Ateşkesin dayatılmasından ve Siyonist rejimin İran'la
savaşta yenilmesinden birkaç gün sonra, İbrani ve Batı çevreleri bu rejime
özellikle ekonomik düzeyde verilen zararın boyutunu inceliyor ve İsrail'in
İran'la savaşa girerek krizini derinleştirdiğini vurguluyor.
Bu bağlamda, İtalyan internet sitesi Virgilio, "Hamas ve İran'a karşı savaş; İsrail ve Netanyahu için ağır maliyetler" başlıklı bir yazısında şu açıklamalarda bulundu: ‘Çatışma yoğunlaştıkça, özellikle ekonomik hasarın ilk tahminlerinin yayınlanması ve İsrail'de ciddi bir ekonomik kriz olduğuna dair çok sayıda uyarının ardından, bu savaşların İsrail için gerçek maliyetleri hakkında sorular ortaya çıkıyor.’
Bu bağlamda, ABD gazetelerinden Wall Street Journal'ın bir
raporu da İsrail'in İran'a karşı başlattığı savaşın günlük maliyetinin yüz
milyonlarca dolar olduğunu gösterdi. İsrail gazetesi The Times ise, bu rejimin
savunma örgütlerinin İran füzelerine karşı koymada harcadığı ağır maliyete
değindi ve İsrail'in savunma sistemlerinin İran füzelerine karşı
başarısızlığına değinerek şunları vurguladı: ‘Bir füzeyi engellemek, füzenin
kendisinin fiyatının en az 10 katına mal oluyor.
İsrail İç Güvenlik Çalışmaları Enstitüsü'nde araştırmacı
olan Jalizva Kalsky bu konuda şunları söyledi: ‘Davut Sapanı sisteminin bir
füzeyi engellemek için kullanılması yaklaşık 700 bin dolara mal olurken, Arrow
2 sistemiyle bir füzeyi engellemenin maliyeti 3 milyon dolar ve Arrow 3
sistemiyle engellemenin maliyeti ise 4 milyon dolar. Resmi İsrail verilerine
göre, İran bu savaşta 400'den fazla füze ateşledi ve bunlara İsrail savunma
sistemleriyle karşılık vermenin maliyeti çok yüksekti.
Askeri harcamalar savunma harcamalarının ötesindedir ve bunlar
İsrail Hava Kuvvetleri için önemli altyapı ve operasyonel maliyetleri de
kapsamaktadır. Bunlara F-35 savaş uçakları ve hassas güdümlü bombaların
kullanımı da dahildir. Bu maliyetler İsrail'e saatte on binlerce dolara mal
olmuştur ve İsrail bu maliyeti hiç bir savaşta yaşamamıştır.
Bununla birlikte, İran füze saldırıları nedeniyle ciddi
şekilde hasar gören sivil altyapının yeniden inşasının maliyetini de hesaba
katmalıyız. Resmi İsrail kaynaklarına göre, yüzlerce bina yıkıldı ve binlerce
insan yerinden edildi.’
İtalya’nın resmi haber ajansı şu açıklamalarda bulundu: ‘İran
ile savaşın İsrail için şaşırtıcı maliyetlerine bu rejimin Gazze savaşında yaşadığı
maliyetler de eklenmiştir ve değerlendirmeler, İsrail'in Gazze'deki askeri
harcamalarının 2024 yılı sonuna kadar 67 milyar doları aşacağını gösteriyor ve
bu rakam, üretim zincirlerindeki kesintiler hesaba katılmadan, savaş ve destek
maliyetleri ve ekonomik sonuçlarla ilgili rakamdır.’
İbrani ve Batılı kaynaklar, Siyonist rejimin İran ile
savaşıyla ilgili olarak, İsrail'in bu
savaşta günde en az 735 milyon dolar harcadığını, bunun 300 milyon dolarının
savaş uçakları ve silahlar için yakıta, 200 milyon dolarının da İran füzelerine
karşı harcamaya harcandığını bildirdi.
SciencesPo Araştırmalar Enstitüsü'ndeki Akdeniz Gözlemevi'nin
Bilim Koordinatörü Francesco Angeloni, el-Arabi el-Cedid’e verdiği röportajda
şunları söyledi: ‘İsrail'in İran'a karşı savaşı, Orta Doğu'daki daha geniş
jeopolitik ve ekonomik denge için önemli bir andı ve İsrail ciddi ve devam eden
ekonomik baskı altındadır, çünkü Gazze'de yaklaşık iki yıldır devam eden
sürekli askeri saldırılar İsrail'in kaynaklarını ciddi şekilde tüketmektedir.
