Donald Trump, Mısır ve Ürdün'ün Filistinleri Gazze'den sürme planına razı olacağını bu sefer çok net bir dille vurguladı. Perşembe akşamı Beyaz Saray'da gazetecilerle yaptığı sohbet sırasında kendisine şu soru soruldu:

"Mısır Cumhurbaşkanı ve Ürdün Kralı, Gazzelileri kabul etme teklifinizi reddettiğini duyurdu. Bunu yapmalarını sağlamanın bir yolu var mı?"

Trump şöyle yanıt verdi:

"Evet, yapacaklar. Yapacaklar. Yapacaklar. Tamam mı? Biz onlar için çok şey yapıyoruz ve onlar da bunu yapacak."

TON KESKİNLEŞİYOR

ABD Başkanı'nın kullandığı ton hep daha kararlı hala geliyor gibi görünüyor zira cumartesi günü Ürdün Kralı II. Abdullah, pazartesi gecesi ise Mısır Cumhurbaşkanı Abdel Fattah es-Sisi ile Gazzelilerin tehciri için konuştuğunu söylemiş, her ikisinin de Filistinlileri ülkelerine “kabul edeceğine inandığını” kaydetmişti.

Trump şöyle konuşmuştu:

"O benim arkadaşım ve eminim bize yardım edecektir. Bunu yapmayı çok istiyorum. Keşke bazılarını kabul etse. Onlara (Mısır'a) çok yardım ettik ve eminim o da bize yardım edecektir. O, dünyanın çok zor bir yerinde olan eski bir arkadaşım. Ama bence o bunu yapacak ve bence Ürdün Kralı da bunu yapacak."

AHLAKİ KİSVE

Amerikan Başkanı gazetecilerin sorusu üzerine Filistinlilerin iyiliği için ısrar ettiğini ileri sürmüştü: “İnsanların huzursuzluk, devrim ve şiddet olmayan bir yerde yaşamasını isterim. Gazze'ye baktığınızda, uzun yıllar cehennem gibiydi... Bu yüzden daha güvenli ve belki de çok daha iyi ve daha rahat bir yerde yaşayabilirler."

'KATILAMAYACAĞIMIZ BİR ADALETSİZLİK'

Mısır ve Ürdün artık tekliften “talimata” doğru evrilen planı ilk ortaya atıldığından beri açıkça reddediyor. Sisi bu konuda en son çarşamba günü konuştu. Kahire'de Kenya Cumhurbaşkanı William Ruto ile düzenlediği basın toplantısında, "Mısır'ın Filistin davasına ilişkin tarihi duruşunun sabitleri asla tehlikeye atılamaz." dedi. Gazzelilerin tehcirinin "katılamayacakları bir adaletsizlik" olduğunu kaydeden Sisi sözlerini şöyle sürdürdü:

"Filistinlilerin yerinden edilmesiyle ilgili söylenenlere, Mısır'ın ulusal güvenliği üzerindeki etkisi nedeniyle asla müsamaha gösterilemez veya izin verilemez."

Sisi, Mısır'ın "iki devletli çözüme dayalı arzu edilen barışı elde etmeyi amaçlayan Başkan Trump ile çalışmaya kararlı olduğunu" da sözlerine ekledi.

Aynı gün birkaç saat sonra Amman'dan yapılan açıklamaya göre II. Abdullah da "Ürdün'ün, Filistinlilerin kendi topraklarında tutulması ve İsrail ile Filistin arasındaki iki devletli çözüme uygun olarak meşru haklarının garanti altına alınması gerektiği konusundaki kararlı tutumunu" vurguladı.

'REDDEDEN TUTUMLA ÖVÜNÜYORUZ'

HAMAS ve diğer direniş örgütleri Trump'ın planına ilk günden beri şiddetle karşı çıkıyor. Hareketin Gazze'deki lideri Halil el-Hayya, Kahire'de özgürlüğüne kavuşan mahkumlar için düzenlenen törende yaptığı konuşmada, Mısır ve Ürdün'ün Gazzelileri yerinden etme projesini reddeden tutumlarıyla gurur duyduğunu belirtti.

Kahire'nin başını çektiği Arap başkentlerinin bu planları engelleme kabiliyetine olan güvenini dile getiren Hayya, “işgal tüm Filistin topraklarından sökülüp atılana kadar kurtuluş mücadelesinin devam edeceğini” de sözlerine ekledi.

'SAVAŞ SUÇLARINI TEŞVİK'

HAMAS Siyasi Büro Üyesi Bassem Naim ise "Onlarca yıldır yerinden etme ve alternatif vatanlar kurma planlarını nasıl engellediyse halkımız bu tür projeleri de engelleyecek." şeklinde konuştu.

Filistin İslami Cihat da Trump'ın fikrini kınayarak, bunun "savaş suçlarını teşvik etmek" anlamına geldiğini söyledi. Mahmud Abbas liderliğindeki Filistin Yönetimi de halkın bölge dışına taşınmasına yönelik "her türlü projeyi" kınadı.

İSRAİLLİLER BU KADARINI BEKLEMİYORDU

Donald Trump'ın Orta Doğu Temsilcisi Steve Witkoff ile Binyamin Netanyahu'nun çarşamba günü Kudüs'te yaptığı görüşmede bu konu da ele alındı. ABD tarafının kararlılığı İsraillileri bile şaşırttı. Toplantının ardından Kanal 13'e konuşan yetkililer şöyle dedi:

"Amerikalılar, bu fikir konusunda ciddi, bunun sadece bir laftan ibaret olmadığı izlenimine kapıldık."

