HAMAS’ın İsmail Heniyye’den sonraki Siyasi Büro Başkanı
Yahya Sinvar’ın HAMAS komutanlarıyla kurguladığı Aksa Tufanı Operasyonu 1 yılı
geride bıraktı. Aksa Tufanı dünyadaki dengeleri değiştiren bir operasyon oldu.
Vurulmaz denilen İsrail vuruldu, direnemez denilen HAMAS direndi, dünya
kamuoyunun birinci meselesi Filistin haline geldi. Hiçbir zaman Filistin
direnişi dünya kamuoyunda bu kadar savunulmamıştı.
Bir yılın sonunda itiraflarda ardı ardına geldi. Batı
basınında çıkan makaleler HAMAS’ın gücünü, İsrail’in yetersizliklerini ortaya
koydu. Washington Post, Foreign Policy gibi önde gelen Amerikan yayınları,
İsrail’in hala hedefe ulaşamadığını yazıyor.
‘SİNVAR HAPİSHANEDE TAKTİKTLERİ ÖĞRENDİ’
Washington Post’ta 5 Ekim günü yayınlanan “Hamas kendi
hayatta kalmasını sağlamak için bir yeraltı savaş makinesi inşa etti” başlıklı
yazıda özellikle İsrailli yetkililerin birçok itirafı mevcut. Joby Warrick ve
Loveday Morris’in birçok yetkiliyle görüşerek yazdığı haberde Yahya Sinvar’ın
kurguladığı taktiklere vurgu yapılıyor.
Bazı yetkililere göre Sinvar, hapishanede geçirdiği yıllar
boyunca İsrail taktiklerini öğrendi, 7 Ekim saldırılarından bir yıl sonra
hayatta kalmakla kalmadı, grubun yeniden ortaya çıkması için zemin hazırlamaya
başladı.
TÜNELLER HAMAS’I HAYATTA TUTUYOR
WP’ye konuşan yetkili ve uzman isimler Sinvar’ın Haması,
kendi mühimmatını yapabilen, dışarıdan onay ve hatta bilgi almadan operasyonlar
gerçekleştirebilen ve ardından savaşçılarının ayrıntılı bir yeraltı
labirentinin içinde kaybolmasına izin veren bir savaş makinesini
mükemmelleştirmek için yıllarını harcadığını belirtti. HAMAS'ın tünelleri onun
en büyük mühendislik başarısı ve Sinvar'a göre hayatta kalmasının anahtarı
olarak vurgulanıyor.
WP’ye göre tahminen 5 bin 700 tünel kuyusunun çoğu İsrail
bombalarıyla yok edildi ama HAMAS savaşmaya devam ediyor. Haberde şu ifadelere
yer verildi: “HAMAS’ın geçen yıl ortaya çıkan yetenekleri ve taktikleri, 7 Ekim
2023'ten önce Hamas hakkında var olan geleneksel düşünceye defalarca meydan
okudu. Ayrıca örgütün Gazze'de ya da başka bir yerde kendini yeniden
yapılandırma kabiliyetine dair yeni endişeler doğurdu.”
Biden yönetiminin ilk üç yılında Orta Doğu'dan sorumlu
savunma bakan yardımcısı olan Dana Stroul, "Kimse tünellerin ne kadar
kapsamlı olduğunu ya da bu kadar çok farklı türde tünel olduğunu anlamadı"
dedi ve böyle bir yerde savaşmanın çok zor olduğunun altını çizdi.
TEL AVİV’DEN TÜRKİYE’YE KADAR
En azından yüz milyonlarca dolara mal olan HAMAS’ın tünel
sisteminin 7 Ekim'e kadar 300 milden fazla, New York metrosundan daha uzun ya
da Tel Aviv'den Türkiye'nin güneyine kadar olan mesafe kadar uzandığı
belirtiliyor. Bu tünellerin aynı zamanda bir imalathane de olduğu ifade edildi.
İsrail ordu yetkilileri keşfettikleri silah imalatı yapılan yerleri
inceledikten sonra Hamas'ın silahlarının yüzde 80'inin Gazze'de, grubun kendisi
tarafından üretildiği sonucuna vardı.
İSRAİLLİ GENERAL: ŞAPKA ÇIKARIYORUM
İsrailli komutan Tümgeneral Dan Goldfus Ağustos ayında
İbranice yayın yapan Israel Hayom gazetesine verdiği demeçte "Tünel
şaftları, taktik tüneller, stratejik tüneller hakkındaki tüm tanımlarımız -
bunların hiçbiri orada geçerli değil." dedi. Goldfus tünellerle ilgili
şaşkınlığını şöyle belirtti: "Üst düzey yetkililerin yerleşkelerine
ulaştık ve bu altyapıyı inceledik... bu güç merkezini, önemi gözlerimizin
önünde yavaş yavaş ortaya çıktı. Ve ben bunu anladığımda - ne diyebilirim ki,
şapka çıkarıyorum."
‘GÖNÜLLÜ SIKINTISI YOK’
Üst düzey bir Arap istihbarat yetkilisi HAMAS için
"Genç gönüllü sıkıntısı yok" dedi. WP’ye konuşan yetkili bu gençlerin
HAMAS’ın kayıplarını telafi etmesine yardımcı olabileceklerini belirtti. Arap
yetkili, "Bunlar ailelerini kaybetmiş insanlar ve tek bir amaçları var:
intikam." ifadelerini kullandı.
Bu yorum WP’ye göre hâlâ mücadele veren HAMAS'ın, yeni
üyelerinin enerjisini daha kolay kullanabileceği yeni bir çatışma aşamasına
geçtiğini gösteriyor.
‘HAMAS HALA BÜYÜK ÖLÇEKLİ OPERASYON YAPABİLİR’
Atlantik Konseyi’de kıdemli araştırmacı olan Aleks Plitsas ,
İsrail Savunma Bakanı Yoav Gallant’ın “HAMAS savaşçılarının yüzde 60’ını
öldürdük ya da yaraladık” açıklamalarına rağmen İsrail’in hedeflerinden uzak
olduğunu belirtti. Atlantik Konseyi’nin 4 Ekim’de uzmanları tarafından
yayımlanan makalede yazan Pitlats şu değerlendirmede bulundu:
“Savaşçılarının yüzde 40'ı savaş alanında kalan HAMAS,
gelecekte büyük ölçekli bir terör saldırısı gerçekleştirme kabiliyetine hala
sahip. Bu nedenle İsrail'in HAMAS daha da zayıflayana kadar savaşı sona
erdirmeyi kabul edeceği şüphelidir.
"İsrail Gazze Şehri, Han Yunus ve Refah'ı temizleyerek
büyük muharebe operasyonlarını büyük ölçüde tamamladı. Bu da HAMAS
savaşçılarının neredeyse yarısının ya sivil halkın arasına karıştığı ya da
Gazze'nin dört bir yanına dağılmış binaların ve örümcek ağı gibi tünellerin
arasında saklanmaya devam ettiği anlamına geliyor.”/aydınlık