ABD ile AB arasında beklenen ticaret görüşmeleri sona erdi.
Görüşmelerden savaş yerine anlaşma çıktı. Anlaşmanın bir parçası olarak AB, ABD
enerji ürünleri ve silahları için yüz milyarlarca dolar harcamayı kabul etti ve
otomobiller de dahil olmak üzere birçok önemli Avrupa ihracatını kapsayan yüzde
15'lik geniş bir vergiyi kabul etti.
Anlaşma, ABD Başkanı Donald Trump ile Avrupa Komisyonu
Başkanı Ursula von der Leyen arasında pazar günü İskoçya'daki Turnberry Golf
Tesisi’nde yapılan görüşmenin ardından imzalandı. Mutabakat, aylardır
Amerika'nın ticaret ortaklarını yüksek gümrük vergileriyle tehdit ederek çetin
müzakerelere zorlayan Trump için bir zafer anlamına geliyor.
Uzlaşma sonrası açıklama yapan Trump, "AB, ABD'den 750
milyar dolarlık enerji ürünü almayı kabul etti. AB, ayrıca ABD'de 600 milyar
dolardan fazla yatırım yapacak." dedi. Trump, "ABD, AB'nin otomobil
ve diğer tüm ürünlerine doğrudan yüzde 15 gümrük tarifesi uygulayacak. Bugünkü
anlaşmadan çok mutluyum. Bence bu şimdiye kadarki en büyük ticaret
anlaşması." diye konuştu.
Von der Leyen de "Bugünkü anlaşma Atlantik'in her iki
yakasındaki vatandaşlar ve işletmeler için belirsiz zamanlarda kesinlik
yaratıyor" dedi. Leyen ayrıca yüzde 15'lik ABD tarifesinin Brüksel için
önemli ürünler olan Avrupa otomobilleri, ilaçları ve yarı iletkenleri için
geçerli olacağını sözlerine ekledi.
ABD'li üst düzey bir yetkili daha sonra Avrupa'dan ABD'ye
yapılan otomobil, ilaç ve yarı iletken ihracatının yüzde 15'lik gümrük
vergisine tabi olacağını doğruladı.
Ancak Trump, ABD'nin dünya genelinde pek çok ülkeye
uyguladığı yüzde 50 oranındaki çelik ve alüminyum vergilerinin AB ürünleri için
yüzde 15'e indirilmeyeceğini söyleyerek bloktaki sanayinin erken ve düşük bir
tarife kotası umutlarını suya düşürdü.
Ayrıca Trump, anlaşmanın bir parçası olarak AB'nin ABD
enerji ürünlerine 750 milyar dolar daha harcayacağını, Amerika'ya 600 milyar
dolar yatırım yapacağını ve ülkesinin "yüz milyarlarca dolar"
değerindeki askeri teçhizatının "büyük bir kısmını" satın alacağını
söyledi.
Von der Leyen, AB'nin önümüzdeki üç yıl boyunca her yıl 250
milyar dolarlık ABD enerji ürünü satın almaya çalışacağını doğruladı. "Bu
anlaşmayla en büyük ihracat pazarımıza erişimi güvence altına alıyoruz"
diyen AB’li yetkili, ABD'nin yüzde 15'lik gümrük vergisinin "bazı"
Avrupa endüstrileri için zorluk yaratacağını da kabul etti.
Von der Leyen, AB'nin ABD ile geçen yıl neredeyse 200 milyar
avroya ulaşan mal ticareti fazlasının azaltılması gerektiğini kabul etmişti.
"Bunu yeniden dengelemek zorundayız" dedi.
Almanya Şansölyesi Friedrich Merz de anlaşmayı
"transatlantik ticaret ilişkilerinde gereksiz bir tırmanmayı
önlediği" için selamladı. Bir ticaret savaşının "Almanya'nın ihracata
dayalı ekonomisine ağır bir darbe vuracağını" söyleyen Merz, Alman
otomotiv endüstrisinin ABD gümrük vergilerinin yüzde 27,5'ten yüzde 15'e
düşürüldüğünü göreceğini vurguladı.
Ancak Alman Sanayi Federasyonu ticaret organı yönetim kurulu
üyesi Wolfgang Niedermark, AB'nin "acı veren tarifeleri kabul
etmesiyle" anlaşmayı "yetersiz bir uzlaşma" olarak nitelendirdi.
Niedermark, ABD'nin yüzde 15'lik gümrük vergisi oranının "Almanya'nın
ihracat odaklı sanayisi üzerinde büyük bir olumsuz etki yaratacağını"
söyledi.
Avrupalı sanayi ve teknoloji şirketlerinin başkan ve genel
müdürlerini temsil eden Avrupa Sanayi Yuvarlak Masası da anlaşmaya ihtiyatlı
bir destek verdi. "Henüz anlaşmaya dahil edilmemiş önemli sektörlerde
tatmin edici anlaşmaların hızla sağlanmasını beklediğini" söyledi.
Tırmanan bir ticaret savaşını önlemek için itidal çağrısında
bulunan İtalya Başbakanı Giorgia Meloni ise anlaşmayı memnuniyetle karşıladı.
Meloni'nin ofisi, Brüksel ve AB üye ülkelerinin "Atlantik'in iki yakası
arasında kafa kafaya bir çatışmayı körükleme çağrısı yapanların tuzağından
kaçınmak" için birlikte çalıştıklarını söyledi/aydınlık