Kanal 12'ye göreyse Trump'ın Rehine İşlerinden Sorumlu Temsilcisi Adam Boehler, Mısır ve Ürdün'ün Filistinlileri kabul etme fikrini reddetmelerinin ardından bir alternatif sunmaları gerektiğine inandığını belirtti. Boehler, Trump'ın Kahire ve Amman için uygun gördüğü bir öneri sunduğunu ancak Başkan'ın başka seçeneklere de açık olduğunu aktardı.

'TEL AVİV'İN TALEPLERİNİ BENİMSİYOR'

Filistinli siyasetçi ve İsrail Parlamentosu eski üyesi Cemal Zahalka, Trump yönetiminin Gazze sakinlerinin sınır dışı edilmesine alternatifler üretilmesi yönündeki açıklamalarını “son derece tehlikeli” olarak nitelendirdi.

“Trump, Gazze'yi yeniden inşa etmekten bahsederek planına insani bir karakter kazandırmaya çalışıyor.” diyen Zahalka sözlerini şöyle sürdürdü:

“Arnavutluk ve Endonezya gibi potansiyel sınır dışı hedefleri olarak yeni öneriler sunmaya başladılar. Bu pozisyon, İsrail taleplerinin tam olarak benimsendiğini gösteriyor. Planın, İsrail sağıyla tam bir uyum içinde olan Amerikan aşırı sağındaki yardımcıları tarafından Trump'ın zihnine yerleştirildiği anlaşılıyor. İsrail’deki aşırı sağda büyük bir sevinç var ve hükümet içinde bu projenin kabul edilmesi için baskı var.”

'EN KISA SÜREDE UYGULANMALI'

Hedef Doğu Akdeniz: Tehcir teklifti talimat oldu... Trump, Sisi ve II. Abdullah'ın Filistinlileri sürme planını 'kabul edeceğini' vurguladı.

Nitekim Gazze'deki ateşkes anlaşması nedeniyle hükümeti düşürme tehditleri savuran Dini Siyonizm Partisi Başkanı ve Maliye Bakanı Bezalel Smotrich, Trump'ın tasarısını “mükemmel” ifadesiyle tave “en kısa sürede uygulanması için Başbakan ve Kabine ile birlikte bir operasyonel plan geliştireceğini" kaydetti.

Ateşkes anlaşmasını “yenilgi” olarak gördüğü için Güvenlik Bakanlığı görevinden istifa edip koalisyondan çekilen bir diğer aşırılıkçı Yahudi Gücü Partisi Başkanı İtamar Ben Gvir, Trump'ı “girişiminden dolayı kutladı.” Fanatik siyasetçi sözlerine şöyle devam etti:

"Geçen yıl boyunca, gönüllü göçü teşvik etmek için defalarca çağrıda bulunduk. Bence dünyanın en büyük gücünün başkanı bu fikri ortaya attığında, İsrail hükümeti göçü teşvik etmeyi hemen uygulamalı."

İBRE DOĞU AKDENİZ'E KAYIYOR

ABD Başkanı, ilk döneminde Birleşik Arap Emirlikleri ve Bahreyn ile İsrail'in ilişkilerini normalleştiren İbrahim Anlaşmaları'nı genişleterek sürdürmek istiyor. Hedef Suudi Arabistan. Ancak Riyad, Tel Aviv ile imzalanacak herhangi bir anlaşmayı Filistin Devleti'nin tanınması koşuluna bağlıyor.

Bu noktada Trump'ın Filistinlileri sürme planı ABD'nin uzun yıllardır dile getirdiği ama uygulamaya geçirmek için hiçbir şey yapmadığı iki devletli çözüm fikriyle de kökten çelişiyor.

Beyaz Saray'ın Rusya ve Çin'e diş geçirmekte zorlanacağı ABD istihbarat raporları ve yetkililerin açıklamalarıyla sabit. Son Gazze hamlesi, Moskova ile Pekin hakkında ılımlı açıklamalarını sürdüren Donald Trump ve yeni yönetimin odak noktasının Doğu Akdeniz olacağını gösteriyor. Önümüzdeki hafta Washington'da yapılacak Trump-Netanyahu zirvesinin ana gündem maddesi de bu mesele olacak.

Damadın turizm tasarıları

Trump'ın ilk döneminde Arap-İsrail dosyasını elinde tutan Yahudi damadı Jared Kushner, Gazze'ye yönelik saldırının başlangıcında bölgeyle alakalı bazı fikirlerini dile getirmişti. Geçen Mart ayında şöyle konuşmuştu:

"Gazze farklı bir şekilde yeniden inşa edilmeli. Heyecan verici bir yer. Deniz kenarında harika bir konum. En iyi hava, her şey güzel. Orada güzel şeyler yapabilirsiniz.”

İsrail'in Filistin direnişini "temizlemek" için çalışırken sivilleri sınır dışı ederek Negev Çölü'ne veya Mısır'a nakletmesi gerektiğini de söyleyen Kushner sözlerini şu şekilde sürdürmüştü:

"Bu oldukça talihsiz bir durum. Ben İsrail olsaydım, insanları oradan çıkarmak ve sonra Gazze'yi temizlemek için elimden geleni yapardım.”/aydınlık