“İyilikle kötülük bir olmaz, Sen kötülüğü en güzel bir şekilde önle. O zaman seninle arasında düşmanlık bulunan kimse, sanki candan bir dost olur.” Fussilet, 34
Dine karşı muhalif olanlar birkaç gruptan oluşur ki bu grupların her birine karşı ayrı bir davranış şekli gösterilmelidir.
〉〉 Kimi zaman bazıları cahillik ve bilgisizliklerinden dolayı hakkın karşısında yer alır ve düşmanlık gösterirler. Ele alınan konunun başındaki ayet de ihsan ve muhabbetle davranılmasını emreder. Bu konu hakkında başka ayetler de Kur’an’da yer almıştır:
1 – Cahiller kendilerine kötü sözlerle muhatap olmak istediklerinde hoşgörülü bir söz ya da selam derler: “… Cahiller onlara laf attıkları zaman, “selâm!” der (geçer)ler.” 1
2 – Boş ve gereksiz bir şeyle karşılaştıklarında erdemli davranırlar. “… Faydasız bir şeye rastladıkları zaman yüz çevirip vakarla geçerler.” 2
〉〉 Kimi zamanda dine muhalefet eden kimseler şek ve şüphe içinde olan kimselerden oluşur. Onlar karşısında delil üzerine ve şüphelerini yok edecek şekilde bir yaklaşım içinde olunmalıdır. Allah hakkında duyulan şüphe; “Gökleri ve yeri yaratan Allah hakkında şüphe mi var?” 3
Kıyamet ve mahşer günü hakkında duyulan şüphe; “Ey insanlar! Öldükten sonra tekrar dirilmekten şüphede iseniz bilin ki…” 4
Hz. Peygamber’e (s.a.a) ve kendisine indirilen kitap hakkında duyulan şüphe; “Eğer kulumuza (Muhammed’e) indirdiğimiz (Kur’an) hakkında şüphede iseniz…” 5
〉〉 Kimi zaman muhalefet haset ve kin esası üzerinedir. Bu durumda onların bu davranışları karşısında görmezden gelen bir tutum sergilenmelidir.
Hz. Yusuf’un (a.s) kardeşleri hasetlerini ve yaptıkları hataları itiraf etmişlerdi. Bu itiraflarının karşılığı olarak, Hz. Yusuf’tan (a.s) affetme vaadini aldılar. “… ‘Allah’a yemin ederiz ki, Allah seni bizden üstün tutmuştur; doğrusu biz suç işlemiştik’ dediler. Yusuf dedi ki: ‘Bugün size kınama yok. Allah sizi bağışlasın. O, merhametlilerin en merhametlisidir.’” 6
Habil, kardeşi Kabil’in haset etmesinden dolayı kendisine şöyle dedi: Eğer beni öldürme kastın var ise, bilmelisin ki; ben asla böyle bir işe yeltenmem. “Beni öldürmek üzere elini bana uzatırsan, ben seni öldürmek için sana elimi uzatmam, çünkü ben, Âlemlerin Rabbi olan Allah’tan korkarım.” 7
Kimi zaman muhalefet, konumların, refah ve maddi gelirlerinin korunması için yapılır. Bu durumda hüccetin tamamlanması yeterlidir. “… Bırak onları…” 8 ve “…onlardan yüz çevir…” 9 cümleleri bu tür kimseler içindir.
Kimi zaman da muhalefet, insanların imanlarını sabote etmek ve zayıf düşürmek kalıbındadır ki bu gruba karşı bağların kopartılması, tutuklanmaları ve kimi zaman da öldürülmelerine varacak kadar çetin bir tavrın gerekliliğine dair ayetler nazil olmuştur:
1 – “Ey peygamber! Kâfirlere ve münafıklara karşı cihat et ve onlara karşı çetin ol!” 10
2 – “… ‘Allah’ın ayetlerinin inkâr edildiğini ve onlarla alay edildiğini işittiğiniz zaman, başka bir söze geçmedikleri müddetçe, onlarla oturmayın, aksi hâlde siz de onlar gibi olursunuz’…” 11
3 – “Ey inananlar! Yahudi ve Hristiyanları dost edinmeyin. Onlar birbirlerinin dostlarıdırlar…” 12
4 – “Lanetlenmiş olarak, nerede bulunurlarsa yakalanır ve hem de öldürülürler.” 13
Bazen de onların düşmanlıkları ellerine silah alarak savaşma şeklindedir. Kur’an’ı Kerim bu hususta şöyle buyurur: “Hürmetli ay, hürmetli aya mukabildir, hürmetler karşılıklıdır; o halde, size tecavüz edene (saldırana), size saldırdıkları gibi saldırın…” 14
Kimileri Şura suresinin 40. ayeti olan “Bir kötülüğün karşılığı, onun gibi bir kötülüktür.” ayeti için şöyle demişlerdir: Bu ayette kastedilen şudur: Eğer bir kimsenin kötülüğüne kötülük ile yanıt verirseniz, siz de onun gibi biri olursunuz. Bununla birlikte aynı surenin 43. Ayetinde şöyle buyrulur: “Her kim de sabreder ve bağışlarsa, işte bu elbette azmedilecek işlerdendir.”
——————————————–
1 Furkan, 63
2 Furkan, 72
3 İbrahim, 10
4 Hac, 5
5 Bakara, 23
6 Yusuf, 91-92
7 Maide, 28
8 Enam, 91 – Hicr, 3
9 Maide, 42 – Nisa, 63 ve 81
10 Tevbe, 73
11 Nisa, 140
12 Maide, 51
13 Ahzab, 61
14 Bakara, 194
