ın izniyle yapılan zafer ve kurtuluş sonrası anavatanları Suriye'ye dönme” çağrısında da bulunuldu.

Bu açıklamadan bir gün sonra (dün) Suriye’nin en büyük patron örgütü olan Şam Ticaret Odası Başkanı Hamevi, İngiliz haber ajansı Reuters’a konuştu, Hamevi Suriye’nin yeni yönetiminin kendilerine “serbest piyasa modelini benimseyeceğini ve ülkeyi küresel ekonomiye entegre edeceğini” söylediğini bildirdi.

Reuters’a göre HTŞ liderliğindeki yönetimin ülkeyi nasıl yöneteceğine dair ipuçları arayan Suriyeli patronlar ülkenin 13 yıllık iç savaştan sonra yeniden inşa için gerekli olan yatırıma açık olacağına dair sinyaller aldılar ve bunu memnuniyetle karşıladılar.

Ajansa göre patronlar El Kaide’nin uzantısı olan ancak artık bu örgütle bağlarını reddeden HTŞ’nin bunu (ülkeyi yatırıma açmayı) gerçekleştirip gerçekleştirmeyeceğinin görmek istediklerini söylediler.

İsminin açıklanmasını istemeyen Beyrut merkezli bir Suriyeli patron "İnsanlar hâlâ açık bir toplum mu yoksa İslam devleti mi olacağını görmek için bekliyorlar" dedi.

Reuters Abdülaziz ve hükümet sözcülerine yorum için ulaşamadığını belirterek geçiş hükümetinin henüz dün kurulduğuna işaret etti.

Suriye’de devrilen Baas iktidarının tüccarların ithalat için izin almasını ve ardından dolar karşılığında merkez bankasına Suriye poundu yatırmasını gerektiren bir sistemle ithalat ve ihracata sıkı kontroller uyguladığını aktaran ajans, dövizle serbest ticaretin daha önce hapisle cezalandırılabilirken, Esad’ın devrilmesinden bu yana günlük işlemlerde yaygın bir uygulama haline geldiğini yazdı.

Şam Ticaret Odası Başkanı Hamevi de HTŞ liderliğindeki yönetimin kendilerine tüccarların ve sanayicilerin önemli bir talebi olan “boğucu” gümrük sisteminin kaldırılacağı bilgisini verdiğini söyledi.

Hamevi "Odalara kayıt yaptıran herkes, belirli bir sistem dahilinde istediği malları pazara ithal edebilecek" dedi.

Reuters ismini açıklamadığı Suriyeli dört patronun da yeni yönetimin verdiği mesajı “cesaret verici” bulduklarını ve bunun “Esad'lara yakın sadık iş adamlarından oluşan küçük bir grup tarafından yoğun bir şekilde kontrol edilen bir sistemden çok uzak olduğunu” söylediklerini aktardı.

Suriye’de 13 yıl önce kışkırtılan iç savaşta Humus ve Halep gibi büyük ticari ve sınai şehirlerdeki büyük yıkım, başta ABD olmak üzere Batının Suriye’de uyguladığı yaptırımlar, petrol ihracatından elde edilen döviz gelirlerinin kaybı ülke ekonomisini paramparça etmişti.

Reuters’a göre zararın onlarca milyar dolar olduğu tahmin ediliyor. Mart 2011'de Esad yönetimine karşı sokak protestoları patlak vermeden önce Suriye poundu dolar karşısında yaklaşık 50'ydi. Şu anda 15.000'in üzerinde ve birçok dükkan sahibinin mallarını fiyatlandırmakta zorlandığı enflasyonu hızlandırıyor.

Ajansa göre ekonomistler, “umutsuzca ihtiyaç duyulan yeni yatırımları” ve “savaştan kaçan eğitimli orta sınıftan birçok kişi dahil” milyonlarca Suriyelinin olası dönüşünü teşvik etmek için “ekonomiyi istikrara kavuşturmanın ve açmanın” hayati önem taşıdığını düşünüyor.

İsmi açıklanmayan bölgedeki bir finans yetkilisininse "Suriye'nin ülkeyi yeniden inşa etmek isteyecek büyük, eğitimli, nispeten zengin bir diasporası var. Yıllarca çift haneli (büyüme) rakamlarına ulaşabilirler" dediği aktarılıyor.

Şam Ticaret Odası Başkanı Hamevi de yurtdışındaki Suriyeli patronlardan sürekli telefon aldığını söyledi. Hamevi’ye göre kendisini arayan patronlar yeni hükümetin ticarete nasıl yaklaşacağını anlamak istiyor. Ülkenin yeniden inşa, sanayi ve hizmetler için büyük yatırımlara ihtiyacı olduğunu söyleyen Hamevi yurtdışındaki Suriyeli patronlar için “Suriye’nin kalkınmasına en önemli katkıyı onlar sağlayacaktır” dedi.