İngiliz “The Economist” dergisi, yayımladığı yeni bir raporda Yemen’in denizcilik kabiliyetlerinin önemli ölçüde arttığını ve Sana’a güçlerinin hâlâ Kızıldeniz’de İsrail rejimi ve onunla bağlantılı gemilere karşı hassas ve etkili operasyonlar yürüttüğünü, üstelik ABD’nin bu süreci durdurmakta başarısız olduğunu duyurdu.

Dergi, Temmuz ayının ilk haftasında Yemen’in “Magic Seas” ve “Eternity C” adlı iki ticari gemiye deniz operasyonu düzenlediğini ve bu operasyonlar sonucunda her iki geminin de batırıldığını aktarıyor. Bu durum, Trump yönetiminin Ensarullah güçlerinin gemilere yönelik saldırılarının azaldığı yönündeki iddialarına rağmen gerçekliği gözler önüne seriyor.

Economist, bu saldırıların dünyaya net bir mesaj verdiğini ve Bab’ül-Mendeb Boğazı üzerindeki kontrolün artık ABD’nin değil, Yemen’in elinde olduğunu ifade ediyor. Dergiye göre, bu gelişmeye karşı uluslararası tepkiler zayıf ve cılız olmuş, ki bu da Batı’nın yeni gelişmeler karşısındaki tereddüt ve şaşkınlığını gösteriyor.

Raporda ayrıca, ABD’nin bölgedeki askeri varlığını azalttığı ve savaş gemilerini geri çektiği, bu durumun da Sana’a güçlerinin operasyonlarını genişletmesine ve Kızıldeniz’de yeni bir caydırıcılık dengesi kurmasına neden olduğu belirtiliyor.

Bu gelişmeler, küresel deniz taşımacılığı şirketlerini ciddi şekilde endişelendirmiş; birçok şirket, Kızıldeniz rotasını azaltmış ve gemi trafiği geçen yaza göre yaklaşık %50 oranında düşüş göstermiştir. Gerçi son günlerde kısmi bir toparlanma yaşansa da durumun halen hassas olduğu bildiriliyor.

Economist, Yemen’in sadece gerekli silahlara değil, bunları kullanma kararlılığına ve siyasi iradeye de sahip olduğunu vurguluyor. Sana’a güçlerinin, bölgedeki güç dengesini hem askeri hem de siyasi açıdan değiştirmeyi başardığını ve inkâr edilemez yeni bir gerçeklik yarattığını ifade ediyor.

Avrupa’nın Kızıldeniz’deki “Aspides” Deniz Görevinin Başarısızlığı

Dergiye göre, Avrupa Birliği’nin Kızıldeniz’de yürüttüğü “Aspides” adlı deniz misyonu, deniz taşımacılığı hatlarını koruma konusunda etkisiz kalmıştır. Özellikle Sana’a güçlerinin saldırılarını yoğunlaştırdığı bu dönemde, Avrupa’nın deniz güvenliğini sağlama kapasitesinin yetersiz olduğu belirtiliyor.

Aspides görev kuvveti komutanı Amiral Vassilios Gryparis, operasyon kapsamında günde genellikle sadece bir savaş gemisinin bölgede görev yaptığını açıklamış, bu sayının Kızıldeniz’den Basra Körfezi’ne kadar uzanan geniş bölgenin güvenliğini sağlamaya yetmeyeceğini ifade etmiştir.

Buna ek olarak, saldırıya uğrayan “Magic Seas” ve “Eternity C” gemileri Avrupa güçlerinden hiç yardım talep etmemiştir; bu durum, Aspides görevinin çatışmaları kontrol etme ve gemilerin güvenliğini sağlama konusundaki başarısızlığını ortaya koymaktadır.

Avrupa görev kuvveti komutanı Gryparis, bu misyonun üye ülkelerin gönüllü katkılarına dayandığını ve daha fazla savaş gemisinin gönderilmesi konusunda herhangi bir zorlama yapamayacaklarını vurgulamıştır. Ayrıca, destek talebinde bulunmayan ticari gemilerin rotalarını yalnız başına sürdürmeleri ve güvenlik garantilerinin yetersizliği nedeniyle riskleri kendilerinin üstlenmeleri gerektiğini ifade etmiştir.

Rapora göre, Yemen’in son saldırıları bölgedeki deniz güvenliği açısından köklü bir değişime neden olmuştur; öyle ki Sana’a güçleri sadece bir hafta içinde iki gemiyi batırmayı başarmıştır. Bu durum, ABD’nin Mayıs ayından itibaren ateşkes mutabakatı çerçevesinde saldırılarını durdurduğu bir dönemde yaşanmıştır.

Bu tablo, hem Avrupa’yı hem de ABD’yi zor durumda bırakmış ve daha önce “denizcilik özgürlüğü” olarak garanti edilen şeyin artık bir güvence teşkil etmediğini açıkça ortaya koymuştur. Yemen’in saldırıları, özellikle İsrail limanlarına giden ya da İsrail’e destek veren gemileri hedef almaktadır.

Raporda ayrıca, gemi sahipleriyle Avrupa güçleri arasındaki koordinasyon eksikliği de ifşa edilmiştir. “Allseas Marine” ve “Cosmoship” adlı iki şirketin, koruma talep etmemelerinin nedenine ilişkin medya sorularına yanıt vermemeleri, Batı’nın Kızıldeniz’deki güvenlik çabalarına olan küresel güvenin azaldığını göstermektedir.

Son olarak Gryparis, Avrupa görev gücünün sınırlamalarını savunmaya çalışmış ve bu misyonun savunma amaçlı, gerilimi tırmandırmayan bir yapıda olduğunu ve deniz taşımacılığını yalnızca imkânlar çerçevesinde koruma taahhüdü bulunduğunu belirtmiştir. Ancak analizciler, bu açıklamaların Avrupa'nın siyasi sınırlamalara tabi olduğunun ve Husilerle doğrudan çatışmaya giremeyeceğinin üstü kapalı bir itirafı olduğunu söylemektedir. Bugün Husiler, Kızıldeniz’de açık bir caydırıcılık dengesi kurmuş durumdadır.