Dün Bağdat'ta düzenlenen Arap Birliği zirvesi, son açıklamasında; "ülkeleri ve uluslararası ve bölgesel finans kuruluşlarını Gazze yeniden inşa planını desteklemek için derhal finansal destek sağlamaya" çağırdığını duyurdu.

Irak Başbakanı: Gazze ve Lübnan için Arap fonuna 20 milyon dolarlık katkıda bulunacağız

Irak Başbakanı Muhammed Şia el Sudani, İsrail'in Gazze'deki kıyımlarının hakim başlık olduğu 34. Arap Zirvesi'ndeki açılış konuşmasında, "Bu soykırım Gazze'de tarihteki tüm çatışmalarda eşi benzeri olmayan bir çirkinlik seviyesine ulaştı" dedi.

Sudani, Irak'ın "yeniden inşa çabalarını desteklemek için bir Arap fonu" oluşturulmasını desteklediğini ve Irak'ın fona 20 milyon dolar, İsrail ile çatışma içinde olan Lübnan'a da 20 milyon dolar katkıda bulunacağını ekledi.

Irak Başbakanı, Bağdat'ın "Filistinlilerin zorla yerinden edilmesini" reddettiğini ve "Gazze'deki katliamların, Batı Şeria'ya ve işgal altındaki topraklara yönelik saldırıların" sona erdirilmesini istediğini vurguladı.

"Gazze'yi kurtarmak ve UNRWA'yı yeniden etkinleştirmek için ciddi ve sorumlu Arap eylemleri çağrısında bulunduk ve bulunmaya devam ediyoruz" diyen Sudani, Filistin yardımları için BM organına atıfta bulundu.

Irak başkentinde yapılan görüşmeler, Trump'ın Orta Doğu turunu tamamlamasından bir gün sonra gerçekleşti ve ateşkes ve Gazze'ye yardım ulaştırılmasının yenilenmesi umutlarını tetikledi.

BM lideri ve İspanya Başbakanı da katıldı: 'Gazze'de insani kriz sona ermeli'

Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres ve İsrail'in Gazze'deki katliamlarını sert bir şekilde eleştiren İspanya Başbakanı Pedro Sanchez de zirveye konuk oldu.

Guterres, "Şimdi kalıcı bir ateşkese, rehinelerin koşulsuz serbest bırakılmasına ve ablukanın hemen sona ermesi için insani yardımın serbest akışına ihtiyacımız var" dedi.

İspanya Başbakanı Sanchez de, Gazze'deki insani krizin "derhal ve gecikmeden" sona ermesi gerektiğini vurguladı.

Sanchez, "Filistin ve İspanya, Birleşmiş Milletler'e sunulacak yeni bir taslak üzerinde çalışıyorlar. Burada İsrail'den Gazze'ye uygulanan haksız insani ablukayı sona erdirmesini ve Gazze'ye koşulsuz yardım ulaştırılmasına izin vermesini talep ediyoruz" dedi.

İspanya lideri, ayrıca "İsrail'e, uluslararası hukuk kapsamında mevcut tüm araçlarla Gazze'de yaşanan katliamı sona erdirmesi için daha fazla baskı yapılması gerektiğini" belirtti.

Sanchez, "Ve burada, İspanya'nın, İsrail'in Gazze'ye yardım ulaştırma konusundaki uyumunu incelemek üzere Uluslararası Ceza Mahkemesi için Genel Kurul'a bir teklif sunacağını duyurmak istiyorum" diye ekledi. 

İsrail'in artan saldırıları, Trump'ın Gazze planı ve Arap liderlerin alternatif girişimi

İsrail, Mart ayında Hamas ile Ocak ayında varılan ateşkesi sona erdirmişti. Gazze genelinde ölümcül saldırıları yenileyen İsrail, ayrıca bölgede yiyecek ve diğer temel ihtiyaç maddelerinin abluka altına alınması talimatını verdi. Son günlerde İsrail, on binlerce Filistinlinin açlığa zorlanmasıyla saldırılarını daha da yoğunlaştırdı.

Arap Birliği zirvesinin hazırlık toplantısında Irak Dışişleri Bakanı Fuad Hüseyin, Mart ayında Kahire'de yaptıkları toplantıda, Trump'ın bölgeyi ele geçirme önerisine alternatif olarak Gazze'nin yeniden inşasını desteklemek için alınan kararları onaylamaya çalışacaklarını kaydetmişti.

Geçtiğimiz perşembe günü Katar'a yaptığı ziyarette Trump, ABD'nin Gazze'yi "almasını" ve "özgürlük bölgesi" haline getirmesini istediğini yineledi. ABD Başkanı, bu yılın başlarında, ABD'nin Gazze'yi "Orta Doğu'nun Rivierası" haline getireceğini ilan ederek bir kargaşaya yol açmış ve Arap liderleri Kahire'deki bir zirvede bölgeyi yeniden inşa etmek için bir plan yapmaya yöneltmişti.

Arap liderlerin Gazze planı, 2,4 milyon sakinini yerinden etmeden Filistin bölgesini yeniden inşa etmeyi öneriyor.

Suriye'deki durum da görüşüldü

Gazze'nin yanı sıra Arap yetkililer, altı ay önce Beşar Esad'ın devrilerek HTŞ örgütünün iktidara geldiği Suriye'yi de görüştüler.

Bu haftanın başlarında, Trump Riyad'da, geçen Aralık ayında Esad'ı deviren saldırıya öncülük eden Heyet Tahrir'uş Şam (HTŞ) lideri Suriye'nin geçici devlet başkanı Ahmed Şara ile görüştü.

Trump, görüşmeden önce ayrıca, Şam'daki hükümete büyük bir destek olarak ABD'nin Suriye'ye uyguladığı yaptırımların kaldırılacağını duyurdu.

2003'teki ABD öncülüğündeki işgalin ardından El Kaide'ye üye olduğu için yıllarca Irak'ta hapis yatan Şara, birkaç güçlü Iraklı politikacının ziyaretine karşı çıkmasının ardından Bağdat zirvesini kaçırdı. Şam'ı Suriye Dışişleri Bakanı Esad el Şaybani temsil etti.

Zirve ABD-İran görüşmeleri sürerken yapıldı

Dünkü zirve ayrıca İran'ın ABD ile devam eden nükleer program görüşmelerinin ortasında gerçekleşti. Trump, İsrail'in İran'a yönelik askeri saldırı olasılığını gidermek için İran'la diplomasi yürütüyor. Bölgedeki birçok lider bu girişimi destekliyor.

Geçtiğimiz perşembe günü Trump, İran'la anlaşmanın "yaklaştığını" söyledi, ancak önceki gün, "İran hızlı hareket etmezse kötü bir şey olacağı" konusunda uyardı.

Irak, on yıllardır süren yıkıcı çatışma ve kargaşadan sonra yakın zamanda görece normale döndü. Irak liderleri zirveyi "istikrar imajı yansıtmak için bir fırsat" olarak görüyordu.