Rasthaber - Hayatımıza girdiği günden bu yana herkesin aklına ‘mesleğimi elimden alır mı’ sorusunu getiren yapay zeka teknolojileri, bu kaygıları haklı çıkarma yolunda ilerliyor. Bilgisayar, yazılım mühendisliği ve matematik gibi bölümlerde okuyanlar yapay zekanın özellikle artan hesaplama ve kod yazma becerisi nedeniyle mesleklerinin geleceğinden endişe duyuyor. Öte yandan YKS sonrasındaki tercih eğilimleri de bu konuda önemli işaretler sunuyor. Çünkü 2023 yılında tercih edilme oranıyla zirveyi gören bu bölümler, 2024 yılında neredeyse yarı yarıya daha az tercih edildi. Alan uzmanları bu bölümlerdeki öğrencilerin ve adayların kendilerine ‘işsiz kalır mıyım’ sorusuyla geldiklerini ifade ederken Eğitim Uzmanı Salim Ünsal ise 2023 ve 2024 yıllarında düzenlenen YKS’nin ardından adayların bilgisayar, matematik ve yazılım mühendisliği alanlarına olan yönelimlerinin giderek azaldığına dikkat çekti.
İLGİ NEREDEYSE YARI YARIYA AZALDI
Eğitim Uzmanı Salim Ünsal, istatistiklerden yola çıkarak yaptığı analizleri şöyle anlattı:
“Bilgisayar ve yazılım mühendislikleri bölümlerine yönelim 2022 yılında dinamikti, 2023’te zirve yaptı ancak 2024’te bu bölümlere olan ilgi hızla düştü. Bilgisayar mühendisliğine, 2023’te 293 bin 943 tercih yapıldı, toplam 15 bin 12 öğrenci aldı. Bu bölüm 2024’te173 bin 580 kez tercih edildi. Yani adayların tercihlerinde yüzde 40,9’luk bir azalma söz konusu oldu. Mezunlarının bilgisayar mühendisliği alanında çalışma yapmaya açık olduğu bir başka bölüm olan matematik ise 2023’te 108 bin 452 kez tercih edilirken 2024’te bu rakam 59 bin 599’a düştü. Yani yaklaşık yüzde 45’lik azalma var. Yazılım mühendisliğinin 2023’teki kontenjanı 4 bin 859 iken çok rağbet gördüğü için 2024’te 5 bin 402’ye yükseltilmişti. Normalde kontenjanı artan bir bölümü tercih eden aday sayısının da artması beklenir. Fakat yazılım mühendisliği 2023’te 87 bin 57 tercih alırken 2024’te toplam tercih 49 bine düştü.
‘KENDİ BİNDİĞİMİZ DALI KESTİK’
Bilgisayar, yazılım mühendisliği ve matematik bölümlerinin popülaritesi pandemi döneminde insanların evde ‘dijitali’ daha yoğun kullanmasıyla artmaya başladı. O dönem yazılımcılar da çok fazla iş üretti. 2020’ye kadar yapay zeka çok da gündemimizde değildi. ChatGPT’nin de yaygınlaşmasıyla birlikte bu teknolojinin birtakım meslekler üzerinde tehditler oluşturmaya başlayacağı öne sürüldü. Yapay zeka, mühendislerin yaptığı bazı işleri üretebilecek şekilde çalışmaya da başladı. Bu alanda eğitim gören öğrenciler de ‘kendi bindiğimiz dalı kesiyoruz’ endişesine kapılmaya başladı.
YAPAY ZEKA BÖLÜMLERİNE TALEP PATLAMASI
Yazılım ve bilgisayar mühendisliği alanındaki öğrenciler gelecekte istihdam sorunu yaşayabilir. Bu nedenle bilgisayar, yazılım ve matematik gibi bölümlerden yavaş yavaş uzaklaşma eğilimindeler. Türkiye’deki üniversitelerde şu an ‘yapay zeka ve veri mühendisliği’, ‘yapay zeka ve makine öğrenmesi’ ile ‘yapay zeka mühendisliği’ şeklinde 3 temel dal var. Bu 3 temel dala 2023’te 351, 2024’te ise 878 kontenjan ayrıldı. Söz konusu alanlar 2023’te toplam 9 bin 89 tercih alırken 2024’te bir patlama yaşandı ve bu üç alana toplam 64 bin 712 tercih yapıldı.”
AYAKTA KALMAK İÇİN YAPAY ZEKA İŞ BİRLİĞİ
Hacettepe Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Bilgisayar Mühendisliği Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Tunca Doğan konuyla ilgili şunları söyledi:
“Yapay zekanın artan etkinliği nedeniyle gençler bize ‘işsiz kalır mıyım’ gibi endişelerle geliyorlar. Birçok meslek dalında gelişen teknolojiye uyamayanlar gelecekte elenebilir. Yapay zekanın nasıl çalıştığını anlamayan ve sadece temel düzeyde yazılım mühendisliği eğitimi alanlar önümüzdeki yıllarda birer birer kaybolabilir. Çünkü yapay zeka zaten temel düzeyde yazılım mühendisinin yaptığı işi gerçekleştirebiliyor. Hal böyle olunca firmalar mühendis sayısını azaltabilir. Yapay zekanın hızla geliştiği dünyada ayakta kalabilmek için alandaki gelişmeleri yakından takip etmeleri gerekiyor.
GELECEK SENARYOLARINA HAZIRLIK
Bilgisayar ve yazılım mühendisliği alanında okuyanların yapay zeka nedeniyle endişe duymasının bir nedeni de bu alanla ilgili daha fazla araştırma yapmaları. Kodlamanın yapay zeka tarafından daha kolay yapılmasının nedeni; kurallar silsilesinden oluşması. Yapay zeka bu kuralları kolayca öğreniyor, güzel şekilde uygulayabiliyor. İlgili bölümlerde okuyanlar gelişmek istiyorsa yakın gelecekte yapay zeka ve insanın ortaklaşa çalışıp hareket edecek olmasına hazırlanmalılar.
ÖĞRENCİLER ENDİŞE ETMEKTE HAKLILAR
Gazi Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi Öğretim Üyesi ve Yapay Zeka ve Dijital Dönüşüm Derneğinin Yönetim Kurulu Başkanı Doç. Dr. Şahin Gökçearslan ise şöyle konuştu:
Yazılımcının yeni rakibi: Yapay zekâ
“Şu an bu bölümlerde okuyanlar ve yeni mezunlar, ‘yazılım öğrenmeye pek de gerek yok zaten işin kod kısmını yapay zeka yazıyor’ diyorlar. Bu alanlardaki öğrencilerin yaratıcılık konusunda kendilerini geliştirmeleri gerekiyor. Çünkü yapay zeka bu işin 10’da 9’unu yapıyor. İşin 10’da 1’lik kısmı içinde daha kalifiye kişilerin çalışması beklenecek. Bu nedenle piyasa da gittikçe daralıyor, öğrenciler endişe etmekte haklılar.”