ABD Başkanı Donald Trump dün sabah İran ile İsrail arasında
ateşkes sağlandığını duyurdu. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu bunu kabul
ettiğini belirtti. İran ise herhangi bir ateşkes konusunda bir onay olmadığını
fakat İsrail’in tek taraflı şekilde bunu kabul ettiğini belirtti. İran
İsrail’in saldırılarına karşı ordunun elinin tetikte beklediğini vurguladı.
Öte yandan dün sabah İran İsrail’deki bazı noktaları vurdu.
Operasyonda altı İsraillinin öldüğü belirtildi.
Füze operasyonları sonrasında İsrail medyasında, İsrail’in
ABD’ye ateşkes talebinde bulunduğu yazıldı. İsrailli Kanal 12 İsrail Stratejik
İşler Bakanı Ron Dermer'in pazartesi günü ABD Dışişleri Bakanı Mark Rubio’ya
"İsrail'in ateşkes istediğini” söylediğini yazdı.
İran Dışişleri Bakanı Abbas Irakçi X’ten yaptığı açıklamada
bir anlaşmanın olmadığının altını çizdi. Irakçi: İran'ın defalarca açıkça ifade
ettiği gibi: İsrail İran'a savaş açtı, tersi değil. Şu an itibariyle herhangi
bir ateşkes veya askeri operasyonların durdurulması konusunda bir
"anlaşma" yoktur. Bununla birlikte, İsrail rejiminin İran halkına
yönelik yasadışı saldırganlığını Tahran saatiyle en geç sabah 4'te durdurması
koşuluyla, daha sonra yanıtımızı sürdürmeye niyetimiz yok. Askeri
operasyonlarımızın durdurulmasına ilişkin nihai karar daha sonra verilecektir.”
ifadelerini kullandı.
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun ofisinden dün
yapılan açıklamada İsrail'in, “Tahran'ın nükleer ve balistik füze tehdidini
ortadan kaldırma hedefine ulaşmasının ardından” ABD Başkanı Donald Trump'ın
İran ile ateşkes önerisini kabul ettiği belirtildi. Açıklamada "İsrail,
Başkan Trump ve ABD'ye savunmaya verdikleri destek ve İran'ın nükleer
tehdidinin ortadan kaldırılmasına katılımları için teşekkür eder" denildi.
Fakat İran’dan yapılan açıklamalarda nükleer çalışmların
devam ettiği ve yüzde 60 oranında zenginleştirilmiş uranyumun hâlâ korunduğu
belirtildi.
İran Ulusal Güvenlik Yüksek Konseyi Sekreteryası dün
“Siyonist Düşmana Savaşı Durdurma Zorunluluğu Hakkında” başlıklı bir bildiri
yayınladı. Bildiride İran ordusunun İsrail’e ve ABD üssüne yaptığı operasyonlar
sonrasında İsrail’in tek taraflı olarak ateşkesi kabul etmek zorunda kaldığı
belirtildi. Bildiride “Halkımızın eşsiz uyanıklığı, doğru zamanlama hissi,
direnişi, birlikteliği ve dayanışması düşmanın temel stratejisini bozdu.
Böylece İslam savaşçılarının yıllar süren yaratıcı ve kararlı mücadelesiyle inşa
edilen şaşırtıcı gücü, 12 günlük kanlı ve yönlendirilen savaş boyunca isabetli
ve dengeli bir şekilde kullanıldı ve her saldırıya zamanında yanıt verildi.”
ifadelerine yer verildi.
İran medyasının devlet televizyonundan aktardığına göre, İsrail’in kabul ettiği ateşkesin yürürlüğe girmesinin ardından İran'ın İsrail'e füze saldırısı düzenleyeceği yönündeki haberler yalanlandı.
İsrail ordusu daha önce yaptığı açıklamada İran'dan füze
fırlatıldığını tespit ettiklerini ve İsrail Savunma Bakanı İsrael Katz'ın buna
"güçlü bir şekilde" karşılık vereceklerini söylediğini belirtti.
İsrail Yedek Tümgenerali Yom Tov Samia, İsrail ile ateşkesin
zamanlamasını İran'ın kontrol ettiğini ve belirlediğini kabul etti. Tov Samia,
İran'ın nükleer programının yok edilip edilmediğini sorgulayarak şunları
söyledi: "İran'ın nükleer programının yok edildiğine dair bir kesinlik
yok." Ateşkesi de eleştiren Samia, "Birkaç yıllık sükuneti büyük bir
bedel karşılığında ve nesiller boyu sürecek bir yara iziyle satın aldık."
dedi.
