Ulusal Nükleer Güvenlik İdaresi (NNSA) salı günü yaptığı açıklamada, tasarım ve geliştirme çalışmalarına başlanmasından 17 yıl sonra B61-12 nükleer savaş başlığı üzerindeki çalışmaların tamamlandığını duyurdu. 2008 yılında başlayan çalışma, B61-12’nin nükleer ve nükleer olmayan tüm bileşenlerinin yenilenmesi, yeniden kullanılması veya değiştirilmesi yoluyla B61'in hizmet ömrünü en az 20 uzatmayı amaçlıyordu.

9 MİLYAR DOLARLIK MALİYET

Geliştirilmiş savaş başlığının Son Üretim Birimi (LPU), 18 Aralık 2024’te, bombanın üretimine resmen başlanmasından üç yıl sonra tamamlandı. Ajansın Ekim 2024 tarihli bir raporunda toplam program maliyetinin yaklaşık 9 milyar dolar olduğu belirtilmişti. NNSA Yöneticisi Jill Hruby yaptığı açıklamada, “B61-12'nin programa uygun olarak tamamlanması, birkaç yıldır söylediğimiz şeyin en son örneğidir. NNSA, Savunma Bakanlığı ortaklarımızın ve caydırıcılık gereksinimlerimizin ihtiyaç duyduğu hızda ve ölçekte yetenekler sunuyor.” ifadelerini kullandı.

NNSA'da savunma programlarından sorumlu yönetici yardımcısı Marvin Adams da B61-12'nin modernizasyonunun tamamlanmasının NNSA'nın ABD Hava Kuvvetleri ve Savunma Bakanlığı ortaklarıyla işbirliğini yansıtmayı amaçladığını söyledi. Adams, “B61-12 üretimi ve teslimatı ile yaratılan ivme, diğer altı aktif silah modernizasyon programında ve önümüzdeki yıllarda aktif hale gelecek ek programlarda teslimata devam edecek.” diye ekledi.

HİROŞİMA’NIN 3 KATINDAN GÜÇLÜ

B61-12'ler, eski B61'lerin pahalı bir modernizasyondan geçmesiyle üretiliyor. B61-12 Ömür Uzatma Programı, daha yeni teknolojilerle güncellenirken eski B61-3, -4, -7 ve -10 varyantlarını birleştirdi. Bombalara eklenen kuyruk rotoru, manevra kanatçıkları, dönüş dengeleyici roketler ve GPS gibi özellikler sayesinde bomba önemli ölçüde geliştirildi. Bu, B61-12’yi hem son derece hassas hem de tahminen 15 mil kadar uçabilen bir bombaya dönüştürüyor. B61-12'nin maksimum gücü 50 kiloton. Bu, Hiroşima’ya atılan bombanın (15 kiloton) 3 katından güçlü. B61-12’nin savaş başlığının 0.3kt, 1.5kt, 10kt ve 50kt gibi seçenekleri olduğu biliniyor.

Popular Mechanics'e göre, “Geliştirilmiş hassasiyet, B61-12'nin güçlendirilmiş bir nükleer silah tesisini tek vuruşta devre dışı bırakma olasılığını oldukça artırıyor.”

İÇİMİZDEKİ NÜKLEER TEHLİKE

Nükleer silah kullanımının tartışıldığı bu dönemde, gözler NATO ve ABD üslerinde yer alan nükleer bombalarda. B61 bombası Adana’daki İncirlik Üssü’nde de yer alıyor. Avrupa’da toplamda 180 adet bulunan bu bombaların 50’si Türkiye’de saklanıyor.

Ukrayna Savaşı’yla birlikte Rusya ile Batı arasında nükleer gerilim giderek artıyor. Nükleer silahların kullanımıyla ilgili tartışmalarda ABD Avrupa Kuvvetleri Komutanı/NATO Avrupa Müttefik Yüksek Komutanı (SACEUR) olan Orgeneral Tod Walters’ın sözleri dikkat çekiyor. Walters, 27 Mart 2020 tarihinde ABD Senatosu’nda şu ifadeleri kullanmıştı: “Ben esnek mukabele içinde nükleer silahları ilk kullanan olmayı savunuyorum.”

Yapılan açıklamalar ve bombaların güçlendirilmesi Türkiye’yi nükleer bir savaşta hedef haline getiriyor.

YENİ BOMBA ÜRETİMİ

B61-12’nin Ömür Uzatma Programı’nın tamamlanmasıyla birlikte yeni hedef B61-13. NNSA, B61-12 silahını destekleyen üretim yeteneklerinin kullanılacağı B61-13 bomba üretimine başlanacağını açıkladı. Ajans, B61-13’ün ilk üretim birimini 2026 mali yılına kadar tamamlamayı hedefliyor. Ekim 2023'te ABD Savunma Bakanlığı, 2022 Nükleer Durum İncelemesi’nde, gelişen bir güvenlik ortamına yanıt olarak B61-13 nükleer bombası geliştirme arayışını duyurmuştu.

Yeni bomba (B61-13), Hiroşima'yı yok eden patlamadan yaklaşık 24 kat daha büyük etki yaratacak. B61-13, 360 kiloton olduğu tahmin edilen eski bombayla (B61-7) aynı verime sahip olacak.

Dünya Nükleer Birliği'ne göre Hiroşima'ya atılan bomba yaklaşık 15 kiloton TNT eşdeğerinde. Nagazaki'ye atılan bomba ise 25 kiloton TNT gücündeydi.

Uzay politikasından sorumlu ABD Savunma Bakan Yardımcısı John Plumb, Kasım 2023’te yaptığı açıklamada, “B61-13, son derece dinamik bir güvenlik ortamının zorluklarını yönetmek için makul bir adımı temsil ediyor. Bize ilave esneklik sağlamakla birlikte, B61-13'ün üretimi nükleer stoklarımızdaki toplam silah sayısını artırmayacaktır.” demişti.

‘Depreme yol açar’

Emekli Hava Pilot Tümgeneral Beyazıt Karataş, geçen yıl Aydınlık’a yaptığı açıklamalarda, İncirlik Üssü’ndeki nükleer tehlikeye dikkat çekmişti.

Bu bombaların 3,5-4 büyüklüğünde depreme yol açabildiğini aktaran Karataş, “B61-3/4 denilen ve uçaktan atılan bombalar, yüzeyde patlıyor. B61-12 ise paraşütlü bombalardır. Barometrik olarak ayarlanıyor tapası, paraşütü açılıyor ve yüzeyden 250-300 metre yukarıda patlıyor.” ifadelerini kullanmıştı.

BOMBALARIN KULLANIMI ABD’NİN ELİNDE

Karataş ayrıca bu bombalara el konulsa bile kullanılamayacağına dikkat çekerek şunları söylemişti:

“‘Bu bombalara el koyuyoruz’ dediğimiz zaman da bunları kullanamayız. Çünkü nükleer bombalar hazır olarak beklemez. Metal yığını olarak durur. O bombaların kurulması, atışa hazır hale getirilmesi için özel bir işlem yapılması gerekir. O işlem de kendi uzman ekibi tarafından yapılır. Bu işte Türkiye’nin en ufak bir dahli de yok, kontrolü de yok. Zaten bu bombalara el koyup, uzman bir ekiple kullanılabilir hale getirseniz bile, bu sefer de bombaları uçaktan atamazsınız. Çünkü uçakların yazılımlarını da değiştirmeniz gerekir.”/aydınlık