Cumhurbaşkanı Sayın Erdoğan ve Dışişleri Bakanı Sayın Hakan Fidan'ın uzun bir aradan sonra direkt Sayın Esad'a hitabeleri, buna mukabil Devlet Başkanı Sayın Esad ve Dışişleri Bakanı Sayın Faysal Mikdat'ın direkt Sayın Erdoğan'a hitabeleri dolaysız iletişim için önemli bir göstergeydi. Muteber saha kaynaklarından derlediğimiz bilgilere istinaden:

ANKARA VE ŞAM'IN TALEPLERİ

Rusya'nın, dolaysız görüşmelerin temelini oluşturacak iki ülkenin taleplerini ihtiva eden ve iki ülke için bağlayıcı hükümler kapsamında kabul edilecek olan iki tarafın isteklerini içeren taslakları her iki ülkenin karar mercilerine ulaştırdığı iddia edildi.

Buna binaen Türkiye;

a) Topraklarında yaşayan muhalefetin Suriye'yi hedef alan faaliyetlerini yasaklayacak.

b) Suriye tarafından talep edilen "radikal ve suça bulaşmış" şahıslar Şam'a teslim edilecek.

c) Suriye topraklarından nihai çekilme öncesinde, İdlib ve Kuzey Halep bölgelerini tamamen Suriye Devleti'ne devredecek.

d) Muhalefetin kontrolünde olan Suriye-Türkiye hudut kapıları Suriye'ye teslim edilecek. Suriye için yeni bir anayasa veya siyasi nizamıyla ilgili talepler dillendirilmeyecek.

e) ABD'nin Suriye topraklarından askerlerini çekmesi için Washington'a baskı uygulayacak. Bunun gerçekleşmesi için Suriye tarafına yardımda bulunacak.

f) Suriye ordusunun Fırat'ın kuzeyi ve doğusunu tamamen kontrol altına alması için destek verecek.

Buna mukabil Suriye;

a) İlk etapta Türkiye'de yaşayan bir-iki milyon Suriyeliyi ülkesine kabul edecek.

b) Gidenlerin herhangi bir cezai işleme maruz kalmaması garanti edilecek.

c) Suriye tarafından kabul edilebilir "ılımlı" Suriye muhalefetinin hükümette yer almasına imkan tanınması sağlanacak.

d) Suriye ordusu topraklarındaki PKK'yı etkisiz hale getirecek. Bu örgütün Suriye topraklarından hareketle Türkiye'ye yönelik saldırılarını önleyecek. Etkisiz hale getirme veya önlemede yetersiz kaldığı takdirde TSK Suriye topraklarında 30 km derinliğe kadar operasyon yapma hakkına sahip olacak.(1998 Adana Güvenlik Mutabakatında bu hak 5km ile sınırlıydı).

MİDELERE BAYRAM YAPTIRAN BİR YEMEK

Gaybı bir Allah, kapalı mutfakta hazırlanan yemeğin nasıl pişeceğine karar veren şefler ve malzemeleri onlara taşıyan itibarlı aracılar bilir. Bir de mutfakta pişenin kokusunu iyi bilen uzmanlar ile bunlarla dirsek temasında olanlar takribi bir tahminde bulunabilir. Üçüncü grubu oluşturan saha kaynaklarından derlediğimiz bu maddeler, her iki tarafın resmi heyetleri ve son karar vericilerinin konu hakkında sessiz kalmaları sebebiyle şimdilik halen iddia muhtevasındadır.

Bu konular hızlıca mütalaa edilecek. Mutabakat sağlanırsa iki ülkenin heyetleri 2024 Güvenlik Mutabakatını resmi bir buluşma ile imzalayacak. Bu tahakkuk ettikten sonra iki ülkenin liderleri el sıkışacak. Bekleyelim ve görelim, bakalım ne olacak. Duamız ve temennimiz pişirilen yemeğin iki ülkenin midesine bayram yaptırması ve bağışıklık sistemlerine faydalı olmasıdır. Amin.

Mehmet Yuva/Aydınlık