Bakanlığın hazırladığı “Özel Program ve Proje Uygulayan Eğitim Kurumları Yönetmeliği”ne göre açılacak proje okulları ya özel program ya da özel proje uygulayacak. Bu okullar doğrudan bakanlık tarafından veya çeşitli kurum ya da kuruluşlarla yapılan protokollerle açılabilecek. Artık proje okul olabilmenin kriterleri de daha zorlu hale gelecek. Bakanlık tarafında belirlenen 5 kriterden en az birini sağlamak zorunda olan proje okul “Okul Gelişim Modelini” uygulayacak.

Proje okul kapsamına alınan kurumlar, eğitimde kalitenin devamlılığı için Bakanlık tarafından sürekli izlenerek, değerlendirilecek ve istenen koşulları sağlayamamaları halinde Bakan onayı ile kapsamdan çıkarılacak.

Eskiden olduğu gibi yine bir ‘hami’sinin bulunması zorunluluğu bulunan özel program uygulayan okulların sayısı azalacak. Bu okullara öğrenci seçimi ve eğitim öğretim süreçleri diğer proje okullarından farklı olacak. Özel proje uygulayan okullarda sınıflarda öğrenci sayısı 30 iken, özel programlı okullarda; bir şubeye en fazla 24 öğrenci alınacak ve tüm öğrenciler için yatılılık esas olacak. Özel program uygulayan okullardaki öğrencilerin, öğrenim süresi boyunca toplam en az iki hafta okul dışı öğrenme etkinliğine katılması sağlanacak.

Ortaöğretim Genel Müdürlüğüne bağlı okullardaki Özel program uygulayan liselere başvuracak öğrenciler, merkezi sınavda Türkiye genelinde yüzde 1’lik başarı diliminden alınacak. Ayrıca bu öğrencilerden okul veya Bakanlıkça yapılacak özel sınavda başarılı olmaları istenecek. Meslek liseleri ve imam hatip liselerinde ise merkezi sınav sonuçlarına göre, ülke genelinde yüzdelik başarı dilimi ile okulda uygulanan özel program doğrultusunda, okul veya Bakanlıkça yapılacak özel sınav kriterleri ilgili genel müdürlükçe kılavuzda belirlenecek.

Özel program uygulayan okullarda, özel programa özgü derslerin her birinden yıl sonu puanı en az 70, diğer derslerin her birinin yıl sonu başarı puanı en az 50 olacak. Yıl sonu başarı puanlarının aritmetik ortalaması en az 70 olan öğrenciler doğrudan sınıf geçecek. Doğrudan sınıf geçemeyenler ile devamsızlık nedeniyle başarısız sayılan öğrenciler ise sınıf tekrar yapacak, sorumlu olarak sınıf geçemeyecek. Sınıf tekrarı hazırlık sınıfı hariç, orta öğrenim süresince en fazla bir defa yapılacak. Her öğrenci için öğrenci gelişim dosyası düzenlenecek. Uygulanan özel program alanı ile ilgili dersler için yazılı sınav yapılamayacak, süreç değerlendirme yaklaşımıyla dönem boyunca yapılan çalışmalar dikkate alınacak, proje ve performansa dayalı ölçme değerlendirme yapılacak.

Özel proje uygulayan okullarla ilgili, sınıf geçme, sınıf tekrarı, öğrencilerin nakil süreçleri gibi işlemler Ortaöğretim Kurumları Yönetmeliği’ne göre yapılacak. Sınıf geçmek için 2 dönem puanının aritmetik ortalamasının en az 50 veya birinci dönem puanı ne olursa olsun ikinci dönem puanının en az 70 olması istenecek. İşletmelerde beceri eğitimi görenlerin, beceri sınavı puanının en az 50, birinci ve ikinci dönem puanları ile beceri sınav puanının aritmetik ortalamasının en az 50 veya beceri sınav puanının 70 olması gerekecek.

Özel program uygulayan liselerin, hazırlık, 9 ve 10’uncu sınıflarının sonunda, özel program alan derslerinden uygulamalı Beceri Gelişimi Değerlendirme Sınavları (BGDS) yapılacak. Özel program alan derslerindeki genel yeterlilik düzeylerini belirlemek amacıyla hazırlık, 9, 10 ve 11’inci sınıf seviyelerindeki alan derslerini kapsayan uygulama ve beceri tabanlı Alan Yeterlilik Sınavı (AYS) 11’inci sınıfın sonunda olacak. Bu sınavdan, en az 70 puan alamayanlar başarısız sayılacak. Bu öğrencilerin, uygun okula nakil ve geçişi, il ya da ilçe öğrenci yerleştirme ve nakil komisyonunca taban puanı esas alınarak kontenjan şartı aranmaksızın velinin okul tercihi doğrultusunda yapılacak.

