BIDEN GİTTİ RÜZGAR TERSİNE DÖNDÜ

Gürcistan’a 2008’de giren Rusya lideri Putin’in karşısına bir engel çıkmayınca 2014’te Kırım’a saldırdı. Stratejik konuma sahip bölgenin işgaline karşı dünyanın tavrı ‘kınama’nın ötesine geçmeyince Putin, bu kez de Ukrayna’yı ele geçirme planını devreye soktu. Donetsk’e 2022 yılında giren ve Kiev’e kadar ilerleyen Rusya’yı beklenmedik bir dirençle savaşan Ukrayna güçleri frenledi. Ancak bu ülkeye en büyük silah desteğini veren ABD Başkanı Biden’ın gidişi rüzgarı tersine çevirdi. Putin ile ilişkileri tartışma konusu olan yeni ABD Başkanı Trump, Kiev’e karşı cephe açtı.

BU KEZ ZELENSKİY’E ‘DİKTATÖR’ DEDİ

Ukrayna’ya yapılan 300 milyar dolardan fazla yardımı geri isteyen Trump, bunun karşılığında ülkenin yer altı kaynaklarının, limanlarının ABD kontrolüne geçmesi gerektiğini savundu. Ortaya attığı teklifi kabul ettiremeyince, bu kez Ukrayna lideri Zelenski’yi hedef aldı. Savaşı çıkarmakla suçladığı Ukrayna liderine ‘diktatör’, ‘pişmemiş siyasetçi’ dedi. Zelenski’ye ‘Rusya’nın istediğini yapsaydın ülkenin daha az toprağını kaybederdin’ diye seslendi. Trump’ın Batı ittifakında gedik açmaya aday tavrı Avrupa’daki müttefiklerini alarma geçirdi.

AVRUPA ATEŞ PÜSKÜRDÜ

ABD’de Trump’la birlikte dış politikada yaşanan keskin kopuş Avrupa’yı alarma geçirdi. Paris’te toplanan AB liderleri ‘Biz olmadan Ukrayna planı yapamazsın’ dedi. Avrupa basını Trump’ı ‘Putin’in süs köpeği’ olarak karikatürize ederken, Avrupalı liderler ABD Başkanını uyarmak için Washington’a çıkarma yapmaya hazırlanıyor.

YENİ CEPHE TRUMP

ABD’de Trump’la birlikte dış politikada keskin bir kopuş yaşanıyor. Trump, Rusya’nın Kırım ve ardından Donetsk bölgesini işgal etmesini göz ardı edip savaştan ‘diktatör’ diye nitelediği Zelenskiy’i sorumlu tuttu. Avrupa’nın da kendi güvenliğini üstlenmesi gerektiğini savunan Trump, Atlantik ittifakını temelden sarsarken, Batılı liderleri alarma geçirdi.

ABD Başkanı Donald Trump’ın, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in saldırgan ve işgalci tezlerini haklı çıkaracak açıklamalar yapması Atlantik ittifakını kökünden sarstı. Suudi Arabistan’ın başkenti Riyad’da Avrupa ve Ukrayna’yı dışlayarak ekibini doğrudan Putin rejimiyle masaya oturtan Trump, açıklamalarıyla da Batılı müttefiklerine karşı cephe açmış görüntüsü veriyor. Trump, Avrupa’nın savunmasına artık destek vermeyecekleri yönünde sinyaller verirken, Ukrayna’da üç yıldır süren savaştan Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy yönetimini sorumlu tuttu.

New York Times’da yer alan bir analizde “On yılı aşkın bir süredir Batı, yeni bir soğuk savaş olarak adlandırılan bu süreçte Doğu ile yeniden karşı karşıya geldi. Ancak Başkan Trump’ın yeniden göreve gelmesiyle birlikte Amerika taraf değiştirebileceği izlenimini veriyor” yorumu yapıldı. Kiev’deki mevcut yönetimi ‘savaşı durdurabilirdiniz’ diye suçlayan Trump, Ukrayna’yı 2014’te işgal eden, kendi başkanlık döneminin dört yılı boyunca düşük yoğunluklu bir savaş yürüten ve ardından 2022’de tüm ülkeyi ele geçirmek amacıyla işgal eden Rusya’ya yönelik tek bir eleştiride bile bulunmadı. Bu da Trump’ın Batı ittifakına karşı yeni bir cephe açtığı yorumlarına yol açtı. American Enterprise

Institute’de dış politika ve savunma politikası çalışmaları direktörü olan Kori Schake, “Bu, 80 yıllık Amerikan dış politikasının utanç verici bir şekilde tersine çevrilmesidir. Soğuk Savaş boyunca ABD, Sovyetlerin Baltık Devletlerini işgalini meşrulaştırmayı reddetti ve özgürlükleri için savaşan insanlara yürek verdi. “Şimdi ise nüfuz alanları yaratmak için saldırganlığı meşrulaştırıyoruz” dedi.

