1- Vasiyet eden, humus ve ona ait
borçlarını belirtmelidir.
2- Vasiyet eden, zekât ve ona ait
olan borçlarını belirtmelidir.
3- Vasiyet eden, üzerinde halkın
emanetleri varsa, belirtmelidir.
4- Vasiyet eden, kendisine hac
farz olmuş ve gitmemiş ise ne yapılması gerektiğini belirtmelidir.
5- Vasiyet eden, başkalarına şahsî
borçları varsa, miktarını ve kimlere olduğunu açıkça belirtmelidir.
6- Vasiyet eden, kazaya kalan
namaz ve orucunun durumunu açıkça belirtmelidir.
7- Vasiyet eden, kendisine
kılınacak vahşet namazlarının miktarını açıkça belirtmelidir.
8- Vasiyet eden, kazaya kalmış
âyât namazlarının durumunu açıkça belirtmelidir.1
“Allah’ın fazlına olan ümitle
kalbim mutmain ve ruhum şâd olarak, siz kardeşlerin hayır dualarınıza ihtiyacım
olduğu halde, huzurunuzdan ayrılıp ebedî yerime göç etmekteyim.”2
Vasiyet etmek, insanın sadece malî
konulara açıklık getirmesi niteliğinde olmamalıdır. Her konuda Kur’ân’dan ilham
aldığımız gibi, vasiyet konusunda da Kur’ân’dan ilham almalıyız. Hz. Yakup
(a.s) ölüm kendisine yaklaştığı zaman oğullarını bir araya toplayıp “Siz benden
sonra neye tapacaksınız?” diye sordu. Anlıyoruz ki, salih kullar ölüm anında
bile zürriyetlerinin ıslahını ve neye itaat edeceklerini düşünmekteler. Hz. Ali
(a.s) de yaralandığı zaman, çocuklarına takvalı ve adaletli olmalarını vasiyet
etmiştir. Vasiyet edenin, vasiyetnamesinin satırları arasında takva, iman, hak,
adalet, insaf, ahlâk, beşerî haklar ve benzeri bilgece öğütler de bulunmalıdır.
“Birinize ölüm
geldiği zaman, eğer bir mal bırakıyorsa, ana, baba, yakınlara, uygun bir tarzda
vasiyet etmesi, takva sahiplerine bir hak olarak size de yazıldı. Vasiyeti
işittikten sonra değiştiren olursa, günahı değiştirenin üzerinedir.”3
--------------------------------------------
1- Tevzihu’l-Mesail, Vasiyet
Hükümleri.
2- İmam Humeynî’nin vasiyetinden
bir bölüm.
3- Bakara, 180.