İsrailli muhalefet lideri Yair Lapid ateşkes sonrası
açıklama yaptı. Lapid: "Şimdi Gazze'deki savaşı sona erdirme ve mahkûmları
geri verme zamanıdır." ifadesini kullandı.
Gazze Mahkûm Aileleri Forumu da ateşkesin Gazze'yi
kapsayacak şekilde genişletilmesini talep etti ve hükümeti tüm esirlerin geri
dönmesi ve savaşın sona ermesi için acil görüşmeler yapmaya çağırdı.
ABD Başkanı Donald Trump gün boyu sık sık açıklama yaptı.
Kendi sosyal medya hesabındaki paylaşımında önce “İsrail. O bombaları atmayın.
Eğer yaparsanız, bu büyük bir ihlal olur. Pilotlarınızı eve getirin, hemen!
Donald J. Trump, Birleşik Devletler Başkanı.” dedi.
Ayrıca Beyaz Saray’da basın mensuplarına da konuşan Trump
İsrail’den hiç memnun olmadığını söyledi. ABD Başkanı, “İsrail’den memnun
değilim. İran’dan da değilim. Ama İsrail’den hiç memnun değilim. İsrail’in
sakinleşmesi gerekiyor, İsrail’i sakinleştirmem lazım. Bir füze yüzünden
topyekün saldırıya geçtiler.” açıklamasını yaptı.
Ateşkesin sağlanamaması ve İsrail’in saldırılarını
sürdürmesi üzerine dengesizleşen Trump, gazetecilerin sorularını yanıtlarken
küfür etti. Trump “İsrail ve İran o kadar uzun süredir ve o kadar sert
savaşıyorlar ki, artık ne s** yaptıklarını bilmiyorlar. Anlıyor musunuz?” dedi.
Trump sosyal medya hesabında bir başka paylaşımında “İSRAİL,
İran’a saldırmayacak. Tüm uçaklar geri dönecek ve İran’a dostane bir ‘Uçak
Selamı’ yapacak. Kimse zarar görmeyecek, ateşkes yürürlükte!” ifadelerini
kullandı.
Sky News'ün haberine göre, NATO Zirvesine katılmak üzere
yola çıkan Trump, Air Force One'da gazetecilere açıklama yaptı. Trump, İran'da
"rejim değişikliği" görmek istemediğini belirtip, değişikliğin kaosa
neden olacağını söyledi.
Trump daha önce ise İran yönetiminin ülkenin gelişmesine
engel olduğunu savunarak, "İran'da bir rejim değişikliği" fikrine
sıcak baktığı mesajını vermişti.
Trump, Başkan olmadan önce kampanyasını Orta Doğu’dan
askerleri çekmek ve savaşları bitirmek üzerine kurmuştu. 24 saat içinde
Ukrayna’da ve Gazze’de savaşı bitirebileceğini sürekli olarak dile getiren
Trump en sonunda İran’a saldırdı. Bölgedeki hiçbir çatışma bölgesinde hamle
yapamayan
Trump, Amerika’daki küreselcilere boyun eğerek İran’a
saldırıya onay verdi. ABD içerisinde Trump’a Cumhuriyetçiler de dahil tepkiler
geldi.
İran’ın güçlü yanıtlarının ardından İsrail içerisinden itiraflar
gelmeye devam ediyor. Likud Partisi’nden milletvekili Amit Halevi, “İran'daki
rejimin kalıcı olduğunu ve hâlâ İsrail'e ateş açabilecek füzelere ve yeteneğe
sahip olduğunu” itiraf etti. Maariv gazetesi de "İran'ın savaştan daha
güçlü çıktığını" yazdı
Eski İsrail Güvenlik Bakanı Avigdor Lieberman da
"İran'a karşı savaşın sonuçlanmasının İsrail için acı verici
olduğunu" vurguladı. Lieberman şunları söyledi: "Dünya İran'a
koşulsuz teslimiyeti dayatmak yerine zor ve zahmetli müzakerelere girişiyor."
Kremlin Sözcüsü Dimitriy Peskov dün yaptığı açıklamada
Rusya'nın İran'ın nükleer tesislerine yönelik ABD ve İsrail saldırılarını
kınama konusundaki "net tutumuyla" İran'ı desteklediğini ve
Moskova'nın Tahran ile ilişkilerini daha da geliştirmeyi amaçladığını söyledi.
Kremlin sözcüsü Dmitry Peskov, bazı yorumcuların Rusya'nın
stratejik ortaklık anlaşması yaptığı İran'ı desteklemek için yeterince çaba
sarf etmediği yönündeki eleştirileriyle ilgili bir soruya yanıt verdi. Peskov
"Birçok kişinin yangına körükle giderek Moskova ile Tahran arasındaki
ilişkileri bozmaya çalıştığını" söyledi/aydınlık