İran ile savaş, İsrail'e ekonomik olarak da ciddi bir darbe indirdi ve bu rejime savaşın ilk iki gününde 1,5 milyar dolardan fazla maliyet çıkardı. Bu bozulma, ekonomik göstergelere açıkça yansıdı ve bu rejimin GSYİH büyümesindeki keskin düşüşe ek olarak, İsrail'in kamu harcamaları %88 oranında artarak bu rejimin mali dengesizliğini daha da kötüleştirdi.
İsrail'in güney ve kuzey bölgeleri de özellikle emek ve
işgücü sektöründe en ciddi ekonomik gerilemelerini yaşıyor ve lojistik ve deniz
ticareti sektörleri de ciddi şekilde etkilendi. Kızıldeniz ve Babülmendep Boğazı'ndaki
devam eden gerginlikler, bu rejime giden birçok İsrail nakliye şirketini ve
gemisini rotasını Ümit Burnu'nun etrafına döndürmeye zorladı ve tek bir günde
tamamlanabilen deniz yolculuğu 10 ila 14 güne çıktı ve bu, konteyner taşıma
maliyetinin 1.975 dolardan 2.300 doların üzerine çıktığı anlamına geliyor, aynı
zamanda İsrail limanlarına uğrayan gemiler için savaş riski sigorta primleri de
arttı.
İsrail'deki kötüleşen ekonomik ve iç durum ve bu rejimin
zaten mücadele ettiği siyasi ve sosyal sektörlerin kutuplaşması, iç krizini
derinleştiriyor. Yaşam maliyetinin artan baskıları, İsrail Başbakanı Binyamin
Netanyahu'nun liderliği ve iç güvenliğe yönelik artan sorunlarla zaten zor
zamanlar geçiren bir toplumda halkın memnuniyetsizliğini artırıyor.
Bu gelişmeler, İsrail'in uluslararası alanda istikrarlı ve
güvenilir bir ekonomik ortak olarak konumunu daha da zayıflatabilir ve bu
rejimin altyapısının jeopolitik belirsizliği ve kırılganlığı, dünyadaki
stratejik konumunu da ciddi şekilde sorgulattı.’
Öte yandan, Siyonist rejim medyasının İran'ın bu rejime
yönelik saldırılarıyla ilgili hasar ve can kayıplarının istatistiklerini
gizlemek için uyguladığı ağır sansür varken, yukarıda adı geçen medya
kuruluşları bu konuda gerçek istatistikler yayınlayamıyor ve son birkaç gündür
ve İran’ın Siyonist düşmana yenilgi yaşatmasıyla birlikte, İbrani medyası,
İran'ın operasyonları sonucunda İsrail ekonomisine verilen zarar hakkında damla
damla bilgi veriyor.
Siyonist rejimin son günlerde yayınladığı ekonomik raporlar, İran ile 12 günlük savaşın İsrail ekonomisine, askeri maliyetler, İran füze saldırılarından kaynaklanan hasarlar, işletmelere ve bireylere yönelik tazminat ve yeniden inşa maliyetleri dâhil olmak üzere yaklaşık 12 milyar dolarlık doğrudan kayba neden olduğunu gösterdi.
İsrail ekonomi çevrelerinin tahminlerine göre, dolaylı
kayıplar ve iç cephedeki tazminatlar da hesaba katılırsa, bu maliyet 20 milyar
doların üzerine çıkacak. İbrani gazetelerinden Yedioth Ahronoth, savaşın kabine
hazinesine diğer maliyetlere ek olarak yaklaşık 7 milyar dolara mal olduğunu
bildirdi.
Siyonist rejimin finans piyasaları da, özellikle bu rejimin
toplam ihracatının yaklaşık %8'ini oluşturan İsrail borsasına yapılan saldırı
olmak üzere, İran'ın şiddetli füze saldırılarının gölgesinde ciddi şekilde
zarar gördü.
Hisse senetlerine gelen darbe, işgal altındaki Filistin'deki
yatırımcılar arasında paniğe neden oldu, hisse senetlerinde büyük bir satışa ve
piyasanın düşüş eğiliminin hızlanmasına yol açtı ve bu da İsrail'in ekonomik
istikrarını tehlikeye attı. İbrani medyası ayrıca, İran'ın Weizmann Enstitüsü
ve Hayfa rafinerisine yönelik füze saldırıları sonucu oluşan milyar dolarlık
kapsamlı kayıplarına değindi ve İran füze saldırılarının İsrail'e verdiği
zararın boyutunun giderek belirginleştiğini vurguladı.