Olası Büyük Marmara Depremi’nin büyük hasara neden olması beklenen
İstanbul’da düzensiz yapılaşmaya ilişkin en çarpıcı bilgilerin 1/100.000
Ölçekli İstanbul Çevre Düzeni Planı Raporu’nda tüm çıplaklığı ile gözler önüne
serildiği kaydedildi.
Milliyet gazetesinden Mert İnan'ın haberine göre İstanbul'daki yapılaşma
baskısıyla zaman içinde adeta delik deşik edilen planda, imara açılmaması
gerektiği belirtilen riskli alanlar ise raporda tek tek sıralanıyor.
“Doğal Eşikler Üzerinde Yapılaşmış Mevcut ve Düzensiz Konut Alanları”
olarak tanımlanan yapı stoğunun, orman alanları (2b), su havzaları, dere
yatakları, tarım alanları gibi alanlar üzerinde yapılaştığı, jeolojik açıdan
yerleşmeye uygun olmayan bu alanların risk taşıdığı ayrıca, yüksek eğimli ve
heyelana açık olduğu tespitleri de aktarılıyor.
'Su Havzaları ve Dere Yatakları Üzerinde Yapılaşmış Konut Alanları'
başlıklı kısımda, “İstanbul’da doğal kaynaklar olarak büyük önem taşıyan 7 adet
su havzasının; Terkos, Büyükçekmece, Küçükçekmece, Alibeyköy, Sazlıdere, Elmalı
ve Ömerli olduğunun altı çizilirken, bu alanların üzerinde 8 bin 829 hektarlık
düzensiz yapılaşmış konut alanları bulunduğu belirtilirken, “Bu yapılaşmanın 4
bin 444 hektarı alanı Anadolu Yakası’nda Elmalı ve Ömerli Havzaları’nda; 4 bin
386 hektarı ise Avrupa Yakası’ndaki 6 adet su havzasında yer almaktadır. Darlık
Barajı’nda düzensiz yapılaşma bulunmamaktadır” deniliyor.
'Yerleşime Uygun Olmayan Alanlardaki Konut Alanları' başlıklı kısımda
İstanbul’da jeolojik açıdan yerleşmeye uygun olmayan alanlara dikkat
çekilirken, bu alanların heyelan alanları, kumullar, erozyon alanları, eğimli
alanlar, dolgu alanları olduğu aktarılıyor. Kent genelinde jeolojik açıdan riskli
olduğu belirtilen bölgelerdeki konut alanlarının toplam 15 milyon 979 hektar
olduğu vurgulanırken, söz konusu yapıların İstanbul’daki toplam konut alanları
içinde yüzde 20.4’lük bir paya sahip olduğu belirtiliyor.
Riski bölgeler
Anadolu Yakası’nda Beykoz ve Kadıköy, jeolojik açıdan yerleşime uygun
olmayan yapılaşmanın yoğun olduğu iki ilçe olarak tespit edilirken, raporda şu
saptamalar yer alıyor:
“Avrupa Yakası’nda Büyükçekmece İlçesi’nde 3 bin 19 hektar ile en geniş
alanları kapsamaktadır. Jeolojik risk taşıyan alanlar üzerinde yer alan ve
yüksek yapılaşma yoğunluğuna sahip Pendik, Bakırköy, Küçükçekmece, Güngören ve
Avcılar İlçelerinde de yüksek oranda bu nitelikte konut alanları bulunmaktadır.
Yapım koşulları da dikkate alındığında, bu alanlar yaşamsal risk açısından en
sorunlu alanları oluşturmaktadır.”
Ormanlar yapılaşma baskısı altında
Raporda orman alanları üzerinde yapılaşmış konut alanlarının çoğunluğu
Avrupa Yakası’ndaki orman alanları içinde yer aldığının altı çizilerek şu
ifadelere yer verilmiş:
“İlçe bazında değerlendirme yapıldığında alansal büyüklük olarak en fazla
yapılaşmanın Anadolu Yakası’nda Beykoz (589 hektar) ve Ümraniye’dir. Avrupa
Yakası’nda ise Esenler’de, olduğu görülmektedir. Orman alanları üzerinde
düzensiz yapılaşmış konut alanları, orman alanlarına yerleşmiş konut alanları
içinde yüzde 16’lık bir oranı oluşturmaktadır."