Tahran-Riyad Anlaşmasına Yemenliler Nasıl Bakıyor?

GİRİŞ: 15.03.2023 16:03      GÜNCELLEME: 15.03.2023 16:03
Rasthaber -  Çin'in ev sahipliğinde yapılan yoğun görüşmeler sonucu İran ve Suudi Arabistan, 7 yıl aradan sonra ikili ilişkileri normalleştirmek için anlaştı.

10 Mart’ta Pekin'de yapılan görüşmelerin ardından İran Yüksek Ulusal Güvenlik Konseyi Sekreteri Ali Şemhani, Suudi Arabistan Ulusal Güvenlik Danışmanı Musaid bin Muhammed el-Aiban ve Çin Dışişleri Komisyonu Ofisi Direktörü ve Çin Merkez Komitesi Siyasi Büro Üyesi Wang Yi üçlü bildiriye imza attı.

Taraflar, iki ay içinde elçilik ve misyonlarını yeniden açma ile güvenlik ve ekonomik iş birliği anlaşmalarını uygulamada mutabakata vardı.

Bu anlaşma, Siyonistler ve Amerikalıları rahatsız etti ve İran ile Suudi Arabistan arasında diplomatik ilişkilerin 7 yıl aradan sonra yeniden başlatılmasını, "(Bu) İran için siyasi bir başarı, İsrail içinse ciddi ve tehlikeli bir gelişme." olarak değerlendiren eski rejim başbakanı Naftali Bennett'in sözlerinden açıkça belli oluyor. Amerikan çevreleri de bu anlaşmaya karşı çıktılar ve "ABD'nin bölgedeki çıkarları için büyük bir kayıp, ABD için jeopolitik bir meydan okuma ve Çin için bir zafer" olarak nitelendirdiler.

Öte yandan Irak, Suriye, Lübnan ve Yemen başta olmak üzere Arap ülkeleri, anlaşmanın bölgede olumlu bir atmosfer oluşmasına katkı sağlayacak iyi bir adım olarak değerlendirdi.

San'a'daki siyasetçiler ve diplomatlar, genel olarak dış güçlerin bölgedeki müdahalesini durdurmaya ve bölgede kaos yaratma çabalarını engellemeye yardımcı olan Arap ve Müslüman ülkeler arasındaki ilişkilerin yeniden tesis edilmesini memnuniyetle karşılıyor. Yemen Ensarullah Hareketi müzakere heyeti başkanı Muhammed Abdüsselam, sosyal medya hesabı Twitter üzerinden yaptığı açıklamada, İran ile Suudi Arabistan arasında yapılan anlaşma hakkında, "İslam ümmetinin dış saldırılar sonucunda kaybettiği güvenliğini yeniden kazanabilmesi için bölge ülkeleri arasındaki ilişkilerin normale dönmesi gerekiyor." değerlendirmesinde bulundu.

Dış güçlerin bölgeye müdahalesini eleştiren Abdusselam, “Müdahalelerin başında Siyonist-Amerikan müdahalesi geliyor. Tel Aviv ve Washington bölgede anlaşmazlık yaratmak ve Yemen'de savaşı alevlendirmek için İranofobi projesini kullanmayı amaçladı.” dedi.

Bazı tarafların İran ile Suudi Arabistan arasındaki anlaşmanın Yemen savaş davasını doğrudan etkilediği yönündeki yorumları yanlıştır; Çünkü karar verecek taraf San’a hükümetidir ve karar vermede ortağı yoktur. Yemen'in Tahran Büyükelçisi İbrahim el-Deylemi, “Daha önce Bağdat'ın ev sahipliğinde yapılan görüşmelerde İran'a Yemen meselesi soruldu ve İran tarafı şöyle yanıtladı: Yemen meseleleriyle ilgili karar verecek Tahran değil, San’a'dadır. İran-Ensarullah münasebetleri sadece kardeşçe ve dostane bağlara dayanıyor.” ifadelerini kullandı.

Yemen Büyükelçisi el-Deylemi, İran tarafının Suudi Arabistan'dan Yemen'e karşı savaşı durdurmasını talep ettiğini kaydetti.

Lübnan Hizbullah Hareketi Genel Sekreteri Seyyid Hasan Nasrallah da Suudilerin normalleşme görüşmeleri sırasında İran tarafına Yemen meselesini sorduğunu duyurdu. Hasan Nasrallah, İranlıların Suudilere Yemen’le ilgili kararın San’a'daki Yemenlilerin sorumluluğunda olduğu yanıtını verdiğini aktardı.

San’a hükümeti, Yemen'deki savaşı bitirmek için Yemen halkının yanında durup taleplerini gerçekleştirmek yönünde elinden geleni yapan dost ülke İran ve diğer ülkenin arabuluculuğuna ve olumlu rolüne karşı değil.

Riyad yönetimi, Katar, Türkiye ve İran ile ilişkilerini yeniden tesis ettiği gibi San'a ile ilişkilerini normalleştirmek istiyorsa, Yemen'den özür dilemeli, ablukayı kaldırmalı ve savaştan etkilenenlere tazminat ödemeli ve aynı zamanda bu ülkede konuşlandırdığı tüm kurumları kaldırıp milis güçlerini geri çekmeli ve Yemen'in iç işlerine karışmamalıdır.

İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Nasır Kenani, düzenlediği haftalık basın toplantısında gazetecilerin gündeme dair sorularını yanıtladı. Kenani, Suudi Arabistan'la diplomatik ilişkilerin yeniden başlamasının Tahran'ın diğer ülkelerle ilişkilerini de olumlu yönde etkileyeceğini söyledi.

Sözcü Kenani, Tahran ile Riyad arasındaki anlaşmanın Yemen sorununa olumlu yansıyacağını belirterek, "Yemen meselesi ve bu ülkedeki savaşın sona ermesi, her zaman İran'ın önceliklerinden olmuştur. İran ile Suudi Arabistan arasındaki ilişkilerde oluşan yeni olumlu havanın Yemen konusunda olumlu ve iyi sonuçları olacaktır. İran, Yemen'deki savaşın bir çözüm olmadığına hem Yemen'e hem Suudi Arabistan'a hem de tüm bölgeye zarar vereceğine inanmıştır." değerlendirmesinde bulundu./tesnim

YORUMLAR

REKLAM

İLGİLİ BAŞLIKLAR

REKLAM