Cumhuriyet'ten Sertaç Eş'in haberine göre CHP Uşak
Milletvekili Özkan Yalım’ın çalışmasına göre, halkın “bozuk para” olarak
nitelendirdiği 1, 5, 10, 25 ve 50 kuruşlukların maliyetleri son dönemde
inanılmaz ölçüde yükseldi. Yalım, bozuk paralarda kullanılan madenlerin
maliyetlerini belirledi. Buna göre, madeni paralarda bakır, nikel ve çinko
madenleri kullanılıyor. Dövizdeki artışla birlikte madeni paraların maden
değerleri de yükseldi. Paralardaki maden değerlerinden yola çıkarak hesaplama
yapan Yalım, 1 kuruşun basımında 26 kuruşluk maden kullanıldığını saptadı. Yani
1 kuruş basmak için Merkez Bankası, 26 kuruşluk bakır ve nikel madeni alıyor.
5, 10, 25, 50 kuruşluklar ve 1 TL’lik madeni paralarda ise bakır ve nikele ek
olarak çinko da kullanılıyor. Hesaplamaya göre 5 kuruşun maden maliyeti 28
kuruşa, 10 kuruşun maliyeti 31 kuruşa, 25 kuruşun maliyeti 39 kuruşa ve 50
kuruşun maliyeti de 66 kuruşa yükselmiş durumda. 1 TL’nin maden maliyeti ise 79
kuruş olarak hesaplanmış.
Paralardaki maden değerlerinin yükselmesiyle piyasada bazı
madeni paralar bulunmuyor. Tüm araştırmalarına karşın 1 ve 5 kuruş bulmakta
zorlandıklarını dile getiren Yalım, şöyle konuştu: “Madeni paraları eritip
içindeki madenleri ayrıştırarak satmak kârlı hale geldi. Bu yüzden Merkez
Bankası hükümetin izlediği yanlış politikalar nedeniyle madeni para basımında
zarar ediyor. Madeni paraları toplayan hurdacılar da kâra geçiyor. Kuruşları
toplayıp erittikleri için piyasada yeterince kuruş bulunmuyor. Ayrıca maden
kendiliğinden para olmuyor. Bunun için kurulmuş Darphane var. Orada çalışanlar
var, harcanan enerji, personel ve diğer giderler var.”
İktidara yakın medya kanallarının sürekli diğer ülkelerde
yaşanan ekonomik zorlukları haber yaptığını, bununla Türkiye’deki kötü durumun
normalleştirilmeye çalışıldığını belirten Yalım, ülke tarihinde benzer bir
durumun daha önce tespit edilmediğini vurguladı.