Öğrencilerden mezuniyete kadar; danışman öğretmen rehberliğinde ilgi duyduğu bir konu ile ilgili bilimsel araştırmalara yönelik bitirme tezi hazırlaması ve sunması gerekecek. Ayrıca öğrencinin en az 60 saat sosyal sorumluluk faaliyeti yapması ve en az 120 saat uzaktan veya yüz yüze eğitim modüllerinden sertifika alması istenecek. Bitirme tezi, bitirme projesi, makale yazımı, sosyal sorumluluk faaliyetleri, kulüp çalışmaları ve grup projeleri görevlerini 12’inci sınıfın birinci dönemi sonuna kadar başarıyla tamamlamayan öğrenciler, okula devam hakkını kaybedecek. Bu öğrencilerin uygun okula nakil ve geçişi de yine il ya da ilçe öğrenci yerleştirme ve nakil komisyonunca taban puanı esas alınarak kontenjan şartı aranmaksızın velinin okul tercihi de değerlendirilerek yapılacak.

Özel program uygulayan okullarda, diploma puanı; öğrencinin yıl sonu başarı puanlarının aritmetik ortalamasının yüzde 80’i, Beceri Gelişim Değerlendirme Sınav puanlarının aritmetik ortalamasının yüzde 10’u, Alan Yeterlilik Sınavı puanının yüzde 10’u alınarak belirlenecek. Hafızlık, spor ve müzik alanında eğitim veren bağımsız ortaokul/imam hatip ortaokulları ile bünyesinde ortaokul/imam hatip ortaokulu bulunan proje okullarının ortaokul/imam hatip ortaokulu kısmına, okul yönetimince, yazılı veya sözlü/uygulamalı sınav ile öğrenci seçimi yapılabilecek.

Ayrıca bu öğrenciler için üniversite ve vakıflarla Bakanlığın uygun görüşü alınarak iş birliği protokolleri yapılabilecek. Araştırma-geliştirme, proje eğitimi, ölçme-değerlendirme ve izleme sonucunda elde edilen verilere yönelik uygulama süreçleri ile eğitim öğretim faaliyetlerini daha nitelikli hâle getirmek amacıyla okul Ar-Ge birimi kurulacak.

1- ETKİLİ LİDERLİK VE ÖĞRETMEN GELİŞİMİ: Proje okulu olmak isteyenler kurumların etkili yönetim ve liderlik sürecine katkı sağlaması, öğretmen gelişimini desteklemesi, fiziksel altyapıyı iyileştirmesi ve kapsayıcı uygulamaları geliştirmesi gerekiyor.

2- ÖĞRENCİLERE FARKLI ALANLARDA GELİŞİM İMKANI: Okullara planlanan uygulama basamaklarına yönelik hedefler konulacak. Kurumun “Okul Özel Projesi” uygulayabilecek yeterlilikleri taşıması ve “Okul Gelişim Projesi” uygulamayı da taahhüt etmesi istenecek.

3- ÖZEL PROGRAM: Ulusal/uluslararası düzeyde özel program uygulayan veya proje geliştiren okul proje okul kapsamına alınabilecek.

4- SANAYİ VE STK’LARLA İŞBİRLİĞİ: Okulların kamu ve özel kuruluşlarla, organize sanayi, serbest ticaret veya teknoloji geliştirme bölgesi ile işletmeler, sivil toplum kuruluşları ile projeler yapması beklenecek.

5- MESLEK OKULLARINA FIRSAT: Bakanlığın belirlediği sektörel mükemmeliyet merkezi faaliyeti yürüten, mesleki ve teknik ortaöğretim kurumları da proje okulu olabilecek.

Eğitim kalitesini, veli katılımını artırmak. Etkili yönetim ve liderlik sağlamak. Öğretmen gelişimini desteklemek. Fiziksel altyapıyı iyileştirmek ve kapsayıcı uygulamalar geliştirmek. Bunun gibi çeşitli hedeflerle okulun genel başarısını güçlendirmeyi amaçlayan Okul Gelişim Projesi kapsamında olan projelerde; Bakanlıkça belirlenen okul iklimi, etkili öğrenme ortamı, etkili yönetim, mesleki gelişim, eğimde kapsayıcılık, bireyselleştirilmiş öğrenme desteği, rehberlik ve yönlendirme faaliyetleri, sosyal kültürel, bilimsel ve sportif etkinlikler uygulanacak.

Fiziki altyapı, donanım, yeterli insan kaynağı, akademik, mesleki ve sosyal faaliyetler bakımından diğer okullar arasından ön plana çıkan ve öğrencilerin çok yönlü gelişimine katkı sağlayan yenilikçi projelerdir. Okul özel projeleri, Bakanlık tarafından önerilen temalarda gerçekleştirileceği gibi okul tarafından belirlenen özgün temalarla da gerçekleştirilebilir.