Tepkilere rağmen Kremlin’i memnun edecek açıklamalarına devam eden Trump, Ukrayna’daki savaşı sona erdirmek amacıyla süren barış görüşmelerinde Rusya’nın “çok fazla toprak ele geçirdiği” için “elinin güçlü olduğuna” inandığını söyledi. ABD Başkanı, Florida’da Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy’e aynı gün içinde iki kez “diktator” dedikten sonra, Washington’a dönüş uçuşunda gazetecilerin sorularını yanıtladı. Rusya’nın barış istediğine inanıp inanmadığı sorusuna Trump, “İnanıyorum” diyerek yanıt verdi. Trump önceki günkü basın toplantısında Ukrayna liderinin ülkesinde onaylanma oranının yüzde 4’e düştüğünü de iddia etmişti. Ancak BBC doğrulama birimi Verify, bu ay Ukrayna’da yapılan bir ankete katılanların yüzde 57’sinin Zelenskiy’e güvendiğini söylediğini aktardı. Zelenskiy ise, “Donald Trump’a bir lider olarak saygısızlık etmek istemem ama bir dezenformasyon ortamında yaşıyor” cevabını vermişti.

İNGİLTERE VE FRANSA LİDERLERİ ABD’YE GİDİYOR: ZELENSKİY’E AVRUPA’DAN DESTEK YAĞDI

ABD ve Rusya arasında Suudi Arabistan’ın başkenti Riyad’da Ukrayna savaşına ilişkin yapılan görüşmelerin ardından Avrupalı liderler Washington’a gidiyor. Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ve İngiltere Başbakanı Keir Starmer, Beyaz Saray’da Başkan Donald Trump’la görüşecek. Macron ve Starmer’ın Washington ziyareti, Avrupa’nın güvenliği ve Ukrayna savaşı konusunda atılabilecek adımlar konusunda artan gerilimin ardına rastlıyor. Bu arada İngiltere Başbakanı Keir Starmer, Trump’ın Zelenskiy’i “diktatör” olarak nitelendirmesinin ardından Çarşamba günü Ukrayna liderini savundu. İngiltere yönetimi, Zelenskiy’nin “demokratik yollarla seçilmiş bir lider” olduğunu ve “İngiltere’nin İkinci Dünya Savaşı sırasında yaptığı gibi savaş zamanında seçimleri askıya almanın son derece makul olduğunu,” ifade etti Trump’ın yorumları, aralarında Almanya Şansölyesi Olaf Scholz’un da bulunduğu çok sayıda Avrupalı lider tarafından eleştirildi. Sosyal medya platformu X’te yaptığı paylaşımda Scholz, “Başkan Zelenskiy’nin demokratik meşruiyetini inkar etmenin yanlış ve tehlikeli olduğunu. Savaşın ortasında normal seçimlerin yapılamayacağı gerçeği, Ukrayna anayasası ve seçim yasalarının gereklilikleriyle uyumludur. Kimse aksini iddia etmemelidir,” ifadelerini kullandı. Senato kürsüsünde konuşma yapan Demokrat senatörler Dick Durbin ve Tim Kaine de, Trump’ın açıklamalarını “utanç verici” ve “aşağılayıcı” olarak nitelendirdi.

UKRAYNA CUMHURBAŞKANI’NI CİNAYETLE SUÇLADI

Amerikalı milyarder iş insanı ve ABD Başkanı Donald Trump’ın kıdemli danışmanı Elon Musk, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy’i, Amerikalı bir gazeteciyi öldürmekle itham etti. Musk, X’te bir kullanıcının Şili ve ABD vatandaşı gazeteci Gonzalo Lira’nın, “Zelenskiy’i eleştirdiği için 2024’te Ukrayna’da öldürüldüğünü” iddia eden bir paylaşıma yanıt verdi. Verdiği yanıtta, Ukrayna’nın Harkov şehrinde yaşarken “Rus yanlısı” paylaşımları nedeniyle tutuklanan Lira’nın ölümüne ilişkin Musk, “Zelenskiy, Amerikalı bir gazeteciyi öldürdü.” ifadesini kullandı. Musk, daha önce yaptığı bir X paylaşımında da Zelenskiy’nin “Ukrayna halkının iradesini temsil etmek” için seçimlere gitmesi çağrısında bulunmuştu. Trump da, Musk’ın “Başkanın Ukrayna konusundaki içgüdüleri kesinlikle doğru. Bu kadar ailenin oğlunu ve bu kadar evladın babasını bu anlamsız savaşta kaybetmesi gerçekten üzücü.” açıklamasını paylaştı/karar